Açıköğretim Ders Notları

Kurum Uygulamaları Dersi 2. Ünite Sorularla Öğrenelim

Açıköğretim ders notları öğrenciler tarafından ders çalışma esnasında hazırlanmakta olup diğer ders çalışacak öğrenciler için paylaşılmaktadır. Sizlerde hazırladığınız ders notlarını paylaşmak istiyorsanız bizlere iletebilirsiniz.

Açıköğretim derslerinden Kurum Uygulamaları Dersi 2. Ünite Sorularla Öğrenelim için hazırlanan  ders çalışma dokümanına (ders özeti / sorularla öğrenelim) aşağıdan erişebilirsiniz. AÖF Ders Notları ile sınavlara çok daha etkili bir şekilde çalışabilirsiniz. Sınavlarınızda başarılar dileriz.

0-36 Aylık Çocuklar İçin Eğitim Programı

1. Soru

0-36 ayda bebeklik ve erken gelişim döneminde birey gelişimi nasıl olmaktadır?

Cevap

Yaşamın ilk üç yılında bebek;

  • Bir taraftan çevresindeki kişilere ve yaşadığı ortama uyum sağlarken diğer taraftan hızlı bir şekilde gerçekleşen büyüme ve gelişmenin yarattığı değişimlere ayak uydurmaya çalışır.
  • Bebekler bu uyumu algı ve hareket yetenekleri ile görme, işitme, dokunma, tat alma ve koku alma gibi duyusal yetenekleri sayesinde yakalamaktadır.
  • Hareket yeteneği, sahip oldukları duyusal bilginin miktarını ve türünü arttırarak bebeklere karşılaştıkları şeyleri işleme ve keşfetme olanağı sunar.
  • Doğumdan sonraki ilk aylarda refleksif (istemsiz) hareketler yoğun biçimde görülür.
  • Sinir sisteminin ve duyu organlarının gelişmesi ile birlikte çevreden gelen uyaranlar giderek işlevsel hale gelir.
  • Zamanla refleksler yerini amaçlı hareketlere bırakır.
  • Bebeğin dokunarak, hissederek ve deneyerek nesneleri algılama, tanıma, nesnelerle ilgili neden-sonuç ilişkileri kurma gibi becerileri gelişir ve yasama hazırlanır.
  • Yaptığı davranışların sonuçlarını görüp haz aldıkça keşfetmek için daha çok güdülenir, deneme yanılma yoluyla ve uygun eğitimsel fırsatlarla deneyimlerini artırır.

2. Soru

Doğumdan itibaren 0-36 aylık çocukların Erken Çocukluk Eğitim Programlarına katılmaları eğitimde fırsat eşitliğinin sağlanması açısından neden önemlidir?

Cevap

Toplumda yasayan bireylerin hepsi aynı şartlarda ve koşullarda yaşamlarını sürdürememektedir. Toplum içinde eşitsizliklerin olması hem toplumu bir bütün olmaktan uzaklaştıracak hem de dezavantajlı olan grupların hizmetlerden eşit şartlarda yararlanmasını engelleyecektir. Çevresel etkenlerden kaynaklanan eşitsizliklerin ortadan kaldırılmasında en etkili yöntem erken çocukluk dönemi destek programlarının etkin ve yaygın kullanımının sağlanmasıdır.


3. Soru

0-36 aylık çocuklara hizmet veren eğitim kurumlarının çocuğu toplumsal yasama nasıl hazırlamasındaki önemi nedir?

Cevap

Bu kurumlar sadece çocuğun bakımını sağlayan yerler olarak düşünülmemelidir;

  • Çocukların fiziksel, bilişsel, dil ve sosyal-duygusal alanlarda bir bütün olarak gelişimlerini destekleyen ve ebeveynleri erken çocukluk eğitimi konusunda bilgilendiren kurumlardır.
  • Erken çocukluk eğitimi sayesinde çocukların sosyal alanda hoşgörü ve empati becerileri, bilişsel alanda matematiksel ve konumsal algıları ile sorun çözebilme becerileri, dil alanında sesleri ayırt etme, konuşurken sesini doğru kullanabilme ve kendini sözel olarak ifade edebilme becerileri gelişir.
  • Çocuklar motor alanda ise fiziksel gelişimin temelini oluşturan küçük ve büyük kaslarını doğru kullanabilmeyi öğrenirler ve böylece el-göz koordinasyonu gerektiren isler kadar denge gerektiren hareketleri de yapabilirler.
  • Çocuklar aynı zamanda temizlik kurallarına uymayı, giysilerini tek basına giymeyi ve çıkarmayı, doğru beslenmeyi, kazalar ve tehlikelerden korunabilmeyi de öğrenirler.

4. Soru

Bebek ve küçük çocukların temel gereksinimleri arasında neler mevcuttur?

Cevap

  • Yaşamın ilk yılları temel güven duygusunun kazanılmasında çok önemlidir. Dünyaya uyum sağlaması, yaşamını sürdürebilmesi ve olabilecek en üst seviyede gelişim gösterebilmesi, tüm bu gereksinimlerinin zamanında, yeterli miktarda, sevgi ve şevkatle karşılanmasına bağlıdır.
  • Uyku, beslenme ve tuvalet gereksiniminin karşılanması ile beden temizliğinin sağlanması öncelikli gereksinimleri arasında yer almaktadır.
  • Küçük çocuklar kendilerini oyun ortamlarında gelişim ve öğrenmeye açık hissetmektedirler.

5. Soru

0-36 aylık çocuklar için güncellenen eğitim programının özellikleri nelerdir?

Cevap

  • Gelişimseldir
  • Sarmaldır
  • Dengelidir
  • Esnektir
  • Bütüncüldür
  • Oyun temellidir
  • Güvenli ve çocuk dostu ortamların düzenlenmesi önemlidir
  • Etkileşim temellidir
  • Keşfederek öğrenme önceliklidir
  • Bireysel ve küçük grup etkinliklerine yer verilmesini gerektirir
  • Duyuların geliştirilmesi ön plandadır
  • Eğitimciye özgürlük tanır
  • Değerlendirme süreci çok yönlüdür
  • Ailenin eğitime katılımı önemlidir
  • Uyarlanabilir

6. Soru

Evrensel tasarım ne demektir?

Cevap

Evrensel tasarım, erken öğrenmede özel bir
program oluşturmak yerine programı tüm çocukların
bireysel gereksinimlerini karşılayacak şekilde uyarlamayı
ifade etmektedir. Buna göre öğrenme ortamında sunum,
ifade ve katılım olmak üzere üç tür çeşitlilik yaratılması
gerekmektedir.


7. Soru

MEB tarafından hazırlanan 0-36 Aylık Çocuklar İçin
Eğitim Programı’nda uygulama esasları nelerdir?

Cevap

  • Planlama
  • Öğrenme ortamı
  • Günlük akış
  • Etkinlik planı
  • Uygulama
  • Değerlendirme

8. Soru

MEB tarafından hazırlanan 0-36 Aylık Çocuklar İçin
Eğitim Programının Planlama aşamasını anlatınız.

Cevap

Planlama aşamasında;

  • Eğitimciye çocukların gelişimlerini desteklemek
    amacıyla nelerin hangi düzeyde, nasıl öğretileceği
    ve değerlendirileceği konusunda kolaylık sağlar.
  • Öğrenme süreci planlanırken programda yer alan
    bilişsel, dil, sosyal / duygusal ve motor gelişim
    alanlarına yönelik gelişimsel özelliklere uygun
    şekilde geliştirilen göstergelerden yararlanılır.
  • Eğitimciden grubundaki çocukların gelişimsel
    gereksinimlerine uygun göstergeleri belirlemesi,
    ilgili tablolardan bu göstergelere uygun yaşantı
    (öğrenme süreci) ve gerektiği durumda
    uyarlamaları incelemesi beklenmektedir.
  • Eğitimci, dengeli ve bütüncül özellikleri
    doğrultusunda her gelişim alanından grubundaki
    çocukların gelişimsel gereksinimlerini
    karşılayacak göstergelere etkinliklerde yer
    vermelidir.

9. Soru

Öğrenme ortamının özellikleri nelerdir?

