Uluslararası İletişim Dersi 7. Ünite Sorularla Öğrenelim

Haber ajansları nedir?

Küreselleşen dünyada haber, giderek önem kazanan bir olgudur ve bu doğrultuda habere ulaşım da önem arz etmektedir. Medya kuruluşları dünyanın dört bir yanında muhabir bulunduramayacakları için habere ulaşmada haber ajansları kullanılmaktadır. Haber ajansları, haber, bilgi ve görüntü gereksinimini önemli ölçüde sağlayan kuruluşlardır.

Küreselleşme nedir?

Küreselleşme kavramı, dünyadaki tüm insanların toplumsal, kültürel ve ekonomik alanlarda birbirleriyle yoğun bir iletişim ve etkileşim sürecine girmelerinin kaçınılmazlığını ifade eden bir olgudur. Küresellik dünyayı tek bir yer olarak kavrayan yeni bir bilincin şekillenmesini kapsamaktadır. Küreselleşme ülkeler arasındaki ekonomik, siyasi, sosyal ilişkilerin yaygınlaşması ve gelişmesi, Soğuk Savaş dönemi olarak adlandırılan ideolojik kutuplaşmanın yıkılması, farklı kültür ve inanca sahip toplumların ilişkilerinin artması olarak tanımlanmaktadır.

Küreselleşme lehinde olanlar için küreselleşme ne ifade etmektedir?

Küreselleşme lehinde olanlar dünyayı küçük bir köy gibi görmektedir. Onlara göre küreselleşme, tek bir ekonomik modeli, ortak bir düşünce biçimini, insanlararası eşitliği varsaymaktadır.

Küreselleşmeye karşı çıkanlar için küreselleşme ne ifade etmektedir?

Küreselleşmeye karşı çıkanlara göre küreselleşme bir aldatmacadır, emperyalizmin günümüz koşullarına uydurulmuş bir biçimidir. Dünyadaki bütün ülkeler aynı teknolojiye sahip değildir. Sanayileşme ve modernleşme her yerde aynı hızla gelişmemiştir. Küreselleşme ile birlikte ülkeler, insanlar, kurumlar ve şirketler arasındaki uzaklıklar kısalmakta ancak işsizlik ve ülkeler arasındaki gelir dağılımındaki eşitsizlik giderek artmaktadır. Kültürel anlamda da bir tek tipleşme gerçekleşmektedir. Tüm dünyada insanlar aynı teknolojilere, aynı marka kıyafetlere, arabalara, dizilere, filmlere, müziklere ilgi duymaktadır. Kültürel bir homojenleşme yaşanmaktadır.

Küreselleşmenin siyasi sonuçları nelerdir?

Küreselleşmenin siyasi sonuçlarına bakıldığında, 1990 yılında SSCB’nin yıkılması ve Yeni Dünya Düzeni olarak adlandırılan Tek Kutuplu Dünya Düzeniyle devlet olgusu tartışılır hale gelmiştir. Sermayenin güçlenmesi, ekonominin çok uluslu şirketler tarafından yönlendirilmesi, Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası gibi uluslararası kuruluşların ulus devletlerin kararlarına müdahale etmesi devletlerin egemenliğini azaltmıştır. Siyasal sonuçlardan bir tanesi de ülkelerin iç ve dış politika ayrımlarının artık ortadan kalkmasıdır. Bir coğrafyada yaşanan politik gelişme diğer ülkeleri de ilgilendirir hale gelmiştir.

Küreselleşmenin kültürel sonuçları nelerdir?

Ekonomideki küreselleşmeyle benzer ürünlerin tüm dünyaya yayılması, halkla ilişkiler, reklam gibi iletişim stratejileriyle bu ürünlerin tüm dünyada talep edilen ve arzu uyandıran nesneler olarak empoze edilmesiyle dünya yeni bir kültürel forma bürünmüştür. Benzer yiyecekleri yiyen, benzer marka arabaları kullanan, benzer kıyafetleri giyen, benzer filmleri izleyen, benzer müzikleri dinleyen kısacası benzer şeyleri tüketen bir kitle oluşmuştur. Gelişmiş ülkelerden az gelişmiş ülkelere doğru akan bir kültürel durum söz konusudur. Gelişmiş ülkelerin kültürel öğeleri az gelişmiş ülkeler üzerinde etki oluşturmaktadır. Kültürel küreselleşmenin hızlı bir şekilde yaşanmasındaki temel nedenlerden biri de kitle iletişim araçların her geçen gün çoğalıp gelişmesidir.

Küreselleşmenin genel özellikleri nelerdir?

Kültürden ekonomiye birden çok çerçevede ele alınan küreselleşmenin genel özelliklerini şu şekilde sıralayabiliriz: • Uluslararası mal ve hizmet ticareti serbestleşmiştir. • Bilgi ve iletişim teknolojileri gelişmiştir. • İnternet yeni bir küresel mekân ve özgürlük alanı ve ekonomik pazar olarak kullanılmaya başlamıştır. • Tüketim kültürü yerleşmiştir. • Ticaret liberal hale gelmiştir. • İki kutuplu dünya anlayışı yıkılmıştır. • Kaynakların üretimi, dağıtımı ve tüketimi küresel bir ölçeğe ulaşmıştır. • Bilgi ve iletişim teknolojileri her alanda kullanılmaya başlanmıştır. • Dijital bir devrim yaşanmıştır. • Ekonominin uluslararası hale gelmiş, uluslararası ticaret yaygınlaşmıştır. • Sistemin kendisine ait ve kendini doğrulayan bir teknoloji üretimi oluşmuştur. • Şehirleşme ve şehirli hayatı tarzı hızla ilerlemektedir.

