Açıköğretim Ders Notları

Kentsel ve Çevresel Koruma Dersi 4. Ünite Sorularla Öğrenelim

Açıköğretim ders notları öğrenciler tarafından ders çalışma esnasında hazırlanmakta olup diğer ders çalışacak öğrenciler için paylaşılmaktadır. Sizlerde hazırladığınız ders notlarını paylaşmak istiyorsanız bizlere iletebilirsiniz.

Açıköğretim derslerinden Kentsel ve Çevresel Koruma Dersi 4. Ünite Sorularla Öğrenelim için hazırlanan  ders çalışma dokümanına (ders özeti / sorularla öğrenelim) aşağıdan erişebilirsiniz. AÖF Ders Notları ile sınavlara çok daha etkili bir şekilde çalışabilirsiniz. Sınavlarınızda başarılar dileriz.

Kentsel Koruma Ve Kent Planlama

1. Soru

Bugün kültür ve tabiat varlıklarının korunmasının, bir başka deyişle tarihi, kültürel ve doğal çevrelerin korunmasının tek aracı hangisidir?

Cevap

Bugün kültür ve tabiat varlıklarının korunmasının, bir başka deyişle tarihi, kültürel ve doğal çevrelerin korunmasının tek aracı “Koruma Amaçlı İmar Planları”dır.


2. Soru

Kent kimliğinin ve kent belleğinin korunması, tarihî kentsel dokunun yeniden canlandırılması ne ile mümkündür?

Cevap

Kent kimliğinin ve kent belleğinin korunması, tarihî kentsel dokunun yeniden canlandırılması sosyal, ekonomik ve fiziki mekanın birlikte bütüncül olarak ele alınması ile mümkündür


3. Soru

Toplumun geçmişteki sosyal, ekonomik koşullarını ve kültürel değerlerini yansıtan fiziki oluşumun, günümüz sosyal ve ekonomik koşulları altında yok olmasına engel olmak ve tarihî sitin gelişen kentle fonksiyonel bütünleşmesini sağlamak, tarihî kenti bir müze kent hâlinde bırakmayıp modern yaşama sokmak ve entegre etmek nasıl tanımlanır?

Cevap

Kentsel koruma, toplumun geçmişteki sosyal, ekonomik koşullarını ve kültürel değerlerini yansıtan fiziki oluşumun, günümüz sosyal ve ekonomik koşulları altında yok olmasına engel olmak ve tarihî sitin gelişen kentle fonksiyonel bütünleşmesini sağlamak, tarihî kenti bir müze kent hâlinde bırakmayıp modern yaşama sokmak ve entegre etmektir.


4. Soru

Kültürel ve doğal değerlerin korunması da 1983 yılında çıkarılan 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yasası neyi hedeflemektedir?

Cevap

Kültürel ve doğal değerlerin korunması da 1983 yılında çıkarılan 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yasası ile tanımlanan ve “öncelikli görev” olarak nitelenen Koruma Amaçlı İmar Planları ile sağlanması hedeflenmiştir. 


5. Soru

Ülkemizde koruma amaçlı imar planları hangi doğrultu sonucu çıkmıştır?

Cevap

Ülkemiz, nitelikleri ve türleri birbirinden farklı çok sayıda tarihsel çevreyi bir arada, çoğu zaman da üst üste barındıran pek az yerden biri olmakla birlikte, hızla eriyip yok olan kentsel kültürel mirasımızın, korunmasında ilk adımın koruma amaçlı imar planları olduğu gerçeğinde birleşilmiştir


6. Soru

Stratejik plan yapıldıktan sonra ise uygulama için eylem planlarına ihtiyaç duymaktadır. Böyle yaklaşıldığında stratejik planlama nasıl ele alınır?

Cevap

Stratejik plan yapıldıktan sonra ise uygulama için eylem planlarına ihtiyaç duymaktadır. Böyle yaklaşıldığında stratejik planlama;

• Uygulamaya ilişkin çerçeve politikaları içeren,

• Çok sektörlü stratejiler ve programlarla odaklanan,

• Tüm ilgili tarafların katılımına açık,

• Stratejik seçme olanağı sağlayan,

• 5-20 yıl ufku olan orta-uzun vadeli gelişme perspektifi sunan,

• Denetim mekanizmaları ile bütüncül bir süreç olarak ele alınmaktadır.