Cevap

  • Bebek ya da çocuğun bulunduğu ortamın onun
    bilişsel, dil, sosyal-duygusal ve motor gelişimini
    olumlu yönde destekleyecek nitelikte olması
    sağlanmalıdır. Sessiz, rahat ve kucaklayıcı bir
    ortam yaratılmasının yanı sıra öğrenme ortamının
    aktif öğrenmeyi teşvik edici olması
    gerekmektedir.
  • Öğrenme ortamı, çocukların gelişim durumlarına
    göre hazırlanmalıdır.
  • Henüz yürümeyen ve daha çok sırtüstü yatan
    bebekler sessiz ve sakin bir ortamda
    bulundurulmalı, aynı zamanda öğrenmeyi
    destekleme amacı ile tavanda veya baktıkları
    yerlerde ilgi çekici materyaller bulundurulmalıdır.
  • Emekleyen ve hareket halinde olan bebekler için
    ortam temiz, güvenli ve uyarıcı olmalı, ayrıca
    çocukların göz hizalarına gelecek şekilde
    duvarlara ilgili çekici malzemeler asılmalıdır.
  • 24-36 aylık çocuk grupları için hareket ve
    keşfetmeye yönelik ortamlar oluşturulmalı;
    yürüme, koşma, zıplama, tırmanma gibi
    becerilerini geliştirecek malzeme ve mobilyalar
    bulundurulmalıdır.
  • Yine bu aylar için ayrıca öğrenme merkezleri
    oluşturulmalı ve çocukların aktif kullanımını
    sağlamak amacıyla etkinlikler planlanmalıdır.
  • Öğrenme merkezleri; blok merkezi, dramatik
    oyun merkezi, kitaplık ve müzik merkezi gibi
    çocukların hem keşfetmelerini ve öğrenmelerini
    destekleyici hem de birbiriyle etkileşim içinde
    bulunmalarını sağlayıcı yerler olmalıdır.

10. Soru

0-24 aylık çocuklar için günlük akış nasıl olmalıdır?

Cevap

0-24 aylık çocuklar için günlük akış;

  • Geliş: Bu bölümde çocuk kurumda karşılanır,
    çocuğun rutin bakımları yapılır ve serbest oyun
    oynaması için uygun ortam sunulur.
  • Etkinlik Zamanı: Eğitimci, çocuğun
    gereksinimlerini karşıladıktan sonra o gün ele
    almayı planladığı gösterge ve kavramları
    destekleyecek oyunlar (etkinlikler) çocukla
    paylaşılır.
  • Bahçe / Açık Alan Zamanı: Eğitimci, çocukların
    temel gereksinimlerini giderir ve mümkünse açık
    alanda çocuklarla oyun oynar.
  • Öğle: Bu bölümde rutin bakımlar yapılır ve
    uyumadan çocukların serbest oyun oynaması için
    uygun ortam sunulur.
  • Etkinlik zamanı: Eğitimci, çocuğun
    gereksinimlerini karşıladıktan sonra o gün ele
    almayı planladığı gösterge ve kavramları
    destekleyecek oyunlar (etkinlikler) çocukla
    paylaşılır.
  • Bahçe / Açık Alan Zamanı: Eğitimci, çocukların
    temel gereksinimlerini giderir ve mümkünse açık
    alanda çocuklarla oyun oynar.
  • Ayrılış: Bu bölümde ihtiyaç duyulan çocuğun
    rutin bakımları yapılır, serbest oyun oynanır ve
    ailesi gelen çocuklar ailelerine teslim edilir.

11. Soru

24-36 aylık çocuklar için günlük akış nasıl olmalıdır?

Cevap

24-36 aylık çocuklar için günlük akış;

  • Geliş: Gelen çocuklar karşılanır ve çocukların
    büyük bir kısmı gelene kadar serbest oyun
    oynamaları sağlanır.
  • Grup Zamanı: Çocuklar eğitimci ile daire şeklinde
    oturarak bir gün önce ne yaptıklarını ve o gün
    neler yapacaklarını konuşurlar.
  • Etkinlik Zamanı: Eğitimci o gün çocukların
    gelişimini desteklemek için planladığı etkinliği
    uygular. Çocukları bahçeye veya açık alana
    çıkarır. Çocuklara serbest oyun oynamaları için
    fırsat verir, ara öğün yapılmasını sağlar.
  • Öğle: Bu bölümde öğle yemeği yenir ve uyku saati
    yapılır. Uyumayan çocukların serbest oyun
    oynamaları sağlanır.
  • Etkinlik Zamanı: Eğitimci o gün çocukların
    gelişimini desteklemek için planladığı etkinliği
    uygular. Çocukları bahçeye veya açık alana
    çıkarır. Çocuklara serbest oyun oynamaları için
    fırsat verir, ara öğün yapılmasını sağlar.
  • Grup Zamanı: Çocuklar eğitimci ile daire şeklinde
    oturarak o gün neler yaptıklarını, ertesi gün neler
    yapacaklarını konuşurlar.
  • Ayrılış: Çocuklar odada / sınıfta toplanır ve
    ayrılana kadar çocukların serbest o yun
    oynamaları desteklenir.

12. Soru

Etkinlik planında hangi bölümler yer almaktadır?

Cevap

Etkinlik planında;

  • Etkinliğin adı,
  • Gelişim göstergeleri,
  •  Materyal,
  • Öğrenme süreci,
  • Güvenlik önlemleri,
  • Uyarlama
  • Değerlendirme

bölümleri yer almaktadır.


13. Soru

Etkinlik Planının özellikleri nelerdir?

Cevap

Materyal ve gelişim göstergesi bölümleri
yazıldıktan sonra öğrenme süreci bölümünde etkinliğin
hangi materyaller kullanılarak nasıl gerçekleştirileceği
detaylı bir şekilde açıklanmalıdır.
Etkinliğe başlamadan önce ortam dikkatlice
gözden geçirilmeli ve etkinlik süresince alınması gereken
güvenlik önlemleri ilgili alana yazılmalıdır.
Tüm çocukların bireysel ihtiyaçlarının karşılanması
gerektiğinden eğitimcilerin kurumlarındaki özel
gereksinimli çocuklar için uyarlamalar yapmaları
gerekmektedir.


14. Soru

Uygulama sırasında eğitimciler nelere dikkat
etmelidir?

Cevap

Uygulama sırasında eğitimciler,
Günlük eğitim akışı ve etkinlik planı doğrultusunda
materyalleri ve ortamı düzenlenmelidir. Etkinliklerin
sadece kapalı alanlarda değil açık alanlarda da yapılmasına
özen gösterilmelidir. Etkinlik planında belirtilen güvenlik
önlemleri gözden geçirilmelidir. Çocuklara karsı tutum ve
davranışlarına dikkat etmeli, çocukların bireysel
farklılıklarını göz önünde bulundurmalıdır.


15. Soru

Erken çocukluk döneminde değerlendirmenin amacı
nedir?

Cevap

Erken çocukluk döneminde değerlendirmenin
amacı; çocukları tanıma, onların bireysel gereksinimlerine
uygun materyalleri seçme, etkinliklerin yapısını ve yapılış
şeklini belirlemektir.
Değerlendirme; yapılan etkinliklerin ne ölçüde
gerçekleştiğini gösteren ve amaca ulaşıp ulaşılmadığı
konusunda eğitimcilere yol gösteren bir süreçtir.


16. Soru

MEB tarafından geliştirilen 0-36 Aylık Çocuklar İçin
Eğitim Programın’ da ele alınan temel alanlar nelerdir?

Cevap

4 temel alan bulunmaktadır:

  • Bilişsel Gelişim Alanı
  • Dil Gelişim Alanı
  • Sosyal – Duygusal Gelişim Alanı
  • Motor Gelişim Alanı

17. Soru

Biliş ve Bilişsel gelişim ne demektir?

Cevap

Biliş; duyular, algılama, hatırlama, sembolleri
kullanma, düşünme ve imgelem gibi süreçlerin olduğu
zihinsel tüm etkinlikleri kapsamaktadır.
Bilişsel gelişim ise bu zihinsel süreçlerdeki aktif
faaliyetlerin doğumdan yaşlılığa kadar olan gelişimi olarak
açıklanmaktadır.


18. Soru

Dil nedir?

Cevap

Dil; insanların bilgi, istek, düşünce ve duygularını
ifade etmelerini sağlayan iletişim aracıdır.


19. Soru

Motor gelişim nasıl tanımlanmaktadır?

Cevap

Motor gelişim, fiziksel büyüme ve merkezî sinir
sisteminin gelişimine paralel olarak vücudun isteme bağlı
hareketlilik kazanmasıdır.


20. Soru

Bebeğin motor gelişim becerileri ne ile ilişkilidir?

Cevap

Bebeğin motor gelişim becerileri fiziksel olarak
büyüme, olgunlaşma ve gelişme ile ilişkilidir.
Fiziksel büyüme nicel olarak beden ölçülerini temsil eder.
Olgunlaşma, bireyin vücut sistemlerinin fonksiyonel olarak
en üst düzeyde gelişmesini ifade etmektedir.
Gelişim, zaman içerisinde bireyin yasadığı nitel ve nicel
değişimlerin tümünü içermektedir.


21. Soru

Doğum öncesinde gelişim neresi nasıl
gerçekleşmektedir?

Cevap

Büyüme gövdenin merkezinden dışarı doğru
gerçekleşir. Doğum öncesinde ilk olarak bas, göğüs ve
gövde, daha sonra kollar ve son olarak da eller ve ayaklar
gelişir. Bu durum da gelişimin yakından uzağa doğru
olduğunu kanıtlamaktadır.