İletişim teknolojilerinin küreselleşme üzerindeki etkisi nedir?

İletişim teknolojisinin sağladığı olanaklarla her türlü enformasyon hızla dünya gündemine girebilmektedir. Radyo, televizyon ve nihayetinde internet bilginin üretimi, oluşturulması gibi medya pratiklerine olduğu kadar bilginin dağıtılması ve dağıtılan bilgiye insanların erişiminde değişime yol açmıştır. Günümüzde özellikle enformasyonun dünyanın her köşesine dağıtılmasında ve kişilerin bu bilgilere erişmelerinde internetin etkisi büyüktür.

İnternetin, bilgiye erişim anlamında radyo ve televizyondan farkı nedir?

Coğrafi sınır tanımayan internet sayesinde dünyanın dört bir yanına ulaşılabilmektedir. İnsanlar internetle yalnızca bilgiyi, haberi alan, kullanan değil; onları üreten ve gönderen de olmaktadır. Günümüzde herkesin kolayca erişebildiği bir teknolojik unsur olan internetle kişiler, bilgi üreticisi olma şansına da sahip olmaktadırlar. İnsanlar mesajı yayabilmekte, enformasyonu hem sağlayan ve dağıtan, hem de kullanan olmaktadır. Radyo ve televizyon gibi iletişim teknolojileri izleyici/dinleyiciye sadece bilgi aktarmaktadır. Radyo ve televizyon bilginin tüketilmesine yönelik bir kitle iletişim aracıdır. İnternet ise etkileşimlilik özelliği nedeniyle bilginin üretilmesi sürecine izleyici yani medya çıktısını tüketeni de dahil etmektedir. Kısacası artık insanlar bilgiyi, haberi sadece tüketmemekte, onu üretebilmektedirler de.

Haber nedir?

Gazetecilerin oluşturduğu enformasyon haber olarak adlandırılmaktadır. Habere kavramsal olarak yaklaşıldığında güncele ait zamanlı bilgi olarak tanımlamak mümkündür. Haber, günlük düzenli akışı, olumlu ya da olumsuz yönde değiştiren bilgi, olay, sistem farklılaşmasıdır.

Uluslararası haber nedir?

Uluslararası haber, içerdiği veriler nedeniyle tüm dünyayı ilgilendiren, etkileyen, iletişim teknolojisinin dağıtım hızından yararlanarak, kısa sürede dünya ülkelerine yayılan gelişimi, değişimi ve olayları aktaran mesajdır.

Uluslararası haberin kriterleri nelerdir?

Uluslararası haberin kriterleri şöyle sıralanmaktadır: • Yeni meydana gelmiş veya ortaya çıkmış olması, • Büyük bir ulus kitle, tanınmış birey veya küme ile ilgili olması, • Çatışma ögesi bulunması • Mesajı alanlarla psikolojik olarak yakın olması, • Dünyanın nasıl olduğu ve nasıl anlaşılması gerektiği konusundaki mevcut değerleri içermesi • Anlaşılmasının güç olmaması, • Uluslararasındaki çıkar çatışmasının bir parçası olması.

Bilginin ve haberin dünya üzerindeki dolaşımında serbestliğini engelleyen faktörler nelerdir?

Bilginin ve haberin dünya üzerindeki dolaşımında serbestliğini engelleyen faktörleri; bilginin haberin, teknolojinin gücü sayesinde tekelde toplanması, hazırlık aşamasında da verilerin her zaman için güçlüden taraf olan bir anlayışla düzenlenip dağıtıma sunulması olarak sıralanmaktadır.

Az gelişmiş ülkeler hangi sebepten dolayı haberin dolaşımında yer alamamaktadırlar?

Haber toplama ve dağıtma işi gereksinim duyduğu teknoloji ve iş gücü nedeniyle pahalı bir iştir. İşin maddi tarafı az gelişmiş ülkelerin aleyhinedir. Çünkü az gelişmiş ülkeler iç ve dış haber ağını oluşturacak yeterli maddi birikime sahip değildir. Sermaye azlığı da gerek iletişim teknolojilerine sahip olmada gerekse gerekli olan organizasyonu oluşturmada zorluk çıkarmaktadır. Maddi nedenlerden dolayı az gelişmiş ülkeler haberin dolaşımında yer alamamaktadır.

Küreselleşmenin haber içeriğine etkisinin boyutları nelerdir?

Küreselleşme, uluslararası haber içeriğini çok yönlü ve karmaşık şekilde etkilemiştir. Bu etki üç boyutta olmuştur. İlk boyutu, uluslararası haber içeriğinin depolitizasyona uğraması ve bunun az gelişmiş ülkeler ve gelişmiş ülkeler açısından farklılığıdır. İkinci boyut ise, uluslararası haber içeriğini belirleyen önemli etmenlerden biri olarak ekonomik determinizmdir. Üçüncü boyut ise, uluslararası haberi daha geniş bir izleyici kitlesiyle buluşturma hedefine yönelik olarak uygulanan yerelleştirme süreçleri olarak adlandırılan küreselleşmedir.

Günümüz dış haber içeriği enformasyonu ne şekilde sunmaktadır?

Günümüz dış haber içeriği, süreç yerine eyleme, soyutlama yerine görselleştirmeye, insani karmaşıklık yerine basmakalıp yargılara vurgu yapan; basitleştirilmiş, kısaltılmış, kişiselleştirilmiş, bağlamsızlaştırılmış enformasyon sunmaktadır. Daha popüler konulara yönelinmiştir. Eğlence, provokatif yorumlar, suç, cinsellik ve skandallar dış haberlerin ortak öğeleri haline getirilmiştir.

