İstihdam ve İşsizlik Dersi 5. Ünite Sorularla Öğrenelim

İstihdamın çalışma koşullarına göre formel ve enformel kavramları nelerdir?

İstihdam, çalışma koşullarının düzgün ve yasal çerçevede oluşmasına göre formel yada enformel olabilir. Formel, kelime olarak kurallara uygun veya resmi anlamını taşırken enformel ise kurallara uygun olmayan veya gayri resmi anlamını taşımaktadır.

Zamana bağlı eksik istihdam ve yetersiz istihdam kavramları nelerdir?

Zamana bağlı eksik istihdam; Referans haftasında istihdamda olan, esas işinde ve diğer işinde/işlerinde toplam olarak 40 saatten daha az süre çalışmış olup daha fazla süre çalışmak istediğini belirten ve mümkün olduğu takdirde daha fazla çalışmaya başlayabilecek olan kişilerdir. Yetersiz istihdam ise zamana bağlı eksik istihdam kapsamında yer almamak koşuluyla, referans haftasında istihdamda olan, son 4 hafta içinde mevcut işini değiştirmek için veya mevcut işine ek olarak bir iş aramış olan ve böyle bir iş bulduğu takdirde 2 hafta içinde çalışmaya başlayabilecek olan kişilerdir.

Türkiye’de işsizliği doğuran nedenler nelerdir?

Genç nüfus, kış aylarında oluşan mevsimlik işsizlik, göç, nitelik, işgücü piyasası kurumlarının etkinlik problemleri, coğrafi mobilite işsizliğin nedenleri arasındadır.

Türkiye’de yüksekokul veya fakülte mezunlarının işsizlik oranının ilkokul mezunlarından daha fazla olması neyin göstergesidir?

Yüksekokul veya fakülte mezunlarının işsizlik oranı ilkokul mezunlarından daha fazladır. Bu durum Türkiye’de nitelikli işçi ihtiyacının fazla olmadığını veya eğitimlerin iş gücü piyasasının gereklerine yeterince  uymadığını göstermektedir.

Yoksulluk nedir?

Yoksulluk; asgari yaşam standartlarına erişememe ya da asgari yaşam standartlarını sürdürebilecek gelirden yoksun olma durumudur.

İşsizlik ile suç ilişkisi üzerine yapılan çalışmalarda nasıl bir ilişkinin olduğu düşünülmektedir?

İşsizlik İle suç ilişkisi üzerine yapılan çalışmalarda güçlü ve doğru yönlü bir ilişkinin varlığı kabul edilmektedir.  Diğer taraftan Türkiye’de suç ve işsizlikle yapılan araştırmalarda da uzun dönemde doğru orantılı bağlantılar tespit edilmesine rağmen kısa dönemde kimi zaman işsizliğin suça teşvik etmediği sonuçlarına kimi zamansa suçla işsizlik arasında kuvvetli bir bağ bulunduğuna yönelik sonuçlara ulaşılmıştır.

Pasif iş gücü piyasası politikalarından olan işsizliğin yol açtığı yoksullukla mücadele eden hükümetlerin en temel tedbirlerinden biri hangisidir?

İşsizliğin yol açtığı yoksullukla mücadele eden hükümetlerin en temel tedbirlerinden biri pasif iş gücü piyasası politikalarından olan işsizlik sigortası ödemeleridir.

Ekonomik büyüme ile işsizlik arasında genellikle nasıl bir ilişkinin olması beklenir?

Ekonomik büyüme ve işsizlik arasında genellikle ters orantılı bir ilişkinin olması beklenir. Bunun nedeni ekonomik büyümenin yatırımı artıracağı beklentisidir. Yatırım artarsa istihdam da artar o hâlde işsizlik azalır.

İstihdam, temel düzeyde sektörel olarak nasıl sınıflandırılmaktadır?