22. Soru

Büyük kas (kaba) motor gelişim alanı özellikleri
nelerdir?

Cevap

  • Vücudun genel hareketlerini anlatır.
  • Bireyin denge ve koordinasyon sağlamasına
    yardımcı olur.
  • Dönme, emekleme, sıralama, ayakta durma,
    yürüme, koşma, yuvarlanma, zıplama gibi
    hareketleri içerir.

23. Soru

Küçük kas (ince) motor gelişim alanı özellikleri
nelerdir?

Cevap

  • El ve ayak hareketlerini anlatır.
  • Bireyin elini ve ayağını koordineli olarak
    kullanımını gerektirir.
  • Tutma, kavrama, buruşturma, yırtma, çizme,
    kesme gibi hareketleri içerir.

24. Soru

0-36 aylık çocuklar için etkinlik planı nasıl
oluşturulmaktadır?

Cevap

Etkinlik planı, 0-36 aylık çocuklar için eğitim
programı kapsamında belirlenen gelişim göstergelerini
desteklemek amacıyla eğitimciler tarafından düzenlenen
etkinliklerin belirli bir sıra halinde yazılması ile
hazırlanmaktadır.


25. Soru

Etkinlik planı hangi bölümleri içermelidir?

Cevap

Örnek bir etkinlik planı;

  • Etkinlik Adı
  • Gelişim Göstergesi
  • Materyal
  • Öğrenme süreci
  • Uyarlama
  • Güvenlik önlemleri
  • Değerlendirme

bölümlerini içermelidir.


26. Soru

Etkinlik planlanırken dikkat edilmesi gereken noktalar
nelerdir?

Cevap

Etkinlik planlanırken;

  • Bebek / çocuğun kronolojik yaşından çok, gelişim
    gözlem formuna göre belirlenen gelişimsel yaşı
    dikkate alınarak hazırlanmalıdır.
  • Basitten karmaşığa doğru ilerleyen biçimde
    planlanmalıdır.
  • Günlük yaşam deneyimlerini zenginleştirecek
    nitelikte olmalıdır.
  • Bebek / çocuğun gereksinimlerinin giderildiği
    beslenme, tuvalet ve uyku gibi rutin zamanların da
    eğitim amaçlı kullanılmasına yönelik planlama
    yapılmalıdır.
  • Ortam, bebek / çocuğun sağlığı ve güvenliği
    açısından tehlikelerden arındırılmalıdır.
    ? Güvenli olan her tür nesne veya oyun materyalini
    içermelidir.
  • Bebek / çocukla etkili zaman geçirilmesi ön
    planda tutulmalıdır.

27. Soru

Uygulama sırasında eğitimcilerin dikkat etmesi gereken
noktalar nelerdir?

Cevap

Uygulama sırasında;

  • Günlük eğitim akısı ve etkinlik planına göre
    gerekli materyaller hazırlanmalı ve ortam
    düzenlenmesi yapılmalıdır.
  • Eğitimci, tutum ve davranışları ile çocuğa
    güvende olduğunu hissettirmeli, tedirgin ve
    kaygılı davranışlardan uzak durmaya özen
    göstermelidir.
  • Eğitimci çocukların birbirinden farklı özellikleri
    olduğunu unutmamalı ve bu durumu göz önüne
    alarak çocukları birbiri ile karşılaştırmaktan
    kaçınmalıdır.
  • Günlük akışta etkinlik bölümüne eğitimcinin o
    gün için planladığı etkinliklerinin tamamı baslık
    hâlinde yazılmalıdır.

28. Soru

Eğitim programındaki değerlendirme nasıl
tanımlanmaktadır?

Cevap

Değerlendirme; çeşitli şekillerdeki belgelerden
faydalanılarak çocuklar hakkında bilgi toplama ve elde
edilen bilgileri düzenleyip yorumlama süreci olarak
açıklanabilir.


29. Soru

Değerlendirme sürecinde göz önünde bulundurulması
gereken ilkeler nelerdir?

Cevap

  • Değerlendirme çocukların yararına, amaca uygun,
    geçerli ve güvenilir olmalıdır.
  • Değerlendirmede kullanılan veri toplama
    metotları ve içerik, çocukların yaşlarına ve gelişim
    özelliklerine uygun olmalıdır.
  • Aileler tanıma ve değerlendirme bilgisi için
    değerli bir kaynak olarak görülmelidir.
  • Değerlendirme ve program birleştirilmelidir.
  • Çocuklar birbiriyle kıyaslanmak yerine bildikleri
    ve yapabildikleri şeylerle değerlendirilmelidir.
  • Çocuğu bütün olarak tanımak için bütün gelişim
    alanları değerlendirilmelidir.
  • Değerlendirme zaman içinde ve sürekli olmalıdır.
  • Değerlendirme çocuğun yardımla ve tek başına
    yapabileceği şeyleri göstermelidir.
  • Eğitimciler ailelere bilgi vermek için
    değerlendirmelerini rapor etmelidir.

30. Soru

Gelişim gözlem formları ne işe yarar?

Cevap

Gelişim gözlem formları, bebeklerin / çocukların
aylara göre gelişim düzeyleri hakkında eğitimciye bilgiler
sunar. Bu formlar, çocuğun gelişimini ilk bir yıl içinde her
ay, ikinci yasa kadar üç aylık, üçüncü yaşa kadar da altı
aylık aralıklarla izleyecek şekilde düzenlenmiştir.
Gelişim gözlem formunda bilişsel, dil, sosyal-duygusal ve
motor gelişim alanlarına yönelik gelişim göstergeleri yer
almaktadır.


31. Soru

Gelişim Gözlem Formu’nu doldururken eğitimcilerin
dikkat etmesi gereken noktalar nelerdir?

Cevap

  • Her bebek / çocuk için ayrı ayrı gelişim gözlem
    raporları hazırlanmalıdır.
  • Gelişim Gözlem Formları belirlenen zaman
    dilimlerinde doldurulmalıdır.
  • Gelişimde süreklilik göz önünde bulundurularak
    Gelişim Gözlem Formu’nda gözlenemeyen
    göstergeler daha sonraki aylarda gerçekleşene
    kadar izlenmelidir.
  • Bebek / çocuk birden fazla gelişim alanında
    beklenen gelişim özelliklerini gösteremiyorsa ya
    da içinde bulunduğu aydan daha ileri ayların
    gelişimsel özelliklerini gösteriyorsa aile ile
    iletişime geçilmeli ve tam teşekküllü bir sağlık
    kurulusunun ilgili birimlerine yönlendirilmelidir.

32. Soru

Erken eğitim programları neyi ifade etmektedir?

Cevap

Erken eğitim programları, çocukların doğumla getirdikleri gelişimsel potansiyellerini maksimum ölçüde gerçekleştirebilmelerine aracı olacak tüm müdahaleler olarak görülebilir.


33. Soru

Erken müdahale ne demektir?

Cevap

Erken müdahale çocukların gelişim alanlarını (bilişsel, fiziksel, dil ve sosyal ve duygusal) olumlu ve olumsuz yönde etkileyebilecek etmenlerin belirlenmesi, önlenmesi, erken tanısı ve sağaltımı amacıyla 0-6/8 yaş döneminde normal gelişim gösteren, gelişimsel geriliği olan ya da gelişimsel olarak risk altında olan çocuklara ve ailelerine sunulan bakım ve destek hizmetlerini kapsamaktadır (Erken Çocuklukta Müdahale Derneği, 2013).


34. Soru

0-36 aylık çocuklar için hazırlan eğitim programının geliştirilme amacı nedir?

Cevap

0-36 aylık çocuklar için güncellenen eğitim programı, Millî Eğitim Temel Kanunu’ nda yer alan Türk Millî Eğitimin Genel Amaçları, Okul Öncesi Eğitimin Genel Amaçları ve Temel İlkeleri (MEB Mevzuat, 2015) dikkate alınarak hazırlanmıştır. Bu programın geliştirilme amacı; 0-36 aylık çocukların zengin öğrenme deneyimleri aracılığıyla sağlıklı büyümelerini; motor, sosyal-duygusal, dil ve bilişsel alanlarda gelişimlerinin en üst düzeyine ulaşmalarını; sağlık, bakım ve beslenmelerinin uygun şekilde desteklenmesini sağlamaktır.


35. Soru

MEB Temel Eğitim Genel Müdürlüğü tarafından 2013 yılında hazırlanan 0-36 aylık Çocuklar İçin Eğitim Programı’nın özellikleri nelerdir?

