Açıköğretim Ders Notları

Kamu Yönetimi Dersi 3. Ünite Sorularla Öğrenelim

Açıköğretim ders notları öğrenciler tarafından ders çalışma esnasında hazırlanmakta olup diğer ders çalışacak öğrenciler için paylaşılmaktadır. Sizlerde hazırladığınız ders notlarını paylaşmak istiyorsanız bizlere iletebilirsiniz.

Açıköğretim derslerinden Kamu Yönetimi Dersi 3. Ünite Sorularla Öğrenelim için hazırlanan  ders çalışma dokümanına (ders özeti / sorularla öğrenelim) aşağıdan erişebilirsiniz. AÖF Ders Notları ile sınavlara çok daha etkili bir şekilde çalışabilirsiniz. Sınavlarınızda başarılar dileriz.

Kamu Yönetim Disiplinin Gelişimi

1. Soru

Devletin daha iyi işlemesine ilişkin düşüncelerini ifade edenler arasına ilk akla gelen düşünürler kimlerdir? 

Cevap

İnsanlık tarihi boyunca birçok düşünür ve yönetici devletin daha iyi işlemesini sağlamanın, adil ve güçlü bir yönetime sahip olmanın ilke, kural ve kurumlarının ne olduğuna ilişkin düşüncelerini ifade etmişlerdir. Bunlar arasında Konfüçyüs (M.Ö. 551-479), Sokrates (M.Ö.470-399), Platon (M.Ö.427-347), Aristoteles (M.Ö.384-322), İbni Haldun (1332-1406), Nizam’ül Mülk (1018-1092) ve Machiavelli (1469-1527) ilk akla gelenlerdir. 


2. Soru

Yönetim bilimi ilk hangi adla öğretilmeye başlamıştır?

Cevap

Yönetim bilimi, 1727 yılında “Kameral Bilim” adıyla Prusya’da öğretilmeye başlamıştır. Almancada “Kameralien” kelimesi, “yönetim bilimi” anlamına gelmektedir. Kameralizm, kamu yönetimi disiplininin bağımsız bir alan olarak gelişiminin ilk örneklerinden birisini oluşturur.


3. Soru

Avrupa’da kamu yönetimi düşüncesinin gelişimine katkı yapan Fransız Charles Jean Bonnin’in  yazdığı eserin adı nedir? 

Cevap

Avrupa’da kamu yönetimi düşüncesinin gelişimine katkı yapan bir diğer öncü çalışma da Fransız Charles Jean Bonnin’in 1812 yılında yazdığı “Kamu Yönetimi İlkeleri” (Principes d’Administration Publique) başlıklı üç ciltli kitabıdır.


4. Soru

ABD’de kamu yönetimi düşüncesinin gelişiminde kimin özel bir yeri vardır? 

Cevap

ABD’de kamu yönetimi düşüncesinin gelişiminde Woodrow Wilson’ın özel bir yeri vardır. Wilson, 1887 yılında yazdığı “İdarenin İncelenmesi” (The Study of Public Administration) başlıklı makalesinde “Anayasayı uygulamak anayasa yapmaktan daha zor hale gelmektedir.” diyerek, devletin giderek artan ve karmaşık hale gelen idari görevlerine dikkat çekmiştir. 


5. Soru

Klasik dönem içinde yer alan çalışmalar nasıl sınıflanır? 

Cevap

Klasik dönem içinde yer alan çalışmalar üç başlık altında ele alınabilir. Bunlardan birisi Frederick Winslow Taylor’un ortaya koyduğu “bilimsel yönetim” anlayışı, ikincisi Henri Fayol, Luther Gulick ve Lyndall Urwick tarafından ileri sürülen “yönetim ilkeleri” yaklaşımı, üçüncüsü de Max Weber’in “idealtip bürokrasi” modelidir.


6. Soru

Bilimsel yönetim yaklaşımı neye dayanır? 