7. Soru

Geçmişin mimari ve kentsel mirasının bugünün çağdaş yaşamına ne katacağı sorusu fiziksel görüntü, simgesel anlam ve global ekonomi bağlamında değerlendirilerek gerçek boyutlarına ulaşmak hangi olgu ile oluşmaktadır?

Cevap

Çağdaş yaşam felsefesinin bir parçası olarak “tarihî çevre koruma” olgusuna bakıldığında geçmişin mimari ve kentsel mirasının bugünün çağdaş yaşamına ne katacağı sorusu fiziksel görüntü, simgesel anlam ve global ekonomi bağlamında değerlendirilerek gerçek boyutlarına ulaşmaktatır.


8. Soru

Revizyon koruma amaçlı imar planı hangi amaçlar için yapılmaktadır?

Cevap

Revizyon koruma amaçlı imar planı: Mevcut koruma amaçlı imar planının uygulanmasının mümkün olmadığı veya yeni ihtiyaç ve sorunların teknik ve bilimsel gerekçelere dayalı araştırmalar sonucu hazırlanan raporlarla ortaya konulduğu durumlar ile üst ölçekli plan kararlarına uygunluğunun sağlanması amacıyla koruma amaçlı imar planı yapım ilkelerine bağlı olarak, planın tamamının veya plan ana kararlarını etkileyecek büyük bir kısmının yenilenmesi sonucu elde edilen planıdır.


9. Soru

Koruma fikri hangi amaçla ortaya çıkmıştır?

Cevap

Geçmişin tümünün kaybedilmesi korkusu ise “koruma” fikrinin doğmasına neden olmuştur.


10. Soru

Fiziki planlamanın kent ölçeğinden kent üstü ölçeğe sıçraması nasıl gerçekleşmiştir?

Cevap

Fiziki planlamanın kent ölçeğinden kent üstü ölçeğe sıçraması 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı’nın ortaya çıkardığı sorunların bölge planlamayı kavramsallaştırması ile gerçekleşmiştir.


11. Soru

Ülkemiz için ilk planlama dönemi ne zamandır?

Cevap

Ülkemiz için ilk planlama dönemi olarak tanımlanabilecek Cumhuriyet’in kuruluş yılları dünya ölçeğindeki ekonomik bunalım dönemi ile eş zamanlıdır.


12. Soru

Ulusal bir yerleşme ve kalkınma planı çerçevesi içinde bilimsel yöntemlere göre yapılan araştırmalara dayanarak plan, program ve projelerini hazırlamasını ve bu amaçla girişilecek çabaların gerçekleştirilmesini de kapsayan bir sanat ve çalışma alanı” olarak tanımlanan kentsel planlama, batı uygarlığının aydınlanma, sanayileşme, kentleşme süreci içersinde geliştirilmiş bir kavram olarak kim tarafından değerlendirilmiştir?

Cevap

Ruşen Keleş tarafından “Ulusal bir yerleşme ve kalkınma planı çerçevesi içinde bilimsel yöntemlere göre yapılan araştırmalara dayanarak plan, program ve projelerini hazırlamasını ve bu amaçla girişilecek çabaların gerçekleştirilmesini de kapsayan bir sanat ve çalışma alanı” olarak tanımlanan kentsel planlama, batı uygarlığının aydınlanma, sanayileşme, kentleşme süreci içersinde geliştirilmiş bir kavramdır


13. Soru

Taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının korunmasının en önemli aracı nedir?

Cevap

Taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının korunmasının en önemli aracı planlamadır.


14. Soru

Günümüzde tarihsel çevre koruması “çağdaş işlevlerle bütünleşerek koruma”yı amaçlayan bir anlayışa ulaşması neyi ortaya çıkarmıştır?

Cevap

Günümüzde tarihsel çevre koruması “çağdaş işlevlerle bütünleşerek koruma”yı amaçlayan bir anlayışa ulaşmıştır. Böylece salt korumanın yerine “koruma-değerlendirme- geliştirme” amacına yönelik bir yaklaşım ortaya çıkmıştır. Bu durumda kent planlama ile koruma planlama arasında varolan çelişki teorik olarak ortadan kalkmış görünmekle birlikte, özellikle ülkemiz kentlerinde uygulamalarda hâlen aşılmış değildir.


15. Soru

Yerleşmelerin gelişmelerini sürdürürken tarihî karakterlerini de kaybetmelerini önlemek ve kendilerine uygun olmayan kullanımlardan arındırılmalarını sağlayacak araç nedir?

Cevap

Yerleşmelerin gelişmelerini sürdürürken tarihî karakterlerini de kaybetmelerini önlemek ve kendilerine uygun olmayan kullanımlardan arındırılmalarını sağlayacak araç planlamadır?