Cevap

MEB Temel Eğitim Genel Müdürlüğü tarafından 2013 yılında hazırlanan 0-36 aylık Çocuklar İçin Eğitim Programı’nın özellikleri:

  • Gelişimseldir.
  • Sarmaldır.
  • Dengelidir.
  • Esnektir.
  • Bütüncüldür.
  • Oyun temellidir.
  • Güvenli ve çocuk dostu ortamların düzenlenmesi önemlidir.
  • Etkileşim temellidir.
  • Keşfederek öğrenme önceliklidir.
  • Bireysel ve küçük grup etkinliklerine yer verilmesini gerektirir.
  • Duyuların geliştirilmesi ön plandadır.
  • Eğitimciye özgürlük tanır.
  • Değerlendirme süreci çok yönlüdür.
  • Ailenin eğitime katılımı önemlidir.
  • Uyarlanabilir.

37. Soru

Evrensel tasarıma göre öğrenme ortamında ne tür çeşitlilikler yaratılması gerekmektedir?

Cevap

Evrensel tasarıma göre öğrenme ortamında sunum, ifade ve katılım olmak üzere üç tür çeşitlilik yaratılması gerekmektedir. 


38. Soru

MEB tarafından hazırlanan 0-36 Aylık Çocuklar İçin Eğitim Programı’nda uygulama esasları hangi aşamaları içerecek şekilde ele alınmıştır?

Cevap

MEB tarafından hazırlanan 0-36 Aylık Çocuklar İçin Eğitim Programı’nda uygulama esasları planlama (öğrenme ortamı, günlük akış, etkinlik planı), uygulama ve değerlendirme aşamalarını içerecek şekilde ele alınmıştır.


39. Soru

Öğrenme süreci planlanırken programda yer alan hangi gelişim alanlarına yönelik gelişimsel özelliklere uygun şekilde geliştirilen göstergelerden yararlanılır?

Cevap

Öğrenme süreci planlanırken programda yer alan bilişsel, dil, sosyal / duygusal ve motor gelişim(kaba motor-ince motor) alanlarına yönelik gelişimsel özelliklere uygun şekilde geliştirilen göstergelerden yararlanılır.


40. Soru

0-36 Aylık Çocuklar İçin Eğitim Programı’nın planlanması hangi aşamalarda gerçekleşmektedir?

Cevap

0-36 Aylık Çocuklar İçin Eğitim Programı’nın planlanması üç aşamada gerçekleşmektedir. Bunlar; öğrenme ortamının hazırlanması, günlük akışın oluşturulması ve yapılacak etkinliklerin planlanmasıdır.


41. Soru

0-36 Aylık Çocuklar İçin Eğitim Programı’nın planlanması aşamalarından biri olan günlük akış neyi ifade etmektedir?

Cevap

Günlük akış, yapılacak etkinlikler ile rutinleri gösteren çizelgedir. Günlük akışın planlanması 0-24 ay ve 24-36 ay çocukları için ayrı ayrı yapılır.


42. Soru

0-24 aylık çocuklar için günlük akış hangi kısımları içermektedir?

Cevap

0-24 aylık çocuklar için günlük akış geliş,;

  • Etkinlik zamanı,
  • Bahçe/açık alan zamanı,
  • Öğle,
  • Etkinlik zamanı,
  • Bahçe/açık alan,
  • Ayrılış,

kısımlarını içermektedir.


43. Soru

24-36 aylık çocuklar için bir günlük akış hangi kısımları içermektedir?

Cevap

24-36 aylık çocuklar için bir günlük akış ise kuruma geliş, grup zamanı (güne başlangıç), etkinlik zamanı, öğle, etkinlik zamanı, grup zamanı (günü değerlendirme) ve kurumdan ayrılış kısımlarını içermektedir.


44. Soru

24-36 aylık çocuklar için günlük akış neleri kapsamaktadır?

Cevap

24-36 aylık çocuklar için günlük akış etkinlik zaman dilimi serbest oyun, planlı oyun, sabah ve öğleden sonra ara öğün ile bahçe zamanlarını kapsamaktadır.


45. Soru

Etkinlik planında hangi bölümler yer almaktadır?

Cevap

Etkinlik planında; etkinliğin adı, gelişim göstergeleri, materyal, öğrenme süreci, güvenlik önlemleri, uyarlama ve değerlendirme bölümleri yer almaktadır.


46. Soru

Erken çocukluk döneminde değerlendirmenin amacı nedir?

Cevap

Erken çocukluk döneminde değerlendirmenin amacı; çocukları tanıma, onların bireysel gereksinimlerine uygun materyalleri seçme, etkinliklerin yapısını ve yapılış şeklini belirlemektir.


47. Soru

Biliş ne demektir?

Cevap

Biliş; duyular, algılama, hatırlama, sembolleri kullanma, düşünme ve imgelem gibi süreçlerin olduğu zihinsel tüm etkinlikleri kapsamaktadır (Avcı, 2010).


48. Soru

Motor gelişim ne demektir?

Cevap

Motor gelişim, fiziksel büyüme ve merkezî sinir sisteminin gelişimine paralel olarak vücudun isteme bağlı hareketlilik kazanmasıdır (Avcı, 2010).


49. Soru

Fiziksel büyüme, olgunlaşma ve gelişim nasıl tanımlanmaktadır?

Cevap

Fiziksel büyüme nicel olarak beden ölçülerini temsil ederken olgunlaşma, bireyin vücut sistemlerinin fonksiyonel olarak en üst düzeyde gelişmesini ifade etmektedir. Gelişim ise zaman içerisinde bireyin yaşadığı nitel ve nicel değişimlerin tümünü içermektedir.


50. Soru

Genel olarak etkinlik planlanırken dikkat edilmesi gereken noktalar nelerdir?

Cevap

Genel olarak etkinlik planlanırken dikkat edilmesi gereken noktalar şunlardır;

  • Bebek / çocuğun kronolojik yaşından çok, gelişim gözlem formuna göre belirlenen gelişimsel yaşı dikkate alınarak hazırlanmalıdır.
  • Basitten karmaşığa doğru ilerleyen biçimde planlanmalıdır.
  • Günlük yaşam deneyimlerini zenginleştirecek nitelikte olmalıdır.
  • Bebek / çocuğun gereksinimlerinin giderildiği beslenme, tuvalet ve uyku gibi rutin zamanların da eğitim amaçlı kullanılmasına yönelik planlama yapılmalıdır.
  • Ortam, bebek / çocuğun sağlığı ve güvenliği açısından tehlikelerden arındırılmalıdır.
  • Güvenli olan her tür nesne veya oyun materyalini içermelidir.
  • Bebek / çocukla etkili zaman geçirilmesi ön planda tutulmalıdır.

51. Soru

0-36 aylık çocuklar için program uygulama sırasında dikkat edilmesi gereken noktalar nelerdir?

Cevap

Uygulama sırasında eğitimcilerin dikkat etmesi gereken noktalar şunlardır:
1. Günlük eğitim akışı ve etkinlik planına göre gerekli materyaller hazırlanmalı ve ortam düzenlenmesi yapılmalıdır. Etkinliklerin sadece kapalı alanlarda değil açık alanlarda da yapılması sağlanmalıdır. Etkinlik planında belirtilen güvenlik önlemleri gözden geçirilmelidir.
2. Eğitimci, tutum ve davranışları ile çocuğa güvende olduğunu hissettirmeli, tedirgin ve kaygılı davranışlardan uzak durmaya özen göstermelidir. Çocuklar için rol modeli olduğunu dikkate alarak jest ve mimiklerine, ses tonuna, vücut diline hâkim olmalıdır.
3. Eğitimci çocukların birbirinden farklı özellikleri olduğunu unutmamalı ve bu durumu göz önüne alarak çocukları birbiri ile karşılaştırmaktan kaçınmalıdır.
4. Günlük akışta etkinlik bölümüne eğitimcinin o gün için planladığı etkinliklerinin tamamı başlık hâlinde yazılmalıdır. Gruptaki çocukların yaş aralıklarında belirgin farklılıklar olması söz konusu olduğunda tüm çocukların gelişimsel gereksinimlerini karşılamak üzere birden çok etkinlik planlaması gerekli olacaktır. Aynı grupta hem 6 aylık hem 13 aylık çocuklar olması doğaldır. Bu durumda çocukların gelişimsel gereksinimleri saptanarak farklı planlamalara gidilmelidir.


52. Soru

0-36 aylık çocuklar için eğitim programında değerlendirme sürecinde göz önünde bulundurulması gereken ilkeler nelerdir?

Cevap

Değerlendirme sürecinde göz önünde bulundurulması gereken ilkeler genel olarak şöyle özetlenebilir:

  • Değerlendirme çocukların yararına, amaca uygun, geçerli ve güvenilir olmalıdır.
  • Değerlendirmede kullanılan veri toplama metotları ve içerik, çocukların yaşlarına ve gelişim özelliklerine uygun olmalıdır.
  • Aileler tanıma ve değerlendirme bilgisi için değerli bir kaynak olarak görülmelidir.
  • Değerlendirme ve program birleştirilmelidir.
  • Çocuklar birbiriyle kıyaslanmak yerine bildikleri ve yapabildikleri şeylerle değerlendirilmelidir.
  • Çocuğu bütün olarak tanımak için bütün gelişim alanları değerlendirilmelidir.
  • Değerlendirme zaman içinde ve sürekli olmalıdır. Bunun için farklı yöntem ve araçlar kullanılmalıdır.
  • Değerlendirme çocuğun yardımla ve tek başına yapabileceği şeyleri göstermelidir.
  • Eğitimciler ailelere bilgi vermek için değerlendirmelerini rapor etmelidir.