Cevap

Bilimsel yönetim yaklaşımı, Frederick W. Taylor’un çalışmalarına dayanır. Bu nedenle “Taylorizm” olarak da adlandırılır. Amerikalı makine mühendisi ve yönetim bilimci olan Taylor, çalıştığı ve diğer işletmelerde gözlemlediği geleneksel iş yapma usullerinin verimsiz olduğunu gözlemlemiş; zaman ve hareket incelemeleri yaparak, işyerlerinde verimliliği artırmanın yollarını aramıştır.


7. Soru

POSDCORB neyi ifade etmektedir? 

Cevap

Fayol’a ait beş yönetim fonksiyonunu yediye çıkarmış ve bunları kelimelerin İngilizce baş harflerini birleştirerek POSDCORB olarak ifade etmiştir. POSDCORB’un açılımı şu şekildedir:

  • Planning (Planlama)
  • Organizing (Örgütleme)
  • Staffing (Personel Yönetimi)
  • Directing (Yönlendirme, Yöneltme, Kumanda Etme)
  • COordinating (Eşgüdüm, Koordinasyon)
  • Reporting (Rapor verme, İletişim, Haberleşme)
  • Budgeting (Bütçeleme, Mali Yönetim)

8. Soru

Bürokrasi kuramını geliştirerek kamu yönetimi disiplininin gelişimine kim çok önemli katkılar sağlamıştır?

Cevap

Max Weber, bürokrasi kuramını geliştirerek kamu yönetimi disiplininin gelişimine çok önemli katkılar sağlamıştır.


9. Soru

Davranışsal yaklaşımın çıkış noktası neye dayanır?

Cevap

Davranışsal yaklaşımın çıkış noktası 1920’lerin sonu ile 1930’ların ilk yıllarında Elton Mayo ve arkadaşları tarafından Western Elektrik firmasının Hawthorne tesislerinde yapılan deneylere dayandırılır. Bu araştırmanın sonuçlarının açıklanmasıyla örgütleri incelemede davranışsal yaklaşım yeni bir akım olarak ortaya çıkmıştır.


10. Soru

Doğal örgüt kavramı neyi ifade eder? 

Cevap

Doğal örgüt: Örgütlerde, yönetim tarafından belirlenmeyen, örgüt çalışanları arasındaki doğal ilişkiler sonucunda kendiliğinden ortaya çıkan yapıdır. 


11. Soru

Sınırlı rasyonellik hangi durumlarda kullanılır? 

Cevap

Sınırlı Rasyonellik: Karar vericinin bir konu ile ilgili tüm bilgileri elde etmesinin mümkün olmaması veya olası tüm seçeneklerin değerlendirilmesinin çok zor ve maliyetli olması nedeniyle sınırlı bilgileri kullanarak sınırlı seçenekler arasından en uygun olanını seçmesiyle oluşan rasyonellik.


12. Soru

Siyaset-yönetim ayrımı kim tarafından 1887 yılında dile getirilmiştir? 

Cevap

Siyaset-yönetim ayrımı, Woodrow Wilson tarafından 1887 yılında dile getirilmiştir. 


13. Soru

1940’lı yıllarda kamu yönetimi ile ilgili ana akım fikirlere karşı hangi  eleştiriler yöneltilmeye başlandı? 

Cevap

1940’lı yıllarda kamu yönetimi ile ilgili ana akım fikirlere karşı eleştiriler yöneltilmeye başladı. Bu eleştiriler iki noktada ele alınabilir. Bunlardan bir tanesi siyaset ve yönetimin birbirinden tamamen ayrılamayacağı, diğeri de yönetim ilkeleri yaklaşımının evrensel olmadığı ve bu ilkelerin birbiriyle tutarsız olduğu eleştirileridir. 


14. Soru

Osborne ve Gaebler’e göre girişimci yönetimlerinin on özelliği nelerdir? 