Ekonomi haberlerinin gündemini genel olarak ne oluşturmaktadır?

Ekonomi haberlerinin gündemini genellikle dünya borsasındaki dalgalanmalar, çokuluslu şirket etkinlikleri, yeni piyasaya çıkaracakları ürünlerinin lansmanları, şirket birleşmeleri, yenilikleri bu yeni ürün, birleşme gibi etkinliklerini şirketlere ve küresel ekonomik piyasaya etkisinin neler olacağı gibi haberler oluşturmaktadır.

İletişim teknolojilerindeki gelişmelerin gazetecilik üzerindeki etkileri neler olmuştur?

İletişim teknolojilerindeki gelişmelerin gazetecilik üzerindeki ilk değişikliği sahiplik üzerinde olmuştur. İletişim teknolojilerinin gazetecilik üzerindeki diğer etkileri şu şekilde sıralanmaktadır: • Uluslararası haber gönderiminin birim maliyeti, dünya haber sisteminin artmasıyla birlikte, düşmüştür ancak etkinlik ve hızı artmıştır. • Teknoloji dünyanın her tarafından haber alımı ve gönderimini mümkün kılmaktadır. İki yönlü iletişim sayesinde ve iletişim uydularıyla kişisel bilgisayarlar, tablet bilgisayarlar ve akıllı telefonlar arasında bağlantı sağlanmakta ve haber tüketicileri pasif izleyicilerden farklı olarak bilgiyi kullanmaya başlamışlardır. • Teknik ilerlemeler sayesinde bilgi kaynaklarının potansiyel sayıları sınırsız olmuştur. İletişim ve bilgisayar teknolojisiyle bilim ortaklaşa bir çabanın içine girmiştir. • Kişisel iletişim ortamındaki etkinlik, genel olarak kitle iletişim araçlarını kontrol altına alma eğiliminde olan hükümetlere karşı bir güç olarak ortaya çıkmıştır. • Bilgi teknolojilerindeki gelişme ve sosyal ağlarla izleyici sadece içeriği alıcısı değil aynı zamanda içerik üreten kişi haline gelmiştir. • İzleyicinin içerik üretmesi bilgi akış sürecine ve dağıtımına katkı sağlamasıyla yurttaş gazeteciliği kavramı ortaya çıkmıştır.

UNESCO’ya göre haber ajanslarının görev ve sorumlulukları nelerdir?

UNESCO’nun, 1953 yılında yaptığı tanımda haber ajanslarının görev ve sorumlulukları ve işlevleri genel hatlarıyla belirtilmiştir. Buna göre, haber ajansı, hukuki statüsü ne olursa olsun, genel anlamda haberleri, gerçekleri gösteren ve tanımlayan aktüalite belgelerini bulup, bunları kitle iletişim araçlarına yayan, yasaların hükümlerine, ticaret kurallarına uygun olarak verdiği ölçüde tam ve tarafsız hizmet götüren kuruluşlardır.

Haber ajanslarının temel işlevleri nelerdir?

Haber ajanslarının üç temel işlevi vardır. Bunlar; • Haber ya da haber için gerekli malzemeleri toplamak • Haber üretmek (Yazılı, sesli ve görüntülü) • Toplanan ve üretilen haberleri abonelerine satmak

Haber ajanslarının diğer medya kuruluşlarından farkı nedir?

Haber ajanslarının diğer medya kuruluşlarından farkı toplanan ve üretilen haberleri abonelerine satmasıdır. Diğer medya kuruluşları haberlerini izleyicisi/dinleyicisi/okuyucusu/takipçisi için üretirken, haber ajansları müşterileri için yapmaktadır. Haber ajanslarının müşterileri çoğunlukla, gazeteler, televizyonlar, radyolar ve internet siteleridir. Haberleri alan medya organizasyonları ise olaylar hakkındaki bilgileri kamuoyuna ulaştırmaktadır. Haber ajansları. Medyayı siyasi, ekonomik, kültürel yaşam, spor karşılaşmaları, bilim ve teknik alanındaki yeni buluşlar, kazalar ve cinayetler gibi gelişen olaylar hakkında bilgilendirmektedirler.

Haber ajanslarının işleyişinde önemli faktörler nelerdir?

Haber ajanslarının işleyişinde iki önemli faktör vardır. Bunların ilki ivedilik, ikincisi de servis dağılımıdır. Toplanan binlerce haber arasından hangisinin önemli olduğu ve haberin ne hakkında olduğu ajanslar tarafından abonelerine bildirilmektedir. Ajansların haberleri konularına ve önemlerine göre yaptığı bu dağıtım abone kuruluşların işlerini de kolaylaştırmaktadır. Şayet ajanslar haber akışını iki kriter doğrultusunda kanalize etmeselerdi hiçbir yazı işleri haber yığınlarıyla baş edemezdi.

Haber ajanslarında haber açısından öncelik sırası nasıldır?

Haber ajanslarında öncelik, olağandışı olaylarla ilgili flaş haberlerdedir. Aniden başlayan bir savaş, bir hükümetin devrilmesi ya da büyük bir devlet adamının ölüm haberi flaş haberdir. Ajanslar bu haberleri abonelerine kırmızı renkte uyarı işaretiyle geçerler. İkinci sırada doğal afetler ya da olağan dışı siyasi kararlarla ilgili olayları aktaran, iki cümleden oluşan basıma hazır acil haberler bulunmaktadır. Önemli bir olayın on satırlık aktarımını içeren haberler üçüncü sırada yer alırken, öncelikle koduyla yayınlanan haberler dördüncü sıradadır. Beşinci sırada ise normal olarak adlandırılan haberler yer almaktadır. Seçme öyküler ya da hiçbir güncellik iddiası olmayan yazılar sıralamada altıncıdır.