1. Soru

0-36 ayda bebeklik ve erken gelişim döneminde birey gelişimi nasıl olmaktadır?

Cevap

Yaşamın ilk üç yılında bebek;

  • Bir taraftan çevresindeki kişilere ve yaşadığı ortama uyum sağlarken diğer taraftan hızlı bir şekilde gerçekleşen büyüme ve gelişmenin yarattığı değişimlere ayak uydurmaya çalışır.
  • Bebekler bu uyumu algı ve hareket yetenekleri ile görme, işitme, dokunma, tat alma ve koku alma gibi duyusal yetenekleri sayesinde yakalamaktadır.
  • Hareket yeteneği, sahip oldukları duyusal bilginin miktarını ve türünü arttırarak bebeklere karşılaştıkları şeyleri işleme ve keşfetme olanağı sunar.
  • Doğumdan sonraki ilk aylarda refleksif (istemsiz) hareketler yoğun biçimde görülür.
  • Sinir sisteminin ve duyu organlarının gelişmesi ile birlikte çevreden gelen uyaranlar giderek işlevsel hale gelir.
  • Zamanla refleksler yerini amaçlı hareketlere bırakır.
  • Bebeğin dokunarak, hissederek ve deneyerek nesneleri algılama, tanıma, nesnelerle ilgili neden-sonuç ilişkileri kurma gibi becerileri gelişir ve yasama hazırlanır.
  • Yaptığı davranışların sonuçlarını görüp haz aldıkça keşfetmek için daha çok güdülenir, deneme yanılma yoluyla ve uygun eğitimsel fırsatlarla deneyimlerini artırır.
2. Soru

Doğumdan itibaren 0-36 aylık çocukların Erken Çocukluk Eğitim Programlarına katılmaları eğitimde fırsat eşitliğinin sağlanması açısından neden önemlidir?

Cevap

Toplumda yasayan bireylerin hepsi aynı şartlarda ve koşullarda yaşamlarını sürdürememektedir. Toplum içinde eşitsizliklerin olması hem toplumu bir bütün olmaktan uzaklaştıracak hem de dezavantajlı olan grupların hizmetlerden eşit şartlarda yararlanmasını engelleyecektir. Çevresel etkenlerden kaynaklanan eşitsizliklerin ortadan kaldırılmasında en etkili yöntem erken çocukluk dönemi destek programlarının etkin ve yaygın kullanımının sağlanmasıdır.

3. Soru

0-36 aylık çocuklara hizmet veren eğitim kurumlarının çocuğu toplumsal yasama nasıl hazırlamasındaki önemi nedir?

Cevap

Bu kurumlar sadece çocuğun bakımını sağlayan yerler olarak düşünülmemelidir;

  • Çocukların fiziksel, bilişsel, dil ve sosyal-duygusal alanlarda bir bütün olarak gelişimlerini destekleyen ve ebeveynleri erken çocukluk eğitimi konusunda bilgilendiren kurumlardır.
  • Erken çocukluk eğitimi sayesinde çocukların sosyal alanda hoşgörü ve empati becerileri, bilişsel alanda matematiksel ve konumsal algıları ile sorun çözebilme becerileri, dil alanında sesleri ayırt etme, konuşurken sesini doğru kullanabilme ve kendini sözel olarak ifade edebilme becerileri gelişir.
  • Çocuklar motor alanda ise fiziksel gelişimin temelini oluşturan küçük ve büyük kaslarını doğru kullanabilmeyi öğrenirler ve böylece el-göz koordinasyonu gerektiren isler kadar denge gerektiren hareketleri de yapabilirler.
  • Çocuklar aynı zamanda temizlik kurallarına uymayı, giysilerini tek basına giymeyi ve çıkarmayı, doğru beslenmeyi, kazalar ve tehlikelerden korunabilmeyi de öğrenirler.
4. Soru

Bebek ve küçük çocukların temel gereksinimleri arasında neler mevcuttur?

Cevap

  • Yaşamın ilk yılları temel güven duygusunun kazanılmasında çok önemlidir. Dünyaya uyum sağlaması, yaşamını sürdürebilmesi ve olabilecek en üst seviyede gelişim gösterebilmesi, tüm bu gereksinimlerinin zamanında, yeterli miktarda, sevgi ve şevkatle karşılanmasına bağlıdır.
  • Uyku, beslenme ve tuvalet gereksiniminin karşılanması ile beden temizliğinin sağlanması öncelikli gereksinimleri arasında yer almaktadır.
  • Küçük çocuklar kendilerini oyun ortamlarında gelişim ve öğrenmeye açık hissetmektedirler.
5. Soru

0-36 aylık çocuklar için güncellenen eğitim programının özellikleri nelerdir?

Cevap

  • Gelişimseldir
  • Sarmaldır
  • Dengelidir
  • Esnektir
  • Bütüncüldür
  • Oyun temellidir
  • Güvenli ve çocuk dostu ortamların düzenlenmesi önemlidir
  • Etkileşim temellidir
  • Keşfederek öğrenme önceliklidir
  • Bireysel ve küçük grup etkinliklerine yer verilmesini gerektirir
  • Duyuların geliştirilmesi ön plandadır
  • Eğitimciye özgürlük tanır
  • Değerlendirme süreci çok yönlüdür
  • Ailenin eğitime katılımı önemlidir
  • Uyarlanabilir
6. Soru

Evrensel tasarım ne demektir?

Cevap

Evrensel tasarım, erken öğrenmede özel bir
program oluşturmak yerine programı tüm çocukların
bireysel gereksinimlerini karşılayacak şekilde uyarlamayı
ifade etmektedir. Buna göre öğrenme ortamında sunum,
ifade ve katılım olmak üzere üç tür çeşitlilik yaratılması
gerekmektedir.

7. Soru

MEB tarafından hazırlanan 0-36 Aylık Çocuklar İçin
Eğitim Programı’nda uygulama esasları nelerdir?

Cevap

  • Planlama
  • Öğrenme ortamı
  • Günlük akış
  • Etkinlik planı
  • Uygulama
  • Değerlendirme
8. Soru

MEB tarafından hazırlanan 0-36 Aylık Çocuklar İçin
Eğitim Programının Planlama aşamasını anlatınız.

Cevap

Planlama aşamasında;

  • Eğitimciye çocukların gelişimlerini desteklemek
    amacıyla nelerin hangi düzeyde, nasıl öğretileceği
    ve değerlendirileceği konusunda kolaylık sağlar.
  • Öğrenme süreci planlanırken programda yer alan
    bilişsel, dil, sosyal / duygusal ve motor gelişim
    alanlarına yönelik gelişimsel özelliklere uygun
    şekilde geliştirilen göstergelerden yararlanılır.
  • Eğitimciden grubundaki çocukların gelişimsel
    gereksinimlerine uygun göstergeleri belirlemesi,
    ilgili tablolardan bu göstergelere uygun yaşantı
    (öğrenme süreci) ve gerektiği durumda
    uyarlamaları incelemesi beklenmektedir.
  • Eğitimci, dengeli ve bütüncül özellikleri
    doğrultusunda her gelişim alanından grubundaki
    çocukların gelişimsel gereksinimlerini
    karşılayacak göstergelere etkinliklerde yer
    vermelidir.
9. Soru

Öğrenme ortamının özellikleri nelerdir?

Cevap

  • Bebek ya da çocuğun bulunduğu ortamın onun
    bilişsel, dil, sosyal-duygusal ve motor gelişimini
    olumlu yönde destekleyecek nitelikte olması
    sağlanmalıdır. Sessiz, rahat ve kucaklayıcı bir
    ortam yaratılmasının yanı sıra öğrenme ortamının
    aktif öğrenmeyi teşvik edici olması
    gerekmektedir.
  • Öğrenme ortamı, çocukların gelişim durumlarına
    göre hazırlanmalıdır.
  • Henüz yürümeyen ve daha çok sırtüstü yatan
    bebekler sessiz ve sakin bir ortamda
    bulundurulmalı, aynı zamanda öğrenmeyi
    destekleme amacı ile tavanda veya baktıkları
    yerlerde ilgi çekici materyaller bulundurulmalıdır.
  • Emekleyen ve hareket halinde olan bebekler için
    ortam temiz, güvenli ve uyarıcı olmalı, ayrıca
    çocukların göz hizalarına gelecek şekilde
    duvarlara ilgili çekici malzemeler asılmalıdır.
  • 24-36 aylık çocuk grupları için hareket ve
    keşfetmeye yönelik ortamlar oluşturulmalı;
    yürüme, koşma, zıplama, tırmanma gibi
    becerilerini geliştirecek malzeme ve mobilyalar
    bulundurulmalıdır.
  • Yine bu aylar için ayrıca öğrenme merkezleri
    oluşturulmalı ve çocukların aktif kullanımını
    sağlamak amacıyla etkinlikler planlanmalıdır.
  • Öğrenme merkezleri; blok merkezi, dramatik
    oyun merkezi, kitaplık ve müzik merkezi gibi
    çocukların hem keşfetmelerini ve öğrenmelerini
    destekleyici hem de birbiriyle etkileşim içinde
    bulunmalarını sağlayıcı yerler olmalıdır.
10. Soru

0-24 aylık çocuklar için günlük akış nasıl olmalıdır?

