Açıköğretim Ders Notları

İslam Tarihi ve Medeniyeti 1 Dersi 5. Ünite Sorularla Öğrenelim

Açıköğretim ders notları öğrenciler tarafından ders çalışma esnasında hazırlanmakta olup diğer ders çalışacak öğrenciler için paylaşılmaktadır. Sizlerde hazırladığınız ders notlarını paylaşmak istiyorsanız bizlere iletebilirsiniz.

Açıköğretim derslerinden İslam Tarihi ve Medeniyeti 1 Dersi 5. Ünite Sorularla Öğrenelim için hazırlanan  ders çalışma dokümanına (ders özeti / sorularla öğrenelim) aşağıdan erişebilirsiniz. AÖF Ders Notları ile sınavlara çok daha etkili bir şekilde çalışabilirsiniz. Sınavlarınızda başarılar dileriz.

Hulefa-Yi Raşidin Dönemi-I (Hz. Ebü Bekir Ve Hz. Ömer)

1. Soru

Hz. Ebû Bekir’in babasının Müslüman olmasının önemi nedir?

Cevap

Sağlığında annesi, babası ve bütün çocukları İslâmiyet’i kabul eden yegâne sahabe oldu


2. Soru

Divan Teşkilatı kaç yılında kurulmuştur?

Cevap

Kaynaklarda 636 yılı zikredilirse de güvenilir otoritelerin 641’de kurulduğunu ifade edilir.


3. Soru

Bütçe geleneği nasıl başlatılmıştır?

Cevap

Divan teşkilatı ile başta muharip güçler olmak üzere, Medine’den başlanarak Kûfe, Basra, Şam ve Mısır’da yaşayan bütün Müslümanlar divan defterlerine, Arapların nesebini çok iyi bilen üç kişiden oluşan bir heyet tarafından, başta Hz. Peygamber’in mensup olduğu Kureyş kabilesinin Benî Haşim kolundan başlanmak suretiyle kaydedildi. Böylece beytülmal gelirlerinin harcama yerleri belli bir düzene bağlanarak adeta bir bütçe geleneği başlatıldı.


4. Soru

Hz. Ömer’in ilk defa hayata geçirdiği faaliyetler arasında neler gösterilebilir?

Cevap

Yeni fethedilen yerlere fatih askerlerin yerleştirilmesi, camiler yapılması, okullar yapılması, vali ve kadıların atanması, atanan görevlilerin teftiş edilmesi, ticaretin canlandırılması için misafir haneler yapılması, kuyular açılması gibi birçok yeniliklerin yanında Hz. Ömer’in ilkler denebilecek faaliyetleri şu şekilde sıralanabilir: • Suçlular için ilk defa hapishane kurdurmuştur. • Merkezden gönderilen mektup ve emirnamelerden birer nüshanın saklanmasını istediğinden Dîvânü’l-inşâ’nın kurucusu kabul edilir. • Hicrî Takvim kullanılmaya başlanmıştır. • “Halîcü emîri’l-mü’minîn” adı verilen su yoluyla Mısır-Medine arasında karayolu yanında deniz yolu bağlantısı kurulmuştur. • Divan teşkilatını kurmuştur.


5. Soru

Fey gelirleri arasında neler vardır?

Cevap

Fey gelirleri; cizye, haraç ve ticaret malları vergilerinden oluşur.


6. Soru

Bazı kaynaklarda Hz. Ebû Bekir’in ‘Peygamber’in veziri’ şeklinde tasvir edilmesinin nedeni nedir?

Cevap

Müslümanları ilgilendiren bütün gelişmelerde Hz. Peygamber’in fikirlerine en çok başvurduğu ve çoğunlukla tekliflerini uygun bulduğu kişilerdendir.


7. Soru

İslâm tarihinde ‘halife’ tabiri ilk defa kim için kulanılmıştır?

Cevap

İslâm tarihinde ‘halife’ tabiri ilk defa Hz. Ebû Bekir hakkında kullanılmıştır.


8. Soru

Hz. Ebû Bekir yalancı peygamber Tuleyha b. Huveylid elEsedî’nin isyanını nasıl bastırmıştır?