Bir gazetenin servis dağılımında hangi bölümler bulunmaktadır?

Bir gazetenin servis dağılımına bakıldığında, güncel, toplum, siyaset, magazin, polis adliye, kültür sanat ve spor gibi bölümler bulunmaktadır.

Ajansların çalışma prensipleri ve şekillerine göre özellikleri nelerdir?

Ajansların çalışma prensipleri ve şekillerine göre özellikleri şu şekilde sıralanmaktadır: • Genelde güvenilir haber iletirler. Yanlış haber geçtikleri enderdir, olsa da çok çabuk düzeltilir. • Haberleri tarafsızdır. Haberleri yorum içermez. • Güvenilirlik ve tarafsızlığın ardından haber ajanslarının en büyük özelliği ve çalışma prensibi hızdır. Haber ajanları haberi en kısa sürece hızla abonelerine geçer. • Haberler servislere, gazetelerde yapıldığı gibi seçilmiş ve düzenlenmiş olarak iletilir. Bu sayede gazete editörü çalışmasıyla ilgili bilgileri toplamak için uğraşmak zorunda kalmaz. Böylece gazetedeki servislerin varlığı da garanti altına alınmış olur. • Haberler hızla ve basıma hazır biçimde ve çoğunlukla da olayın hemen sonrasında ulaştırılır. • Yerel haberler dışında, yazı işlerinin günlük çalışma temposunu, ajanslar belirler. • Gazetecilerin görevlerinin büyük bir bölümünü üstlenirler, gazete sayfalarının, internet sitelerinin, radyo ve televizyon haber bültenlerinin dolmasına katkı sağlarlar.

Haber ajanslarına yönelik eleştiriler nelerdir?

Haber ajanslarına yönelik eleştiriler genel olarak şu şekildedir: • Haber ajanslarına yönelik ilk eleştiri başa çıkılmayacak derecede materyal sunulmasıdır. • Haber ajanslarına yönelik ikinci eleştiri haber dilinin kuruluğu ve cümle yapılarının giriftliği üzerinedir. • Üçüncü eleştiri ajans haberlerinde devasa kavramlardan oluşmuş cümlelere haberin girişinde yer vermesine ilişkindir. • Bir sonraki eleştiri çok karşılaşılmasa da yanlış veya yalan haber dağıtımı üzerinedir. • Haber ajanslarına yönelik eleştirilerden biri de haber akışının yönüyle alakalıdır.

Uluslararası haber ajanslarının özellikleri nelerdir?

Uluslararası haber ajanslarının özellikleri şu şekilde sıralanmaktadır: • Birçoğu gazete, radyo ve televizyonlarla ortak oldukları kooperatif özelliği taşımaktadır. • Güvenilirliklerinin ve tarafsızlıklarını sürdürmek için kendi ekonomik kaynaklarıyla yetinmek gerektiğinin bilincindedirler. • Dış büro ve temsilci sayısının çokluğu nedeniyle kendi kaynaklarından haber alma olanağını artırmışlardır. • Gerek ülke içinde gerek ülke dışında abone sayısı çok fazladır. • Az fakat öz haber değil, bol ve çeşitli haber vermektedirler. • Dış yayınları çok çeşitli ve güçlüdür. • Çok dilde yayın yapmaktadırlar. • Radyo ve televizyonlara özel haber servisi vermektedirler. • Çok geniş bir arşive sahip bulunmaktadırlar. • İletişim alanında yoğun bir rekabet içinde olduklarından, en yeni ve gelişmiş teknikleri uygulamaktadırlar. • Gelişmekte olan ülkelerin ajanslarına teknik ve bilimsel danışmanlık hizmeti vermektedirler.

Günümüzde hizmet veren uluslararası haber ajansları hangileridir?

Günümüzde hizmet veren birkaç uluslararası haber ajansı şunlardır: Associated Press (AP), Agence France Presse (AFP) ve Reuters.

Dünyadaki haber ajanslarının en eskisi hangisidir?

Associated Press (AP) dünyadaki haber ajanslarının en eskisidir.

Associated Press ne zaman ve nerede kurulmuştur?

Associated Press 1848 yılında, Amerika Birleşik Devletleri’nde kurulmuştur.

Reuters’ın diğer haber ajanslarından farkı nedir?

Reuters’in özelliği yalnızca uluslararası haber yayınlamasıdır.

Agence France Presse (AFP)’nin diğer haber ajanslarından farkı nedir?

AFP’nin önemli özelliklerinden biri, Afrika ülkelerine özel bir ilgi duyması ve bu ülkelere yönelik haberlere belirli bir ölçüde ağırlık vermesidir.

Küresel medya pazarının başlıca şirketleri nelerdir?

Televizyonların başı çektiği ve küresel medya pazarı, olarak adlandırabileceğimiz pazarın başlıca şirketleri Disney, Time Warner, Bertelsmann, Viacom, News Corporation, TCI, Sony, General Electric, Poly Gram ve Seagram gibi şirketlerdir.

Küresel medya şirketleri tarafından yönetilen televizyon kanalları hangileridir?

Küresel medya şirketleri tarafından yönetilen televizyon kanalları içinde CNN, Fox, MTV, CNBC gibi küresel televizyon kanalları yer almaktadır. Bu kanallar, ulusal sınırları ötesinde yatırım yapabilmekte ya da farklı uluslardan firmalar, ortaklık ya da doğrudan satın almalarla yeni pazarlara eklemlenebilmektedir.