Cevap

Osborne ve Gaebler’e göre girişimci yönetimlerin on özelliği şunlardır:

  1. Katalizör Yönetim
  2. Sahibinin Vatandaşlar Olduğu Yönetim
  3. Rekabetçi Yönetim
  4. Amaçlara Yönelmiş Yönetim
  5. Sonuçlara Önem Veren Yönetim
  6. Müşteri Odaklı Yönetim
  7. Girişimci Yönetim
  8. Uzak Görüşlü Yönetim
  9. Adem-i Merkeziyetçi Yönetim
  10. Piyasa Yönelimli Yönetim

15. Soru

Türk tarihinde devlet idaresi ile ilgili kitaplar ve onların yazarları kimlerdir? 

Cevap

Türk tarihinde devlet idaresi ile ilgili bu özellikteki bazı kitaplar ve onların yazarları şunlardır:
• Farabi: El-Medinetü’l Fazıla
• Yusuf Has Hacib: Kutadgu Bilig
• Nizam’ül Mülk: Siyasetname
• Koçi Bey: Koçi Bey Risalesi
• Defterdar Sarı Mehmet Paşa: Devlet Adamlarına Öğütler.


16. Soru

Osmanlı Devleti kamu yönetimi yapısı ve uygulamasında hangi ülkelerden etkilenmiştir? 

Cevap

Osmanlı Devletinde, özellikle Tanzimat’la birlikte kamu yönetimi yapısı ve uygulaması Kıta Avrupası ülkelerinden etkilenmiştir.


17. Soru

TODAİE’nin amacı neydi? 

Cevap

1952’de kurulan ve 1953 yılında faaliyete geçen TODAİE, adından anlaşılacağı üzere, ilk kurulduğunda Türkiye ile birlikte Orta Doğu ülkelerine de hizmet vermeyi amaçlamıştı. 1958 yılında kabul edilen 7163 sayılı Kanunla bilimsel, yönetsel ve mali açıdan özerklik ve tüzel kişilik statüsüne sahip olan TODAİE  daha sonraları ulusal bir enstitü haline dönüştü; ancak adını eskisi gibi muhafaza etti. 


18. Soru

Nizam’ül Mülk’ün Siyasetnamesi’nde yönetim anlayışı nasıldı? 

Cevap

Nizam’ül Mülk’ün Siyasetnamesi’nde Yönetim anlayışı şu şekildeydi:

  • Mülk (devlet, yönetim, düzen) küfürle devam edebilir fakat zulümle devam edemez.
  • Devlet yönetiminin esası adalettir. Devlet, dinin icaplarını yerine getirmediği için değil, adaletin gereklerine uymadığı için batar.
  • Devlet işleri bilginlere danışılarak yürütülmelidir.

19. Soru

Yeni kamu hizmeti hem geleneksel kamu yönetiminden hem de yeni kamu yönetiminden farklıdır. Bu yaklaşımın ayırt edici özellikleri nelerdir? 

Cevap

Yeni kamu hizmeti hem geleneksel kamu yönetiminden hem de yeni kamu yönetiminden farklıdır. Bu yaklaşımın ayırt edici özellikler şunlardır:

  1. Yönetmekten ziyade hizmet et.
  2. Kamu yararı yan ürün (ikincil bir amaç) değil, amaçtır. 
  3. Stratejik düşün, demokratik hareket et. 
  4. Müşterilere değil, vatandaşlara hizmet et.
  5. Hesap verebilirliği sağlamak basit değildir. 
  6. Sadece verimliliğe değil, insanlara da değer ver. 
  7. Vatandaşlığa ve kamu hizmetine girişimcilikten daha fazla değer ver.

20. Soru

Yeni kamu idaresi hareketine göre kamu yönetimi nasıl olmalıdır? 