Cevap

Peygamberlik iddiasında bulunan Tuleyha b. Huveylid elEsedî’nin üzerine yürümeye karar verdi. 4000 kişilik ordunun başına Halid b. Velid’i getirdi. Halid b. Velid, 19 Eylül 632 tarihinde Zülkassa’dan Tuleyha’nın karargâhını kurduğu Büzâha’ya doğru harekete geçti. Yolda Adî kabilesi ve kollarının irtidat etmesini önleyerek bu kabileden 1000 kişilik bir birliğin kendisine katılmasını sağladı. Ardından Benî Fezâre’den Uyeyne b. Hısn 700 kişiyle desteklediği Tuleyha’nın ordusuyla karşılaştı. Yapılan savaşta isyancıların bir kısmı öldürüldü; Tuleyha karısıyla birlikte Suriye taraflarına gidip Kelb kabilesine sığındı. Uyeyne esir alınıp Medine’ye gönderildi. Savaştan sonra Esed ve Gatafân kabileleri tekrar İslâm’a döndüler.


9. Soru

Savaş ganimetlerinin kullanımı nasıl düzenlenmiştir?

Cevap

Sasânî ve Bizans imparatorluklarıyla yapılan savaşlar ve gerçekleştirilen fetihler sonucu ele geçen ganimetlerde büyük bir artış oldu. Ganimetlerin taksiminde, ordu mensuplarına beşte dört (% 80) hissenin dağıtılmasına, geriye kalan humus yani beşte bir (% 20) hissenin ise Medine’ye beytülmâle gönderilmesi uygulanmıştır.


10. Soru

Hz. Ebû Bekir nasıl ilk halife olmuştur?

Cevap

İslâm birliğini sağlamak için tek lider etrafında toplanmak gerektiğini söyleyen Hz. Ebû Bekir, Hz. Ömer ile Ebû Ubeyde b. Cerrâh’ı halifeliğe aday gösterdi. Ancak onlar, “Allah’a andolsun ki sen sağken bu görevi üzerimize alamayız. Çünkü sen ilk muhacirlerin en meziyetlisi, hicret sırasında mağarada bulunan iki kişiden birisi ve namaz kıldırmakta Resûlullah’ın halifesisin; uzat elini sana biat edeceğiz” diyerek ona doğru yürüdüler. Bu sırada ensardan Beşîr b. Sa. d onlardan önce davranarak Hz. Ebû Bekir’e biat etti. Onun arkasından Sa’d b. Ubâde hariç orada bulunanların hepsi, ertesi gün de Mescid-i Nebevî’de Medine’deki Müslümanların büyük bir kısmı biat etti. Hz. Ali ile diğer bazı sahabeler ise daha sonra biat ettiler. Medine’deki Müslümanların büyük bir çoğunluğunun biat etmesiyle Hz. Ebû Bekir ilk halife seçildi.


11. Soru

Hulefâ-yi Râşidîn dönemi nedir?

Cevap

İslâm tarihinde Hz. Peygamber’in vefatından sonra Hz. Ebû Bekir’e biat edilmesiyle başlayan (632), daha sonra Hz. Ömer ve Hz. Osman’ın hilafetleriyle sürüp, Hz, Ali ile sona eren döneme Hulefâ-yi Râşidîn dönemi denilir.


12. Soru

Ridde olayları nedir?

Cevap

Hz. Peygamber’in Veda Haccından dönüp Medine’de rahatsızlandığı günlerde bazı yalancı kimselerin peygamberlik iddiasıyla ortaya çıkmasıyla Ridde olayları başlar.


13. Soru

Hz. Ömer nasıl halife olmuştur?

Cevap

Hz. Ebû Bekir vefatından önce “sizin için halife seçtiğim kişiye razı olur musunuz? Bir yakınımı tayin etmedim. Allah’a andolsun ki bütün gücümle düşünüp taşındım ve Ömer b. Hattâb’ı uygun buldum; onu dinleyin ve ona uyun” diyerek veliaht olarak Hz. Ömer’i halife ilan etmiştir.


14. Soru

Ridde olaylarının siyasi yönü nasıl açıklanabilir?