İstihdam; Tarım, Sanayi, İnşaat ve Hizmetler olmak üzere dört temel sektör sınıflandırmasında incelenebilir. Tarım sektörü; ormancılık ve balıkçılık alt faaliyetleri içerirken Sanayi sektörü; madencilik ve taş ocakçılığı, imalat, elektrik, gaz, buhar, su ve kanalizasyon gibi alanlarda yürütülen faaliyetleri içerir. Hizmetler sektörü ise en geniş alt sektör bileşenine ya da faaliyetlerine sahiptir. Toptan ve perakende ticaretten, ulaştırma, otelcilik, finans, bilgi ve iletişim, eğitim, kültür, sanat hatta eğlence ve spora kadar uzanır.

Gelişmiş ülkelerde tarım, hizmet ve sanayi istihdamı arasında nasıl bir ilişki vardır?

Gelişmiş ülkeler; tarım istihdamının düşük, hizmetler ve sanayi istihdamının ise yüksek olduğu ülkelerdir.

Ücret ve maaş kavramları arasındaki fark nedir?

Ücret işçilere, belirli bir çalışma karşılığında yapılan ve para ile ifade edilen ödemeler iken; maaş memurlara henüz çalışmadan peşinen yapılan ve para ile ifade edilen ödemelerdir.

Gini katsayısı ne için kullanılır?

Gini Katsayısı gelir dağılımındaki eşitsizliği ölçmek için kullanılır.

Toplumdaki geliri yalnız bir kişi almışsa yani adaletsiz paylaşım söz konusuysa Gini katsayısı kaça eşit olmalıdır?

Toplumdaki geliri yalnız bir kişi almışsa yani adaletsiz paylaşılmışsa Gini katsayısı 1’e eşittir.

Klasik iktisat teorisine ve Keynesyen İktisat teorisine göre işsizlik nasıl yorumlanmaktadır?

Klasik iktisat teorisine göre işsizlik ‘iradi (gönüllü)’dür. Keynesyen İktisat teorisine göre işsizlik ‘gayriiradi (gönülsüz)’dür.

Uzun süreli işsizlik nedir?

Türkiye’de işsizlerin önemli bir kısmı 1 yıl ve daha fazla süredir iş aramaktadır. Buna uzun süreli işsizlik denir.

Kentsel ve kırsal bölgelerde işsizliğin cinsiyet açısından oranlaması nasıldır?

Kadın ve erkek işsizlik oranı Türkiye genelinde benzerlik gösterse de kır ve kent ayrımında farklılaşmaktadır. Kentlerde kadın işsizliği erkeklere göre daha yüksekken kırda daha düşüktür.

TÜİK’in yaptığı model çalışması sonucuna göre; 2010 yılında istihdam oranının en yüksek olduğu iller sırasıyla hangileridir?

TÜİK’in yaptığı model çalışması sonucuna göre; 2010 yılında istihdam oranının en yüksek olduğu iller sırasıyla, Rize (% 58,1), Artvin (% 57,3) ve Gümüşhane (% 55,4) olarak tahmin edilmiştir.

Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) verilerine göre Türkiye’de işsizlik oranı hangi üç ilde en azdır?

Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) verilerine göre en az işsizlik olan üç ilin 81 il içindeki gelişmişlik sıralaması Bayburt (66), Artvin (43), Gümüşhane (71) sıralamasında oluşmuştur (DPT, İllerin Sosyo-ekonomik Gelişmişlik Sıralaması, 2003). Bu illerde işsizliğin düşük olmasının nedenlerinden biri yoğun göç vermeleridir.

2005-2010 yılları arasında işsizliğin en yoğun olduğu yaş aralığı nedir?

2005-2010 döneminde işsizliğin en yoğun olduğu yaş aralığı hep 15-24 olmuştur.

Dünyada üstesinden gelinmesi gereken toplumsal sorunların ilki nedir?

Yoksulluk dünyada üstesinden gelinmesi gereken toplumsal sorunların başında gelmektedir. Birleşmiş Milletler 1996 yılını ‘Uluslararası Yoksulluğun Yok Edilmesi Yılı’ ilan ederken yoksulluğun dünyadaki en önemli 12 problemden biri olduğunu da kabul etmiştir.

Coğrafi mobilite işsizliğin nedenleri nelerdir?

Genç nüfus, kış aylarında oluşan mevsimlik işsizlik, göç, nitelik, iş gücü piyasası kurumlarının etkinlik problemleri, coğrafi mobilite işsizliğin nedenleri arasındadır.