Cevap

0-24 aylık çocuklar için günlük akış;

  • Geliş: Bu bölümde çocuk kurumda karşılanır,
    çocuğun rutin bakımları yapılır ve serbest oyun
    oynaması için uygun ortam sunulur.
  • Etkinlik Zamanı: Eğitimci, çocuğun
    gereksinimlerini karşıladıktan sonra o gün ele
    almayı planladığı gösterge ve kavramları
    destekleyecek oyunlar (etkinlikler) çocukla
    paylaşılır.
  • Bahçe / Açık Alan Zamanı: Eğitimci, çocukların
    temel gereksinimlerini giderir ve mümkünse açık
    alanda çocuklarla oyun oynar.
  • Öğle: Bu bölümde rutin bakımlar yapılır ve
    uyumadan çocukların serbest oyun oynaması için
    uygun ortam sunulur.
  • Etkinlik zamanı: Eğitimci, çocuğun
    gereksinimlerini karşıladıktan sonra o gün ele
    almayı planladığı gösterge ve kavramları
    destekleyecek oyunlar (etkinlikler) çocukla
    paylaşılır.
  • Bahçe / Açık Alan Zamanı: Eğitimci, çocukların
    temel gereksinimlerini giderir ve mümkünse açık
    alanda çocuklarla oyun oynar.
  • Ayrılış: Bu bölümde ihtiyaç duyulan çocuğun
    rutin bakımları yapılır, serbest oyun oynanır ve
    ailesi gelen çocuklar ailelerine teslim edilir.
11. Soru

24-36 aylık çocuklar için günlük akış nasıl olmalıdır?

Cevap

24-36 aylık çocuklar için günlük akış;

  • Geliş: Gelen çocuklar karşılanır ve çocukların
    büyük bir kısmı gelene kadar serbest oyun
    oynamaları sağlanır.
  • Grup Zamanı: Çocuklar eğitimci ile daire şeklinde
    oturarak bir gün önce ne yaptıklarını ve o gün
    neler yapacaklarını konuşurlar.
  • Etkinlik Zamanı: Eğitimci o gün çocukların
    gelişimini desteklemek için planladığı etkinliği
    uygular. Çocukları bahçeye veya açık alana
    çıkarır. Çocuklara serbest oyun oynamaları için
    fırsat verir, ara öğün yapılmasını sağlar.
  • Öğle: Bu bölümde öğle yemeği yenir ve uyku saati
    yapılır. Uyumayan çocukların serbest oyun
    oynamaları sağlanır.
  • Etkinlik Zamanı: Eğitimci o gün çocukların
    gelişimini desteklemek için planladığı etkinliği
    uygular. Çocukları bahçeye veya açık alana
    çıkarır. Çocuklara serbest oyun oynamaları için
    fırsat verir, ara öğün yapılmasını sağlar.
  • Grup Zamanı: Çocuklar eğitimci ile daire şeklinde
    oturarak o gün neler yaptıklarını, ertesi gün neler
    yapacaklarını konuşurlar.
  • Ayrılış: Çocuklar odada / sınıfta toplanır ve
    ayrılana kadar çocukların serbest o yun
    oynamaları desteklenir.
12. Soru

Etkinlik planında hangi bölümler yer almaktadır?

Cevap

Etkinlik planında;

  • Etkinliğin adı,
  • Gelişim göstergeleri,
  •  Materyal,
  • Öğrenme süreci,
  • Güvenlik önlemleri,
  • Uyarlama
  • Değerlendirme

bölümleri yer almaktadır.

13. Soru

Etkinlik Planının özellikleri nelerdir?

Cevap

Materyal ve gelişim göstergesi bölümleri
yazıldıktan sonra öğrenme süreci bölümünde etkinliğin
hangi materyaller kullanılarak nasıl gerçekleştirileceği
detaylı bir şekilde açıklanmalıdır.
Etkinliğe başlamadan önce ortam dikkatlice
gözden geçirilmeli ve etkinlik süresince alınması gereken
güvenlik önlemleri ilgili alana yazılmalıdır.
Tüm çocukların bireysel ihtiyaçlarının karşılanması
gerektiğinden eğitimcilerin kurumlarındaki özel
gereksinimli çocuklar için uyarlamalar yapmaları
gerekmektedir.

14. Soru

Uygulama sırasında eğitimciler nelere dikkat
etmelidir?

Cevap

Uygulama sırasında eğitimciler,
Günlük eğitim akışı ve etkinlik planı doğrultusunda
materyalleri ve ortamı düzenlenmelidir. Etkinliklerin
sadece kapalı alanlarda değil açık alanlarda da yapılmasına
özen gösterilmelidir. Etkinlik planında belirtilen güvenlik
önlemleri gözden geçirilmelidir. Çocuklara karsı tutum ve
davranışlarına dikkat etmeli, çocukların bireysel
farklılıklarını göz önünde bulundurmalıdır.

15. Soru

Erken çocukluk döneminde değerlendirmenin amacı
nedir?

Cevap

Erken çocukluk döneminde değerlendirmenin
amacı; çocukları tanıma, onların bireysel gereksinimlerine
uygun materyalleri seçme, etkinliklerin yapısını ve yapılış
şeklini belirlemektir.
Değerlendirme; yapılan etkinliklerin ne ölçüde
gerçekleştiğini gösteren ve amaca ulaşıp ulaşılmadığı
konusunda eğitimcilere yol gösteren bir süreçtir.

16. Soru

MEB tarafından geliştirilen 0-36 Aylık Çocuklar İçin
Eğitim Programın’ da ele alınan temel alanlar nelerdir?

Cevap

4 temel alan bulunmaktadır:

  • Bilişsel Gelişim Alanı
  • Dil Gelişim Alanı
  • Sosyal – Duygusal Gelişim Alanı
  • Motor Gelişim Alanı
17. Soru

Biliş ve Bilişsel gelişim ne demektir?

Cevap

Biliş; duyular, algılama, hatırlama, sembolleri
kullanma, düşünme ve imgelem gibi süreçlerin olduğu
zihinsel tüm etkinlikleri kapsamaktadır.
Bilişsel gelişim ise bu zihinsel süreçlerdeki aktif
faaliyetlerin doğumdan yaşlılığa kadar olan gelişimi olarak
açıklanmaktadır.

18. Soru

Dil nedir?

Cevap

Dil; insanların bilgi, istek, düşünce ve duygularını
ifade etmelerini sağlayan iletişim aracıdır.

19. Soru

Motor gelişim nasıl tanımlanmaktadır?

Cevap

Motor gelişim, fiziksel büyüme ve merkezî sinir
sisteminin gelişimine paralel olarak vücudun isteme bağlı
hareketlilik kazanmasıdır.

20. Soru

Bebeğin motor gelişim becerileri ne ile ilişkilidir?

Cevap

Bebeğin motor gelişim becerileri fiziksel olarak
büyüme, olgunlaşma ve gelişme ile ilişkilidir.
Fiziksel büyüme nicel olarak beden ölçülerini temsil eder.
Olgunlaşma, bireyin vücut sistemlerinin fonksiyonel olarak
en üst düzeyde gelişmesini ifade etmektedir.
Gelişim, zaman içerisinde bireyin yasadığı nitel ve nicel
değişimlerin tümünü içermektedir.

21. Soru

Doğum öncesinde gelişim neresi nasıl
gerçekleşmektedir?

Cevap

Büyüme gövdenin merkezinden dışarı doğru
gerçekleşir. Doğum öncesinde ilk olarak bas, göğüs ve
gövde, daha sonra kollar ve son olarak da eller ve ayaklar
gelişir. Bu durum da gelişimin yakından uzağa doğru
olduğunu kanıtlamaktadır.

22. Soru

Büyük kas (kaba) motor gelişim alanı özellikleri
nelerdir?

Cevap

  • Vücudun genel hareketlerini anlatır.
  • Bireyin denge ve koordinasyon sağlamasına
    yardımcı olur.
  • Dönme, emekleme, sıralama, ayakta durma,
    yürüme, koşma, yuvarlanma, zıplama gibi
    hareketleri içerir.
23. Soru

Küçük kas (ince) motor gelişim alanı özellikleri
nelerdir?