Cable News Network (CNN) nerede, kim tarafından ve ne zaman kurulmuştur?

CNN, 1980 yılında, Amerika’da Ted Turner tarafından kurulmuştur.

CNN hangi olayla adını duyurmuştur?

CNN televizyonunun adını duyurması 1991 yılındaki Körfez Savaşı ile olmuştur. Uydu iletişimi gibi yeni haber toplama mekanizmasını Körfez Savaşı sırasında başarıyla kullanmıştır. CNN sadece uydu aracılığıyla haberleri dağıtmakla kalmamış, ayrıca cepheye taşınabilir uydu link hatları getirmişti. Bu da gazetecilerin haber akışında hızlanmalarına neden oldu.

Radyonun haber açısından en önemli özelliği nedir?

Radyo, kullandığı teknoloji nedeniyle haberi çabuk yayabilme ve çok uzak mesafelere gönderebilme özelliğine sahiptir.

Haber kaynağı olarak tercih edilen radyo kanallarının başında hangi radyo gelmektedir?

Haber kaynağı olarak tercih edilen radyo kanallarının başında tarafsızlığı ile bilinen kısa adı BBC Radyo olan İngiliz Radyo Televizyon Kurumu British Broadcasting Corporation’ın radyosudur.

Voice of America (VOA) radyosunun dış haber servisleri tarafından takip edilmesinin temel nedeni nedir?

VOA özellikle Amerika’nın görüşlerini yansıtan bir medya aracı olması nedeniyle dış haberler servislerinin dinlemeyi tercih ettiği radyolardandır.

Internet nedir?

İngilizce inter (arasında) ve net (ağ) kelimelerinden oluşan internet, ağlararası anlamına gelmektedir. İnternet kamuoyuna açık bütün bilgileri kapsamayı, bunları ayrım gözetmeden sunmayı ve erişim kolaylığı sağlayan bir yapıya sahiptir.

Internetin hangi özelliği habercilikte, bilgi iletişiminde zaman ve mekan sınırlamasını kaldırmıştır?

İnternetin ses ve görüntüyü eş zamanlı ve hızla iletmesi habercilikte bilgi iletişiminde zaman ve mekan sınırlamasını kaldırmıştır.

Blog nedir?

Blog, weblog kelimesinin kısaltılmışıdır ve internet günlüğü anlamını taşımaktadır. Kişiler açtıkları bloglarla, yemekten seyahate, teknolojiden müziğe, spordan politikaya, modadan sanata, sağlıktan dini konulara dek geniş bir yelpazede ilgi alanlarıyla ilgili paylaşımlar yapabilmektedir. Bugün bloglar kişisel günlükten daha kapsamlı hale gelmiştir. Bloglar bugün internet kullanıcıları için, birer haber alma ve bilgi edinme kaynağıdır.

Sosyal ağ nedir?

Facebook, Twitter, Youtube, LinkedIn gibi insanların sosyal gruplar kurarak, her türlü yazılı ve görsel paylaşımda bulunduğu yerler sosyal ağ olarak adlandırılmaktadır. İnsanların birbiriyle irtibata geçmesi, içerik paylaşımında bulunması, ortak ilgi alanlarına göre bir araya gelip gruplar oluşturması amacıyla oluşturulmuş bu sitelerin popülerliği her geçen gün artmaktadır.

Sosyal ağlar neden yeni medya tüketim mecrası olarak kabul edilmektedir?

Etkileşimlilik özelliği, kişilere haberler üzerinde yorum yapma fırsatı sunması nedeniyle insanlar tarafından sosyal ağlar yeni medya tüketim mecrası olarak kabul edilmektedir.

Küreselleşme nedir?

Küreselleşme kavramı, dünyadaki tüm insanların toplumsal, kültürel ve ekonomik alanlarda birbirleriyle yoğun bir iletişim ve etkileşim sürecine girmelerinin kaçınılmazlığını ifade eden bir olgudur.

Küreselleşmenin genel özellikleri nelerdir?

• Uluslararası mal ve hizmet ticareti serbestleşmiştir.
• Bilgi ve iletişim teknolojileri gelişmiştir.
• İnternet yeni bir küresel mekân ve özgürlük alanı ve ekonomik pazar olarak kullanılmaya başlamıştır.
• Tüketim kültürü yerleşmiştir.
• Ticaret liberal hale gelmiştir.
• İki kutuplu dünya anlayışı yıkılmıştır.
• Kaynakların üretimi, dağıtımı ve tüketimi küresel bir ölçeğe ulaşmıştır.
• Bilgi ve iletişim teknolojileri her alanda kullanılmaya başlanmıştır.
• Dijital bir devrim yaşanmıştır.
• Ekonominin uluslararası hale gelmiş, uluslararası ticaret yaygınlaşmıştır.
• Sistemin kendisine ait ve kendini doğrulayan bir teknoloji üretimi oluşmuştur.
• Şehirleşme ve şehirli hayatı tarzı hızla ilerlemektedir.

Radyo, Televizyon ile internet arasındaki ana fark nedir?

Radyo ve televizyon gibi iletişim teknolojileri izleyici/dinleyiciye sadece bilgi aktarmaktadır. Radyo ve televizyon bilginin tüketilmesine yönelik bir kitle iletişim aracıdır. İnternet ise etkileşimlilik özelliği nedeniyle bilginin üretilmesi sürecine izleyici yani medya çıktısını tüketeni de dahil etmektedir. Kısacası artık insanlar bilgiyi, haberi sadece tüketmemekte, onu üretebilmektedirler de.

Uluslararası haber nedir?