Cevap

Geleneksel kamu yönetimi disiplininin dönemin sıkıntı ve sorunlarına çözüm bulmada yetersiz kaldığı vurgulanarak “yeni” bir kamu yönetimi anlayışının gerekliliği üzerinde duruldu. Yeni kamu idaresi hareketine göre;

  • Kamu yönetimi toplumsal sorunlara duyarlı ve onlara çözüm üreten bir disiplin olmalıdır.
  • Sosyal eşitlik, adalet ve hakkaniyet ilkeleri kamu yönetiminin temel unsurları arasında yer almalıdır.
  • Kamu yönetiminde demokratik ve moral değerler önemlidir.
  • Kamu yöneticileri, kamu yararının gerçekleştirilmesinde, toplumun güçsüz kesimlerinin korunması noktasında önemli role sahiptir. 

1. Soru

Devletin daha iyi işlemesine ilişkin düşüncelerini ifade edenler arasına ilk akla gelen düşünürler kimlerdir? 

Cevap

İnsanlık tarihi boyunca birçok düşünür ve yönetici devletin daha iyi işlemesini sağlamanın, adil ve güçlü bir yönetime sahip olmanın ilke, kural ve kurumlarının ne olduğuna ilişkin düşüncelerini ifade etmişlerdir. Bunlar arasında Konfüçyüs (M.Ö. 551-479), Sokrates (M.Ö.470-399), Platon (M.Ö.427-347), Aristoteles (M.Ö.384-322), İbni Haldun (1332-1406), Nizam’ül Mülk (1018-1092) ve Machiavelli (1469-1527) ilk akla gelenlerdir. 

2. Soru

Yönetim bilimi ilk hangi adla öğretilmeye başlamıştır?

Cevap

Yönetim bilimi, 1727 yılında “Kameral Bilim” adıyla Prusya’da öğretilmeye başlamıştır. Almancada “Kameralien” kelimesi, “yönetim bilimi” anlamına gelmektedir. Kameralizm, kamu yönetimi disiplininin bağımsız bir alan olarak gelişiminin ilk örneklerinden birisini oluşturur.

3. Soru

Avrupa’da kamu yönetimi düşüncesinin gelişimine katkı yapan Fransız Charles Jean Bonnin’in  yazdığı eserin adı nedir? 

Cevap

Avrupa’da kamu yönetimi düşüncesinin gelişimine katkı yapan bir diğer öncü çalışma da Fransız Charles Jean Bonnin’in 1812 yılında yazdığı “Kamu Yönetimi İlkeleri” (Principes d’Administration Publique) başlıklı üç ciltli kitabıdır.

4. Soru

ABD’de kamu yönetimi düşüncesinin gelişiminde kimin özel bir yeri vardır? 

Cevap

ABD’de kamu yönetimi düşüncesinin gelişiminde Woodrow Wilson’ın özel bir yeri vardır. Wilson, 1887 yılında yazdığı “İdarenin İncelenmesi” (The Study of Public Administration) başlıklı makalesinde “Anayasayı uygulamak anayasa yapmaktan daha zor hale gelmektedir.” diyerek, devletin giderek artan ve karmaşık hale gelen idari görevlerine dikkat çekmiştir. 

5. Soru

Klasik dönem içinde yer alan çalışmalar nasıl sınıflanır? 

Cevap

Klasik dönem içinde yer alan çalışmalar üç başlık altında ele alınabilir. Bunlardan birisi Frederick Winslow Taylor’un ortaya koyduğu “bilimsel yönetim” anlayışı, ikincisi Henri Fayol, Luther Gulick ve Lyndall Urwick tarafından ileri sürülen “yönetim ilkeleri” yaklaşımı, üçüncüsü de Max Weber’in “idealtip bürokrasi” modelidir.

6. Soru

Bilimsel yönetim yaklaşımı neye dayanır? 

Cevap

Bilimsel yönetim yaklaşımı, Frederick W. Taylor’un çalışmalarına dayanır. Bu nedenle “Taylorizm” olarak da adlandırılır. Amerikalı makine mühendisi ve yönetim bilimci olan Taylor, çalıştığı ve diğer işletmelerde gözlemlediği geleneksel iş yapma usullerinin verimsiz olduğunu gözlemlemiş; zaman ve hareket incelemeleri yaparak, işyerlerinde verimliliği artırmanın yollarını aramıştır.