16. Soru

İmar planı bütünü içinde ele alınması gereken kentsel sit alanlarının, ayrı bir plan olarak ele alınmasının ortaya çıkardığı olumsuzluklar nelerdir?

Cevap

*Planlamada bütünlük olması gerekirken parçacı yaklaşımlar getirmektedir.

*Kentin bütünü için tanımlanması gereken işlev alanlarında kopukluk yaratabilmektedir. Planlamanın üst ölçekten veri alan dizgesinde aksaklıklar olabilmektedir.

* Aynı şekilde planlama süreci içerisinde, planlanacak alana ilişkin her türlü fiziki, sosyal ve ekonomik verilerin de parçacı olmasını getirmektedir.

* Sit olarak ilan edilen alanının hemen bitişiğinde mevcut imar planı uygulaması devam edebilmekte; bu da uygulamada verilen imar hakları sit alanı açısından sakıncalı olmaktadır.


17. Soru

Çağdaş koruma nasıl gerçekleşmelidir?

Cevap

Çağdaş koruma; neyin, niçin, nasıl korunması gerektiği sorusuna verilen yanıt paralelinde gerçekleşmelidir.


18. Soru

Fiziki planlamanın, koruma kavramının ve aralarındaki ilişkinin gelişiminin hız kazanması tüm dünyada ne zaman olmuştur?

Cevap

Fiziki planlamanın, koruma kavramının ve aralarındaki ilişkinin gelişiminin hız kazanması tüm dünyada II. Dünya Savaşı sonrasında olmuştur.


19. Soru

Toplumsal, ekonomik, kültürel ve doğal koşullara göre yaratılan değerlerin insanlığa aktarılması amacı ile ortaya çıkan ve günümüzde ulusal boyuttan, uluslararası boyuta taşınan bir olgu nasıl adlandırılır?

Cevap

Koruma;toplumsal, ekonomik, kültürel ve doğal koşullara göre yaratılan değerlerin insanlığa aktarılması amacı ile ortaya çıkan ve günümüzde ulusal boyuttan, uluslararası boyuta taşınan bir olgudur.


20. Soru

Hangi yıllarda tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de yeni planlama yaklaşımları olarak adlandırılan bir dizi model ve kavram tartışılır ve savunulurken, genel anlamda planlamada bir gerileme süreci yaşanmıştır?

Cevap

1990’lı yıllarda tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de yeni planlama yaklaşımları olarak adlandırılan bir dizi model ve kavram tartışılır ve savunulurken, genel anlamda planlamada bir gerileme süreci yaşanmıştır.


1. Soru

Bugün kültür ve tabiat varlıklarının korunmasının, bir başka deyişle tarihi, kültürel ve doğal çevrelerin korunmasının tek aracı hangisidir?

Cevap

Bugün kültür ve tabiat varlıklarının korunmasının, bir başka deyişle tarihi, kültürel ve doğal çevrelerin korunmasının tek aracı “Koruma Amaçlı İmar Planları”dır.

2. Soru

Kent kimliğinin ve kent belleğinin korunması, tarihî kentsel dokunun yeniden canlandırılması ne ile mümkündür?

Cevap

Kent kimliğinin ve kent belleğinin korunması, tarihî kentsel dokunun yeniden canlandırılması sosyal, ekonomik ve fiziki mekanın birlikte bütüncül olarak ele alınması ile mümkündür

3. Soru

Toplumun geçmişteki sosyal, ekonomik koşullarını ve kültürel değerlerini yansıtan fiziki oluşumun, günümüz sosyal ve ekonomik koşulları altında yok olmasına engel olmak ve tarihî sitin gelişen kentle fonksiyonel bütünleşmesini sağlamak, tarihî kenti bir müze kent hâlinde bırakmayıp modern yaşama sokmak ve entegre etmek nasıl tanımlanır?

Cevap

Kentsel koruma, toplumun geçmişteki sosyal, ekonomik koşullarını ve kültürel değerlerini yansıtan fiziki oluşumun, günümüz sosyal ve ekonomik koşulları altında yok olmasına engel olmak ve tarihî sitin gelişen kentle fonksiyonel bütünleşmesini sağlamak, tarihî kenti bir müze kent hâlinde bırakmayıp modern yaşama sokmak ve entegre etmektir.

4. Soru

Kültürel ve doğal değerlerin korunması da 1983 yılında çıkarılan 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yasası neyi hedeflemektedir?