Cevap

  • El ve ayak hareketlerini anlatır.
  • Bireyin elini ve ayağını koordineli olarak
    kullanımını gerektirir.
  • Tutma, kavrama, buruşturma, yırtma, çizme,
    kesme gibi hareketleri içerir.
24. Soru

0-36 aylık çocuklar için etkinlik planı nasıl
oluşturulmaktadır?

Cevap

Etkinlik planı, 0-36 aylık çocuklar için eğitim
programı kapsamında belirlenen gelişim göstergelerini
desteklemek amacıyla eğitimciler tarafından düzenlenen
etkinliklerin belirli bir sıra halinde yazılması ile
hazırlanmaktadır.

25. Soru

Etkinlik planı hangi bölümleri içermelidir?

Cevap

Örnek bir etkinlik planı;

  • Etkinlik Adı
  • Gelişim Göstergesi
  • Materyal
  • Öğrenme süreci
  • Uyarlama
  • Güvenlik önlemleri
  • Değerlendirme

bölümlerini içermelidir.

26. Soru

Etkinlik planlanırken dikkat edilmesi gereken noktalar
nelerdir?

Cevap

Etkinlik planlanırken;

  • Bebek / çocuğun kronolojik yaşından çok, gelişim
    gözlem formuna göre belirlenen gelişimsel yaşı
    dikkate alınarak hazırlanmalıdır.
  • Basitten karmaşığa doğru ilerleyen biçimde
    planlanmalıdır.
  • Günlük yaşam deneyimlerini zenginleştirecek
    nitelikte olmalıdır.
  • Bebek / çocuğun gereksinimlerinin giderildiği
    beslenme, tuvalet ve uyku gibi rutin zamanların da
    eğitim amaçlı kullanılmasına yönelik planlama
    yapılmalıdır.
  • Ortam, bebek / çocuğun sağlığı ve güvenliği
    açısından tehlikelerden arındırılmalıdır.
    ? Güvenli olan her tür nesne veya oyun materyalini
    içermelidir.
  • Bebek / çocukla etkili zaman geçirilmesi ön
    planda tutulmalıdır.
27. Soru

Uygulama sırasında eğitimcilerin dikkat etmesi gereken
noktalar nelerdir?

Cevap

Uygulama sırasında;

  • Günlük eğitim akısı ve etkinlik planına göre
    gerekli materyaller hazırlanmalı ve ortam
    düzenlenmesi yapılmalıdır.
  • Eğitimci, tutum ve davranışları ile çocuğa
    güvende olduğunu hissettirmeli, tedirgin ve
    kaygılı davranışlardan uzak durmaya özen
    göstermelidir.
  • Eğitimci çocukların birbirinden farklı özellikleri
    olduğunu unutmamalı ve bu durumu göz önüne
    alarak çocukları birbiri ile karşılaştırmaktan
    kaçınmalıdır.
  • Günlük akışta etkinlik bölümüne eğitimcinin o
    gün için planladığı etkinliklerinin tamamı baslık
    hâlinde yazılmalıdır.
28. Soru

Eğitim programındaki değerlendirme nasıl
tanımlanmaktadır?

Cevap

Değerlendirme; çeşitli şekillerdeki belgelerden
faydalanılarak çocuklar hakkında bilgi toplama ve elde
edilen bilgileri düzenleyip yorumlama süreci olarak
açıklanabilir.

29. Soru

Değerlendirme sürecinde göz önünde bulundurulması
gereken ilkeler nelerdir?

Cevap

  • Değerlendirme çocukların yararına, amaca uygun,
    geçerli ve güvenilir olmalıdır.
  • Değerlendirmede kullanılan veri toplama
    metotları ve içerik, çocukların yaşlarına ve gelişim
    özelliklerine uygun olmalıdır.
  • Aileler tanıma ve değerlendirme bilgisi için
    değerli bir kaynak olarak görülmelidir.
  • Değerlendirme ve program birleştirilmelidir.
  • Çocuklar birbiriyle kıyaslanmak yerine bildikleri
    ve yapabildikleri şeylerle değerlendirilmelidir.
  • Çocuğu bütün olarak tanımak için bütün gelişim
    alanları değerlendirilmelidir.
  • Değerlendirme zaman içinde ve sürekli olmalıdır.
  • Değerlendirme çocuğun yardımla ve tek başına
    yapabileceği şeyleri göstermelidir.
  • Eğitimciler ailelere bilgi vermek için
    değerlendirmelerini rapor etmelidir.
30. Soru

Gelişim gözlem formları ne işe yarar?

Cevap

Gelişim gözlem formları, bebeklerin / çocukların
aylara göre gelişim düzeyleri hakkında eğitimciye bilgiler
sunar. Bu formlar, çocuğun gelişimini ilk bir yıl içinde her
ay, ikinci yasa kadar üç aylık, üçüncü yaşa kadar da altı
aylık aralıklarla izleyecek şekilde düzenlenmiştir.
Gelişim gözlem formunda bilişsel, dil, sosyal-duygusal ve
motor gelişim alanlarına yönelik gelişim göstergeleri yer
almaktadır.

31. Soru

Gelişim Gözlem Formu’nu doldururken eğitimcilerin
dikkat etmesi gereken noktalar nelerdir?

Cevap

  • Her bebek / çocuk için ayrı ayrı gelişim gözlem
    raporları hazırlanmalıdır.
  • Gelişim Gözlem Formları belirlenen zaman
    dilimlerinde doldurulmalıdır.
  • Gelişimde süreklilik göz önünde bulundurularak
    Gelişim Gözlem Formu’nda gözlenemeyen
    göstergeler daha sonraki aylarda gerçekleşene
    kadar izlenmelidir.
  • Bebek / çocuk birden fazla gelişim alanında
    beklenen gelişim özelliklerini gösteremiyorsa ya
    da içinde bulunduğu aydan daha ileri ayların
    gelişimsel özelliklerini gösteriyorsa aile ile
    iletişime geçilmeli ve tam teşekküllü bir sağlık
    kurulusunun ilgili birimlerine yönlendirilmelidir.
32. Soru

Erken eğitim programları neyi ifade etmektedir?

Cevap

Erken eğitim programları, çocukların doğumla getirdikleri gelişimsel potansiyellerini maksimum ölçüde gerçekleştirebilmelerine aracı olacak tüm müdahaleler olarak görülebilir.

33. Soru

Erken müdahale ne demektir?

Cevap

Erken müdahale çocukların gelişim alanlarını (bilişsel, fiziksel, dil ve sosyal ve duygusal) olumlu ve olumsuz yönde etkileyebilecek etmenlerin belirlenmesi, önlenmesi, erken tanısı ve sağaltımı amacıyla 0-6/8 yaş döneminde normal gelişim gösteren, gelişimsel geriliği olan ya da gelişimsel olarak risk altında olan çocuklara ve ailelerine sunulan bakım ve destek hizmetlerini kapsamaktadır (Erken Çocuklukta Müdahale Derneği, 2013).

34. Soru

0-36 aylık çocuklar için hazırlan eğitim programının geliştirilme amacı nedir?

Cevap

0-36 aylık çocuklar için güncellenen eğitim programı, Millî Eğitim Temel Kanunu’ nda yer alan Türk Millî Eğitimin Genel Amaçları, Okul Öncesi Eğitimin Genel Amaçları ve Temel İlkeleri (MEB Mevzuat, 2015) dikkate alınarak hazırlanmıştır. Bu programın geliştirilme amacı; 0-36 aylık çocukların zengin öğrenme deneyimleri aracılığıyla sağlıklı büyümelerini; motor, sosyal-duygusal, dil ve bilişsel alanlarda gelişimlerinin en üst düzeyine ulaşmalarını; sağlık, bakım ve beslenmelerinin uygun şekilde desteklenmesini sağlamaktır.

35. Soru

MEB Temel Eğitim Genel Müdürlüğü tarafından 2013 yılında hazırlanan 0-36 aylık Çocuklar İçin Eğitim Programı’nın özellikleri nelerdir?

Cevap

MEB Temel Eğitim Genel Müdürlüğü tarafından 2013 yılında hazırlanan 0-36 aylık Çocuklar İçin Eğitim Programı’nın özellikleri:

  • Gelişimseldir.
  • Sarmaldır.
  • Dengelidir.
  • Esnektir.
  • Bütüncüldür.
  • Oyun temellidir.
  • Güvenli ve çocuk dostu ortamların düzenlenmesi önemlidir.
  • Etkileşim temellidir.
  • Keşfederek öğrenme önceliklidir.
  • Bireysel ve küçük grup etkinliklerine yer verilmesini gerektirir.
  • Duyuların geliştirilmesi ön plandadır.
  • Eğitimciye özgürlük tanır.
  • Değerlendirme süreci çok yönlüdür.
  • Ailenin eğitime katılımı önemlidir.
  • Uyarlanabilir.
37. Soru

Evrensel tasarıma göre öğrenme ortamında ne tür çeşitlilikler yaratılması gerekmektedir?