Uluslararası haber, içerdiği veriler nedeniyle tüm dünyayı ilgilendiren, etkileyen, iletişim teknolojisinin dağıtım hızından yararlanarak, kısa sürede dünya ülkelerine yayılan gelişimi, değişimi ve olayları aktaran mesajdır.

Uluslararası haberin kriterleri nelerdir?

• Yeni meydana gelmiş veya ortaya çıkmış olması,
• Büyük bir ulus kitle, tanınmış birey veya küme ile ilgili olması,
• Çatışma öğesi bulunması
• Mesajı alanlarla psikolojik olarak yakın olması,
• Dünyanın nasıl olduğu ve nasıl anlaşılması gerektiği konusundaki mevcut değerleri içermesi
• Anlaşılmasının güç olmaması,
• Uluslararasındaki çıkar çatışmasının bir parçası olması.

Uluslararası haberin temel göstergeleri nelerdir?

 Uluslararası haberin temel göstergeleri, haberin tüm dünyayı ilgilendirip etkilemesi ve bir uluslararası medya organizasyonunda, dağıtımının gerçekleştirilmesidir. 

Bilginin ve haberin dünya üzerindeki dolaşımında serbestliğini engelleyen faktörler nelerdir?

Bilginin ve haberin dünya üzerindeki dolaşımında serbestliğini engelleyen faktörleri; bilginin haberin, teknolojinin gücü sayesinde tekelde toplanması, hazırlık aşamasında da verilerin her zaman için güçlüden taraf olan bir anlayışla düzenlenip dağıtıma sunulması olarak sıralanmaktadır. Haber toplama ve dağıtma işi gereksinim duyduğı teknoloji ve iş gücü nedeniyle pahalı bir iştir. İşin maddi tarafı az gelişmiş ülkelerin aleyhinedir. Çünkü az gelişmiş ülkeler iç ve dış haber ağını oluşturacak yeterli maddi birikime sahip değildir. Sermaye azlığı da gerek iletişim teknolojilerine sahip olmada gerekse gerekli olan organizasyonu oluşturmada zorluk çıkarmaktadır. Maddi nedenlerden dolayı az gelişmiş ülkeler haberin dolaşımında yer alamamaktadır.

Medya organlarının, güçlü, uluslararası alanda etkin bir dağıtım ağına sahip olabilmesi, rekabet edebilmesini sağlayan temel faktör nedir?

 Medya organlarının, güçlü, uluslararası alanda etkin bir dağıtım ağına sahip olabilmesi, rekabet edebilmesi, güçlü bir ekonomik sisteme dayanır. Ekonomi ile medya organizasyonlarının gücü arasında etkili bir bağ vardır. 

Ekonomik bakımdan iyi olmak iletişim teknolojilerine sahip olmayı ya da iletişim teknolojilerini geliştirecek ortamı sağlamayı kolaylaştırmaktadır. Ekonomisi iyi olan ülkeler hem iletişim teknolojilerini geliştirmekte hem de iletişim teknolojilerine kolayca sahip olmaktadır. İletişim teknolojilerine ve haber üretimi için gerekli altyapıya sahip olmak habercilik başarısı getirmektedir. Bir haber ne kadar çok kişiye ulaşıyorsa o derece etkili olabilmektedir. Dağıtılmayan çok sayıda kitleye ulaşmayan haberin önemi ve etkisi sıfır olmaktadır. Haberin dağıtılmasında teknoloji belirleyici faktör olduğuna göre, teknolojiye sahip olan ülkelerin haberi geniş kitlelere dağıtabilmesinden dolayı az gelişmiş ülkeler iletişim araçlarının üretimi ve iletişim teknolojisinin geliştirilmesi konusunda, gelişmiş ülkelere bağımlıdırlar. İletişim teknolojisindeki bu bağımlılık, yayın içeriklerine bağımlılığı da beraberinde getirmektedir. Bilgi ve haber pazarlayan kuruluşların altyapısı, teknoloji yoğun organizasyonlarla oluşturulmaktadır. Bu organizasyonlar gelişmiş ülkelere aittir. Bilgiyi, haberi dağıtıcı kaynak olan bu kuruluşlar, kaynak özelliklerini, propaganda ve maddi çıkar sağlamada ön plana çıkarmaktadırlar. İletişim teknolojisi ve medya organizasyonlarının sahipliğindeki yoğunlaşma, haberin toplanması, depolanması ve dağıtılması konularında tekel veya oligopoller oluşturması açısından ulusal ve uluslararası düzeyde bir sorun yaratmaktadır. 

Küreselleşme, uluslararası haber içeriğini nasıl etkilemiştir?

Küreselleşme, uluslararası haber içeriğini çok yönlü ve karmaşık şekilde etkilemiştir. Bu etki üç boyutta olmuştur. İlk boyutu, uluslararası haber içeriğinin depolitizasyona uğraması ve bunun az gelişmiş ülkeler ve gelişmiş ülkeler açısından farklılığıdır. İkinci boyut ise, uluslararası haber içeriğini belirleyen önemli etmenlerden biri olarak ekonomik determinizmdir. Üçüncü boyut ise, uluslararası haberi daha geniş bir izleyici kitlesiyle buluşturma hedefine yönelik olarak uygulanan yerelleştirme süreçleri olarak adlandırılan küreselleşmedir.

İletişim teknolojilerindeki gelişmelerin gazetecilik üzerindeki etkileri nelerdir?