7. Soru

POSDCORB neyi ifade etmektedir? 

Cevap

Fayol’a ait beş yönetim fonksiyonunu yediye çıkarmış ve bunları kelimelerin İngilizce baş harflerini birleştirerek POSDCORB olarak ifade etmiştir. POSDCORB’un açılımı şu şekildedir:

  • Planning (Planlama)
  • Organizing (Örgütleme)
  • Staffing (Personel Yönetimi)
  • Directing (Yönlendirme, Yöneltme, Kumanda Etme)
  • COordinating (Eşgüdüm, Koordinasyon)
  • Reporting (Rapor verme, İletişim, Haberleşme)
  • Budgeting (Bütçeleme, Mali Yönetim)
8. Soru

Bürokrasi kuramını geliştirerek kamu yönetimi disiplininin gelişimine kim çok önemli katkılar sağlamıştır?

Cevap

Max Weber, bürokrasi kuramını geliştirerek kamu yönetimi disiplininin gelişimine çok önemli katkılar sağlamıştır.

9. Soru

Davranışsal yaklaşımın çıkış noktası neye dayanır?

Cevap

Davranışsal yaklaşımın çıkış noktası 1920’lerin sonu ile 1930’ların ilk yıllarında Elton Mayo ve arkadaşları tarafından Western Elektrik firmasının Hawthorne tesislerinde yapılan deneylere dayandırılır. Bu araştırmanın sonuçlarının açıklanmasıyla örgütleri incelemede davranışsal yaklaşım yeni bir akım olarak ortaya çıkmıştır.

10. Soru

Doğal örgüt kavramı neyi ifade eder? 

Cevap

Doğal örgüt: Örgütlerde, yönetim tarafından belirlenmeyen, örgüt çalışanları arasındaki doğal ilişkiler sonucunda kendiliğinden ortaya çıkan yapıdır. 

11. Soru

Sınırlı rasyonellik hangi durumlarda kullanılır? 

Cevap

Sınırlı Rasyonellik: Karar vericinin bir konu ile ilgili tüm bilgileri elde etmesinin mümkün olmaması veya olası tüm seçeneklerin değerlendirilmesinin çok zor ve maliyetli olması nedeniyle sınırlı bilgileri kullanarak sınırlı seçenekler arasından en uygun olanını seçmesiyle oluşan rasyonellik.

12. Soru

Siyaset-yönetim ayrımı kim tarafından 1887 yılında dile getirilmiştir? 

Cevap

Siyaset-yönetim ayrımı, Woodrow Wilson tarafından 1887 yılında dile getirilmiştir. 

13. Soru

1940’lı yıllarda kamu yönetimi ile ilgili ana akım fikirlere karşı hangi  eleştiriler yöneltilmeye başlandı? 

Cevap

1940’lı yıllarda kamu yönetimi ile ilgili ana akım fikirlere karşı eleştiriler yöneltilmeye başladı. Bu eleştiriler iki noktada ele alınabilir. Bunlardan bir tanesi siyaset ve yönetimin birbirinden tamamen ayrılamayacağı, diğeri de yönetim ilkeleri yaklaşımının evrensel olmadığı ve bu ilkelerin birbiriyle tutarsız olduğu eleştirileridir. 

14. Soru

Osborne ve Gaebler’e göre girişimci yönetimlerinin on özelliği nelerdir? 

Cevap

Osborne ve Gaebler’e göre girişimci yönetimlerin on özelliği şunlardır:

  1. Katalizör Yönetim
  2. Sahibinin Vatandaşlar Olduğu Yönetim
  3. Rekabetçi Yönetim
  4. Amaçlara Yönelmiş Yönetim
  5. Sonuçlara Önem Veren Yönetim
  6. Müşteri Odaklı Yönetim
  7. Girişimci Yönetim
  8. Uzak Görüşlü Yönetim
  9. Adem-i Merkeziyetçi Yönetim
  10. Piyasa Yönelimli Yönetim
15. Soru

Türk tarihinde devlet idaresi ile ilgili kitaplar ve onların yazarları kimlerdir? 