Cevap

Kültürel ve doğal değerlerin korunması da 1983 yılında çıkarılan 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yasası ile tanımlanan ve “öncelikli görev” olarak nitelenen Koruma Amaçlı İmar Planları ile sağlanması hedeflenmiştir. 

5. Soru

Ülkemizde koruma amaçlı imar planları hangi doğrultu sonucu çıkmıştır?

Cevap

Ülkemiz, nitelikleri ve türleri birbirinden farklı çok sayıda tarihsel çevreyi bir arada, çoğu zaman da üst üste barındıran pek az yerden biri olmakla birlikte, hızla eriyip yok olan kentsel kültürel mirasımızın, korunmasında ilk adımın koruma amaçlı imar planları olduğu gerçeğinde birleşilmiştir

6. Soru

Stratejik plan yapıldıktan sonra ise uygulama için eylem planlarına ihtiyaç duymaktadır. Böyle yaklaşıldığında stratejik planlama nasıl ele alınır?

Cevap

Stratejik plan yapıldıktan sonra ise uygulama için eylem planlarına ihtiyaç duymaktadır. Böyle yaklaşıldığında stratejik planlama;

• Uygulamaya ilişkin çerçeve politikaları içeren,

• Çok sektörlü stratejiler ve programlarla odaklanan,

• Tüm ilgili tarafların katılımına açık,

• Stratejik seçme olanağı sağlayan,

• 5-20 yıl ufku olan orta-uzun vadeli gelişme perspektifi sunan,

• Denetim mekanizmaları ile bütüncül bir süreç olarak ele alınmaktadır.

7. Soru

Geçmişin mimari ve kentsel mirasının bugünün çağdaş yaşamına ne katacağı sorusu fiziksel görüntü, simgesel anlam ve global ekonomi bağlamında değerlendirilerek gerçek boyutlarına ulaşmak hangi olgu ile oluşmaktadır?

Cevap

Çağdaş yaşam felsefesinin bir parçası olarak “tarihî çevre koruma” olgusuna bakıldığında geçmişin mimari ve kentsel mirasının bugünün çağdaş yaşamına ne katacağı sorusu fiziksel görüntü, simgesel anlam ve global ekonomi bağlamında değerlendirilerek gerçek boyutlarına ulaşmaktatır.

8. Soru

Revizyon koruma amaçlı imar planı hangi amaçlar için yapılmaktadır?

Cevap

Revizyon koruma amaçlı imar planı: Mevcut koruma amaçlı imar planının uygulanmasının mümkün olmadığı veya yeni ihtiyaç ve sorunların teknik ve bilimsel gerekçelere dayalı araştırmalar sonucu hazırlanan raporlarla ortaya konulduğu durumlar ile üst ölçekli plan kararlarına uygunluğunun sağlanması amacıyla koruma amaçlı imar planı yapım ilkelerine bağlı olarak, planın tamamının veya plan ana kararlarını etkileyecek büyük bir kısmının yenilenmesi sonucu elde edilen planıdır.

9. Soru

Koruma fikri hangi amaçla ortaya çıkmıştır?

Cevap

Geçmişin tümünün kaybedilmesi korkusu ise “koruma” fikrinin doğmasına neden olmuştur.

10. Soru

Fiziki planlamanın kent ölçeğinden kent üstü ölçeğe sıçraması nasıl gerçekleşmiştir?

Cevap

Fiziki planlamanın kent ölçeğinden kent üstü ölçeğe sıçraması 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı’nın ortaya çıkardığı sorunların bölge planlamayı kavramsallaştırması ile gerçekleşmiştir.

11. Soru

Ülkemiz için ilk planlama dönemi ne zamandır?

Cevap

Ülkemiz için ilk planlama dönemi olarak tanımlanabilecek Cumhuriyet’in kuruluş yılları dünya ölçeğindeki ekonomik bunalım dönemi ile eş zamanlıdır.

12. Soru

Ulusal bir yerleşme ve kalkınma planı çerçevesi içinde bilimsel yöntemlere göre yapılan araştırmalara dayanarak plan, program ve projelerini hazırlamasını ve bu amaçla girişilecek çabaların gerçekleştirilmesini de kapsayan bir sanat ve çalışma alanı” olarak tanımlanan kentsel planlama, batı uygarlığının aydınlanma, sanayileşme, kentleşme süreci içersinde geliştirilmiş bir kavram olarak kim tarafından değerlendirilmiştir?