• Teknoloji dünyanın her tarafından haber alımı ve gönderimini mümkün kılmaktadır. İki yönlü iletişim sayesinde ve iletişim uydularıyla kişisel bilgisayarlar, tablet bilgisayarlar ve akıllı telefonlar arasında bağlantı sağlanmakta ve haber tüketicileri pasif izleyicilerden farklı olarak bilgiyi kullanmaya başlamışlardır.
• Teknik ilerlemeler sayesinde bilgi kaynaklarının potansiyel sayıları sınırsız olmuştur. İletişim ve bilgisayar teknolojisiyle bilim ortaklaşa bir çabanın içine girmiştir.
• Kişisel iletişim ortamındaki etkinlik, genel olarak kitle iletişim araçlarını kontrol altına alma eğiliminde olan hükümetlere karşı bir güç olarak ortaya çıkmıştır.
• Bilgi teknolojilerindeki gelişme ve sosyal ağlarla izleyici sadece içeriği alıcısı değil aynı zamanda içerik üreten kişi haline gelmiştir.
• İzleyicinin içerik üretmesi bilgi akış sürecine ve dağıtımına katkı sağlamasıyla yurttaş gazeteciliği kavramı ortaya çıkmıştır.

UNESCO’ nun, 1953 yılında yaptığı tanımda haber ajansının tanımı nedir?

UNESCO, 1953 yılında yaptığı tanımda haber ajanslarının görev ve sorumlulukları ve işlevleri genel hatlarıyla belirtilmiştir. Buna göre, “haber ajansı, hukuki statüsü ne olursa olsun, genel anlamda haberleri, gerçekleri gösterem ve tanımlayan aktüalite belgelerini bulup, bunları kitle iletişim araçlarına yayan, yasaların hükümlerine, ticaret kurallarına uygun olarak verdiği ölçüde tam ve tarafsız hizmet götüren kuruluşlardır”

Haber ajanslarının işlevleri nelerdir?

Haber ajanslarının üç temel işlevi vardır. Bunlar;

1. Haber ya da haber için gerekli malzemeleri toplamak
2. Haber üretmek (Yazılı, sesli ve görüntülü)
3. Toplanan ve üretilen haberleri abonelerine satmak.

Haber ajanslarının işleyişindeki önemli faktörler nelerdir?

Haber ajanslarının işleyişinde iki önemli faktör vardır. Bunların ilki ivedilik, ikincisi de servis dağılımıdır.Toplanan binlerce haber arasından hangisinin önemli olduğu ve haberin ne hakkında olduğu ajanslar tarafından abonelerine bildirilmektedir. Ajansların haberleri konularına ve önemlerine göre yaptığı bu dağıtım abone kuruluşların işlerini de kolaylaştırmaktadır. Şayet ajanslar haber akışını iki kriter doğrultusunda kanalize etmeselerdi hiçbir yazı işleri haber yığınlarıyla baş edemezdi. 

Haber ajanslarına yönelik eleştiriler nelerdir?

1. Haber ajanslarına yönelik ilk eleştiri başa çıkılmayacak derecede materyal sunulmasıdır. AFP günde 5 bin haber, 2 bin 500 fotoğraf, AP günde 3 bin haber 2 bin fotoğraf, Reuters 4 bin haber ve 2 bin fotoğraf sunmaktadır. Her ne kadar kategorilere ayrılmış olsa da, bu kadar haber arasından sçimde bulunmak ve ona göre gazete ve bülten yapmak medya kuruluşları için zor olmaktadır.
2. Haber ajanslarına yönelik ikinci eleştiri haber dilinin kuruluğu ve cümle yapılarının griftliği üzerinedir. Ajanslar,  siyasetçilerin abartılı ifadelerini kullanarak haberi yaparlar. Bir de habercilikte kullanılan klişe cümleler buna eklenince siyasetçilerin ücretsiz ve koşulsuz tanıtımını yapmış olmaktadırlar. Haber ajansları siyasetçilerle ilgili haberlerini “söyledi” yükleminden çok “vurguladı, açıkladı, altını çizdi, teyir etti” gibi yüklemlerle yazarak var olan cümleye daha da önem atfettirilmesine neden olurlar.   
3. Üçüncü eleştiri ajans haberlerinde devasa kavramlardan oluşmuş cümlelere haberin girişinde yer vermesine ilişkindir. Bir haberin birkaç boyutu olabilir ve o boyutlardan hangisinin gazete veya televizyon için önemli olduğu başta saptanamaz. Bu yüzden haber ajansları haberin girişine önemli gördükleri her unsuru yazarlar. Çünkü bir haberin editörün ilgisini çekip o haberin kullanılmasını sağlaması için zamanla yarışılmaktadır. Gazete ya da televizyon editörü yarım dakikalık bir süre zarfından habere bakıp onu değerlendirip değerlendirmeyeceğine karar vermektedir. Bu durumda da haberin değerlendirilebilmesi için önemli görülen her unsur haberin girişine yazılmaktadır.
4. Bir sonraki eleştiri çok karşılaşılmasa da yanlış veya yalan haber dağıtımı üzerinedir. Ajans haberciliğinde hız önemli olduğundan teyit edilmeden yazılmış, ya da hızlı yazım sırasında harf hatasından doğan yanlış veya yalan haberlere çok sık olmasa da rastlanmaktadır.
5. Haber ajanslarına yönelik eleştirilerden biri de haber akışının yönüyle alakalıdır. Az gelişmiş ülkeler haber yığınları altından ezilmektedir. Haberler genellikle Amerika ve Avrupa menşeili olmaktadır. Buradaki temel eleştiri haberin serbest dolaşımına ilişkindir.

Uluslararası haber ajanslarının özellikleri nelerdir?