Cevap

Türk tarihinde devlet idaresi ile ilgili bu özellikteki bazı kitaplar ve onların yazarları şunlardır:
• Farabi: El-Medinetü’l Fazıla
• Yusuf Has Hacib: Kutadgu Bilig
• Nizam’ül Mülk: Siyasetname
• Koçi Bey: Koçi Bey Risalesi
• Defterdar Sarı Mehmet Paşa: Devlet Adamlarına Öğütler.

16. Soru

Osmanlı Devleti kamu yönetimi yapısı ve uygulamasında hangi ülkelerden etkilenmiştir? 

Cevap

Osmanlı Devletinde, özellikle Tanzimat’la birlikte kamu yönetimi yapısı ve uygulaması Kıta Avrupası ülkelerinden etkilenmiştir.

17. Soru

TODAİE’nin amacı neydi? 

Cevap

1952’de kurulan ve 1953 yılında faaliyete geçen TODAİE, adından anlaşılacağı üzere, ilk kurulduğunda Türkiye ile birlikte Orta Doğu ülkelerine de hizmet vermeyi amaçlamıştı. 1958 yılında kabul edilen 7163 sayılı Kanunla bilimsel, yönetsel ve mali açıdan özerklik ve tüzel kişilik statüsüne sahip olan TODAİE  daha sonraları ulusal bir enstitü haline dönüştü; ancak adını eskisi gibi muhafaza etti. 

18. Soru

Nizam’ül Mülk’ün Siyasetnamesi’nde yönetim anlayışı nasıldı? 

Cevap

Nizam’ül Mülk’ün Siyasetnamesi’nde Yönetim anlayışı şu şekildeydi:

  • Mülk (devlet, yönetim, düzen) küfürle devam edebilir fakat zulümle devam edemez.
  • Devlet yönetiminin esası adalettir. Devlet, dinin icaplarını yerine getirmediği için değil, adaletin gereklerine uymadığı için batar.
  • Devlet işleri bilginlere danışılarak yürütülmelidir.
19. Soru

Yeni kamu hizmeti hem geleneksel kamu yönetiminden hem de yeni kamu yönetiminden farklıdır. Bu yaklaşımın ayırt edici özellikleri nelerdir? 

Cevap

Yeni kamu hizmeti hem geleneksel kamu yönetiminden hem de yeni kamu yönetiminden farklıdır. Bu yaklaşımın ayırt edici özellikler şunlardır:

  1. Yönetmekten ziyade hizmet et.
  2. Kamu yararı yan ürün (ikincil bir amaç) değil, amaçtır. 
  3. Stratejik düşün, demokratik hareket et. 
  4. Müşterilere değil, vatandaşlara hizmet et.
  5. Hesap verebilirliği sağlamak basit değildir. 
  6. Sadece verimliliğe değil, insanlara da değer ver. 
  7. Vatandaşlığa ve kamu hizmetine girişimcilikten daha fazla değer ver.
20. Soru

Yeni kamu idaresi hareketine göre kamu yönetimi nasıl olmalıdır? 

Cevap

Geleneksel kamu yönetimi disiplininin dönemin sıkıntı ve sorunlarına çözüm bulmada yetersiz kaldığı vurgulanarak “yeni” bir kamu yönetimi anlayışının gerekliliği üzerinde duruldu. Yeni kamu idaresi hareketine göre;

  • Kamu yönetimi toplumsal sorunlara duyarlı ve onlara çözüm üreten bir disiplin olmalıdır.
  • Sosyal eşitlik, adalet ve hakkaniyet ilkeleri kamu yönetiminin temel unsurları arasında yer almalıdır.
  • Kamu yönetiminde demokratik ve moral değerler önemlidir.
  • Kamu yöneticileri, kamu yararının gerçekleştirilmesinde, toplumun güçsüz kesimlerinin korunması noktasında önemli role sahiptir. 

İlgili Makaleler

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.