Cevap

Evrensel tasarıma göre öğrenme ortamında sunum, ifade ve katılım olmak üzere üç tür çeşitlilik yaratılması gerekmektedir. 

38. Soru

MEB tarafından hazırlanan 0-36 Aylık Çocuklar İçin Eğitim Programı’nda uygulama esasları hangi aşamaları içerecek şekilde ele alınmıştır?

Cevap

MEB tarafından hazırlanan 0-36 Aylık Çocuklar İçin Eğitim Programı’nda uygulama esasları planlama (öğrenme ortamı, günlük akış, etkinlik planı), uygulama ve değerlendirme aşamalarını içerecek şekilde ele alınmıştır.

39. Soru

Öğrenme süreci planlanırken programda yer alan hangi gelişim alanlarına yönelik gelişimsel özelliklere uygun şekilde geliştirilen göstergelerden yararlanılır?

Cevap

Öğrenme süreci planlanırken programda yer alan bilişsel, dil, sosyal / duygusal ve motor gelişim(kaba motor-ince motor) alanlarına yönelik gelişimsel özelliklere uygun şekilde geliştirilen göstergelerden yararlanılır.

40. Soru

0-36 Aylık Çocuklar İçin Eğitim Programı’nın planlanması hangi aşamalarda gerçekleşmektedir?

Cevap

0-36 Aylık Çocuklar İçin Eğitim Programı’nın planlanması üç aşamada gerçekleşmektedir. Bunlar; öğrenme ortamının hazırlanması, günlük akışın oluşturulması ve yapılacak etkinliklerin planlanmasıdır.

41. Soru

0-36 Aylık Çocuklar İçin Eğitim Programı’nın planlanması aşamalarından biri olan günlük akış neyi ifade etmektedir?

Cevap

Günlük akış, yapılacak etkinlikler ile rutinleri gösteren çizelgedir. Günlük akışın planlanması 0-24 ay ve 24-36 ay çocukları için ayrı ayrı yapılır.

42. Soru

0-24 aylık çocuklar için günlük akış hangi kısımları içermektedir?

Cevap

0-24 aylık çocuklar için günlük akış geliş,;

  • Etkinlik zamanı,
  • Bahçe/açık alan zamanı,
  • Öğle,
  • Etkinlik zamanı,
  • Bahçe/açık alan,
  • Ayrılış,

kısımlarını içermektedir.

43. Soru

24-36 aylık çocuklar için bir günlük akış hangi kısımları içermektedir?

Cevap

24-36 aylık çocuklar için bir günlük akış ise kuruma geliş, grup zamanı (güne başlangıç), etkinlik zamanı, öğle, etkinlik zamanı, grup zamanı (günü değerlendirme) ve kurumdan ayrılış kısımlarını içermektedir.

44. Soru

24-36 aylık çocuklar için günlük akış neleri kapsamaktadır?

Cevap

24-36 aylık çocuklar için günlük akış etkinlik zaman dilimi serbest oyun, planlı oyun, sabah ve öğleden sonra ara öğün ile bahçe zamanlarını kapsamaktadır.

45. Soru

Etkinlik planında hangi bölümler yer almaktadır?

Cevap

Etkinlik planında; etkinliğin adı, gelişim göstergeleri, materyal, öğrenme süreci, güvenlik önlemleri, uyarlama ve değerlendirme bölümleri yer almaktadır.

46. Soru

Erken çocukluk döneminde değerlendirmenin amacı nedir?

Cevap

Erken çocukluk döneminde değerlendirmenin amacı; çocukları tanıma, onların bireysel gereksinimlerine uygun materyalleri seçme, etkinliklerin yapısını ve yapılış şeklini belirlemektir.

47. Soru

Biliş ne demektir?

Cevap

Biliş; duyular, algılama, hatırlama, sembolleri kullanma, düşünme ve imgelem gibi süreçlerin olduğu zihinsel tüm etkinlikleri kapsamaktadır (Avcı, 2010).

48. Soru

Motor gelişim ne demektir?

Cevap

Motor gelişim, fiziksel büyüme ve merkezî sinir sisteminin gelişimine paralel olarak vücudun isteme bağlı hareketlilik kazanmasıdır (Avcı, 2010).

49. Soru

Fiziksel büyüme, olgunlaşma ve gelişim nasıl tanımlanmaktadır?

Cevap

Fiziksel büyüme nicel olarak beden ölçülerini temsil ederken olgunlaşma, bireyin vücut sistemlerinin fonksiyonel olarak en üst düzeyde gelişmesini ifade etmektedir. Gelişim ise zaman içerisinde bireyin yaşadığı nitel ve nicel değişimlerin tümünü içermektedir.

50. Soru

Genel olarak etkinlik planlanırken dikkat edilmesi gereken noktalar nelerdir?

Cevap

Genel olarak etkinlik planlanırken dikkat edilmesi gereken noktalar şunlardır;

  • Bebek / çocuğun kronolojik yaşından çok, gelişim gözlem formuna göre belirlenen gelişimsel yaşı dikkate alınarak hazırlanmalıdır.
  • Basitten karmaşığa doğru ilerleyen biçimde planlanmalıdır.
  • Günlük yaşam deneyimlerini zenginleştirecek nitelikte olmalıdır.
  • Bebek / çocuğun gereksinimlerinin giderildiği beslenme, tuvalet ve uyku gibi rutin zamanların da eğitim amaçlı kullanılmasına yönelik planlama yapılmalıdır.
  • Ortam, bebek / çocuğun sağlığı ve güvenliği açısından tehlikelerden arındırılmalıdır.
  • Güvenli olan her tür nesne veya oyun materyalini içermelidir.
  • Bebek / çocukla etkili zaman geçirilmesi ön planda tutulmalıdır.
51. Soru

0-36 aylık çocuklar için program uygulama sırasında dikkat edilmesi gereken noktalar nelerdir?

Cevap

Uygulama sırasında eğitimcilerin dikkat etmesi gereken noktalar şunlardır:
1. Günlük eğitim akışı ve etkinlik planına göre gerekli materyaller hazırlanmalı ve ortam düzenlenmesi yapılmalıdır. Etkinliklerin sadece kapalı alanlarda değil açık alanlarda da yapılması sağlanmalıdır. Etkinlik planında belirtilen güvenlik önlemleri gözden geçirilmelidir.
2. Eğitimci, tutum ve davranışları ile çocuğa güvende olduğunu hissettirmeli, tedirgin ve kaygılı davranışlardan uzak durmaya özen göstermelidir. Çocuklar için rol modeli olduğunu dikkate alarak jest ve mimiklerine, ses tonuna, vücut diline hâkim olmalıdır.
3. Eğitimci çocukların birbirinden farklı özellikleri olduğunu unutmamalı ve bu durumu göz önüne alarak çocukları birbiri ile karşılaştırmaktan kaçınmalıdır.
4. Günlük akışta etkinlik bölümüne eğitimcinin o gün için planladığı etkinliklerinin tamamı başlık hâlinde yazılmalıdır. Gruptaki çocukların yaş aralıklarında belirgin farklılıklar olması söz konusu olduğunda tüm çocukların gelişimsel gereksinimlerini karşılamak üzere birden çok etkinlik planlaması gerekli olacaktır. Aynı grupta hem 6 aylık hem 13 aylık çocuklar olması doğaldır. Bu durumda çocukların gelişimsel gereksinimleri saptanarak farklı planlamalara gidilmelidir.

52. Soru

0-36 aylık çocuklar için eğitim programında değerlendirme sürecinde göz önünde bulundurulması gereken ilkeler nelerdir?

Cevap

Değerlendirme sürecinde göz önünde bulundurulması gereken ilkeler genel olarak şöyle özetlenebilir:

  • Değerlendirme çocukların yararına, amaca uygun, geçerli ve güvenilir olmalıdır.
  • Değerlendirmede kullanılan veri toplama metotları ve içerik, çocukların yaşlarına ve gelişim özelliklerine uygun olmalıdır.
  • Aileler tanıma ve değerlendirme bilgisi için değerli bir kaynak olarak görülmelidir.
  • Değerlendirme ve program birleştirilmelidir.
  • Çocuklar birbiriyle kıyaslanmak yerine bildikleri ve yapabildikleri şeylerle değerlendirilmelidir.
  • Çocuğu bütün olarak tanımak için bütün gelişim alanları değerlendirilmelidir.
  • Değerlendirme zaman içinde ve sürekli olmalıdır. Bunun için farklı yöntem ve araçlar kullanılmalıdır.
  • Değerlendirme çocuğun yardımla ve tek başına yapabileceği şeyleri göstermelidir.
  • Eğitimciler ailelere bilgi vermek için değerlendirmelerini rapor etmelidir.

İlgili Makaleler

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.