Cevap

Ruşen Keleş tarafından “Ulusal bir yerleşme ve kalkınma planı çerçevesi içinde bilimsel yöntemlere göre yapılan araştırmalara dayanarak plan, program ve projelerini hazırlamasını ve bu amaçla girişilecek çabaların gerçekleştirilmesini de kapsayan bir sanat ve çalışma alanı” olarak tanımlanan kentsel planlama, batı uygarlığının aydınlanma, sanayileşme, kentleşme süreci içersinde geliştirilmiş bir kavramdır

13. Soru

Taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının korunmasının en önemli aracı nedir?

Cevap

Taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının korunmasının en önemli aracı planlamadır.

14. Soru

Günümüzde tarihsel çevre koruması “çağdaş işlevlerle bütünleşerek koruma”yı amaçlayan bir anlayışa ulaşması neyi ortaya çıkarmıştır?

Cevap

Günümüzde tarihsel çevre koruması “çağdaş işlevlerle bütünleşerek koruma”yı amaçlayan bir anlayışa ulaşmıştır. Böylece salt korumanın yerine “koruma-değerlendirme- geliştirme” amacına yönelik bir yaklaşım ortaya çıkmıştır. Bu durumda kent planlama ile koruma planlama arasında varolan çelişki teorik olarak ortadan kalkmış görünmekle birlikte, özellikle ülkemiz kentlerinde uygulamalarda hâlen aşılmış değildir.

15. Soru

Yerleşmelerin gelişmelerini sürdürürken tarihî karakterlerini de kaybetmelerini önlemek ve kendilerine uygun olmayan kullanımlardan arındırılmalarını sağlayacak araç nedir?

Cevap

Yerleşmelerin gelişmelerini sürdürürken tarihî karakterlerini de kaybetmelerini önlemek ve kendilerine uygun olmayan kullanımlardan arındırılmalarını sağlayacak araç planlamadır?

16. Soru

İmar planı bütünü içinde ele alınması gereken kentsel sit alanlarının, ayrı bir plan olarak ele alınmasının ortaya çıkardığı olumsuzluklar nelerdir?

Cevap

*Planlamada bütünlük olması gerekirken parçacı yaklaşımlar getirmektedir.

*Kentin bütünü için tanımlanması gereken işlev alanlarında kopukluk yaratabilmektedir. Planlamanın üst ölçekten veri alan dizgesinde aksaklıklar olabilmektedir.

* Aynı şekilde planlama süreci içerisinde, planlanacak alana ilişkin her türlü fiziki, sosyal ve ekonomik verilerin de parçacı olmasını getirmektedir.

* Sit olarak ilan edilen alanının hemen bitişiğinde mevcut imar planı uygulaması devam edebilmekte; bu da uygulamada verilen imar hakları sit alanı açısından sakıncalı olmaktadır.

17. Soru

Çağdaş koruma nasıl gerçekleşmelidir?

Cevap

Çağdaş koruma; neyin, niçin, nasıl korunması gerektiği sorusuna verilen yanıt paralelinde gerçekleşmelidir.

18. Soru

Fiziki planlamanın, koruma kavramının ve aralarındaki ilişkinin gelişiminin hız kazanması tüm dünyada ne zaman olmuştur?

Cevap

Fiziki planlamanın, koruma kavramının ve aralarındaki ilişkinin gelişiminin hız kazanması tüm dünyada II. Dünya Savaşı sonrasında olmuştur.

19. Soru

Toplumsal, ekonomik, kültürel ve doğal koşullara göre yaratılan değerlerin insanlığa aktarılması amacı ile ortaya çıkan ve günümüzde ulusal boyuttan, uluslararası boyuta taşınan bir olgu nasıl adlandırılır?

Cevap

Koruma;toplumsal, ekonomik, kültürel ve doğal koşullara göre yaratılan değerlerin insanlığa aktarılması amacı ile ortaya çıkan ve günümüzde ulusal boyuttan, uluslararası boyuta taşınan bir olgudur.

20. Soru

Hangi yıllarda tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de yeni planlama yaklaşımları olarak adlandırılan bir dizi model ve kavram tartışılır ve savunulurken, genel anlamda planlamada bir gerileme süreci yaşanmıştır?

Cevap

1990’lı yıllarda tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de yeni planlama yaklaşımları olarak adlandırılan bir dizi model ve kavram tartışılır ve savunulurken, genel anlamda planlamada bir gerileme süreci yaşanmıştır.

İlgili Makaleler

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.