Uluslararası haber ajanslarının özellikleri şu şekilde sıralanmaktadır:

1. Birçoğu gazete, radyo ve televizyonlarla ortak oldukları kooperatif özelliği taşımaktadır.
2. Güvenilirliklerinin ve tarafsızlıklarını sürdürmek için kendi ekonomik kaynaklarıyla yetinmek gerektiğinin bilincindedirler.
3. Dış büro ve temsilci sayısının çokluğu nedeniyle kendi kaynaklarından haber alma olanağını artırmışlardır.
4. Gerek ülke içinde gerek ülke dışında abone sayısı çok fazladır.
5. Az fakat öz haber değil, bol ve çeşitli haber vermektedirler.
6. Dış yayınları çok çeşitli ve güçlüdür.
7. Çok dilde yayın yapmaktadırlar.
8. Radyo ve televizyonlara özel haber servisi vermektedirler.
9. Çok geniş bir arşive sahip bulunmaktadırlar.
10. İletişim alanında yoğun bir rekabet içinde olduklarından, en yeni ve gelişmiş teknikleri uygulamaktadırlar.
11. Gelişmekte olan ülkelerin ajanslarına teknik ve bilimsel danışmanlık hizmeti vermektedirler.

Bir haber ajansının “Uluslararası” niteliği taşımasının ölçütü nedir?

Bir haber ajansının “Uluslararası” niteliği taşımasının ölçütü,  doğrudan kamuoyuna haber ulaştıran kitle iletişim araçları arasında abonelerinin olmasıyla açıklanmaktadır. Haber toplamak üzere muhabir bulundurduğu ülkenin gazete, televizyon gibi kitle iletişim araçlarına haber satıyorsa bir ajans o zaman ancak uluslararası haber ajansı olarak nitelendirilebilir.

Dünyadaki haber ajanslarının en eskisi hangi haber ajansıdır?

Associated Press (AP) dünyadaki haber ajanslarının en eskisidir, 1848 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nde kurulmuştur. AP geniş haber kaynakları, yaygın haberleşme ağı, yeni teknolojileri kullanması, güvenilirliği ile uluslararası haber ajanslarının en yaygın ve etkilisidir. AP bugün 1700’ün üzerinde gazeteye, 6 bin dolayında TV ve radyo istasyonuna hizmet vermektedir. AP, ABD’nin yanı sıra 112 ülkede 8 bin 500 dolayında olmak üzere toplam 15 binden fazla abonesi bulunmaktadır. Dünyanın en büyük haber ajansı sayılan AP’nin dış ülkelere ulaştırdığı, ABD ile ilgili yerel haberlerin oranı, tüm yayının yüzde 18’ini oluşturmaktadır. AP yayınının, ABD’den dış dünyaya yayımladığı haberlerin yüzde 81’i ise dış haberdir. Türkiye’ye yönelik AP bülteni, günlük ortalama 300 haber içermektedir. Bu haberlerin bir bölümü Anadolu Ajansı (AA) tarafından çevrilerek abonelere aktarılmaktadır.

TV’nin medya olarak içerik anlamını izleyicileri eğlendirmekten TV haberciliğine değiştiren televizyon kanalı hangisidir?

CNN, 1980 tarihinde yayın hayatına başlayıncaya kadar TV’nin medya olarak içerik anlamı; diziler, filmler ve eğlence programlanyla izleyicileri eğlendirmekti. Haber vermek, gazete ve ajansların göreviydi. TV haberciliği kavramı ise sadece haber spikerlerini izlemekten öteye gitmemekteydi.  CNN’in sahibi ve fikir babası Ted Turner, 1980 yılına kadar herkesin gözünün önünde olan ama kimsenin fark etmediği iki teknolojik gelişmeyi, haberciliğin ortak paydasında birleştirerek CNN’i kurmuştur.

Günümüzde pek haber kaynağı olarak kullanılmasa da eskiden özellikle de dış haberler servisi için önemli bir haber kaynağı olan yapıya ne ad verilir?

 Günümüzde pek haber kaynağı olarak kullanılmasa da eskiden özellikle de dış haberler servisi için önemli bir haber kaynağı küresel radyolardır. Radyo, kullandığı teknoloji nedeniyle haberi çabuk yayabilme ve çok uzak mesafelere gönderebilme özelliğine sahiptir. Haber kaynağı olarak tercih edilen radyo kanallarının başında tarafsızlığı ile bilinen kısa adı BBC Radyo olan İngiliz Radyo Televizyon Kurumu British Broadcasting Corporation’ın radyosudur. 1939 yılından beri Türkçe yayın yapan BBC Radyo 27 Mayıs 2011 yılında Türkçe ile beraber Makedonca, Arnavutça, Sırpça, Azerice, Çince Ukraynaca radyo yayınlarını durdurmuştur. Bugün sadece internet ve televizyon yayınları yapmaktadır.

Kamuoyuna açık bütün bilgileri kapsamayı, bunları ayrım gözetmeden sunmayı ve erişim kolaylığı sağlayan yapıya ne ad verilir?

İngilizce inter (arasında) ve net (ağ) kelimelerinden oluşan internet, ağlararası anlamına gelmektedir. İnternet kamuoyuna açık bütün bilgileri kapsamayı, bunları ayrım gözetmeden sunmayı ve erişim kolaylığı sağlayan bir yapıya sahiptir. Google, Yahoo, Yandex gibi arama motorlarıyla hemen hemen her

konuda bilgi bulmak olanaklıdır. Bilgiye kolay, ucuz şekilde internetle ulaşılabilmektedir. Tüm dünyayı kapsaması ve de birçok bilgi içermesi nedeniyle önemli haber ağlarından biridir. Önemli bir haber kaynağı olması onu küresel anlamda önemli bir haber ağı da yapmaktadır.