Cevap

İrtidat hareketlerinde etkin olan yalancı peygamberler birer manevî önder olmaktan çok Medine’nin siyasî egemenliğine başkaldıran maceraperest kabile reisleriydi. Onları bu anlayışa iten en önemli iki sebepten biri kendilerini siyasî açıdan Hz. Peygamber’e alternatif olarak görerek taklit etmek istemeleri, diğeri ise kabile asabiyetiydi.


15. Soru

Hz. Ebû Bekir’in Medine’deki ilk faaliyeti nedir?

Cevap

Hz. Ebû Bekir’in Medine’deki ilk faaliyeti Mescid-i Nebevî’nin arsasını satın almasıdır.


16. Soru

Hz. Ömer’in yönetim anlayışındaki en belirgin özellikler nasıl sıralanabilir?

Cevap

Hz. Ömer devlet idaresinde büyük başarı göstermiş, yalnızca İslâm tarihine değil, dünya tarihine de damgasını vuran ölümsüz şahsiyetlerden birisi olduğunu kabul ettirmiştir. Yönetim anlayışındaki bazı belirgin özellikler şöyle sıralanabilir: • Hz. Ömer toplumu ilgilendiren bir konu ortaya çıkınca halkı Mescid-i Nebevî’ye çağırarak minberden onları bilgilendirirdi. • Teşkilatçı bir yönetime sahipti. • Halkın soru sormasına ve haklarını aramasına imkân tanır, kendisinin de eleştirilmesini isterdi. • İyiliği emredip kötülükten vazgeçirmeyi prensip edinen Hz. Ömer bütün emir ve yasakları önce kendi şahsında uygular, halka verdiği emirlerin uygulamasına aile mensuplarından başlardı. • Divan defterlerini yanına alarak Medine çevresindeki insanların atıyyelerini evlerine gidip bizzat kendisi dağıtırdı. • Gündüzleri çarşı pazarda, geceleri de Medine sokaklarında dolaşıp asayişi kontrol eder, ihtiyaç sahiplerini gördüğünde kendisi beytülmâlden yiyecek taşırdı. • Her cumartesi günü Medine’nin dışında Âliye yöresine gider, güç yetiremeyecekleri işlerde çalıştırılan kölelerin yükünün hafifletilmesini sağlardı. Aynı şekilde hayvanlara fazla yük yükletilmesine de müdahale ederdi. • Adalet işlerine önceleri valiler bakarken zamanla Hz. Ömer, Küfe, Basra, Dımaşk, Filistin, Humus, Ürdün, Mısır ve Bahreyn’e kendisine bağlı kadılar tayin etmişti. • Vali seçmeyi düşündüğü kişilerin durumlarını iyice inceleyip sahabelerle istişare etmeye, adayları ehil kimseler arasından seçmeye itina gösterirdi.


17. Soru

Halife seçilen Hz. Ebû Bekir, takip edeceği siyasetin genel esaslarını ortaya koyan meşhur hutbesi nasıl sıralanabilir?

Cevap

İlgili hutbe şöyle sıralanabilir: • Müslümanların en iyisi olmadığı halde onlara başkan seçildiğini, • Doğru hareket ederse kendisine yardım etmelerini, • Yanlış davranırsa doğrultmalarını, • Allah’a ve Resulü’ne itaat ettiği müddetçe kendisine itaat etmelerini istemiştir.


18. Soru

Hz. Peygamber mizacıyla ilgili Hz. Ömer için ne demiştir?

Cevap

Sert mizaçlı olan Hz. Ömer’in bu özelliğini Hz. Peygamber, ‘’Ümmetimin içinde onlara en merhametli olan Ebû Bekir, Allah’ın emri konusunda en şiddetli olan da Ömer’dir’’ sözüyle dile getirmiştir.


19. Soru

Mekke’nin fethinde İslâm ordusu şehre girdiği zaman Hz. Ebû Bekir ne yapmıştır?

Cevap

Mekke’nin fethinde İslâm ordusu şehre girdiği zaman doğruca babasının yanına gitti, onu Hz. Peygamber’in huzuruna getirerek Müslüman olmasını sağladı.


20. Soru

Mısır’ın fethi nasıl gerçekleşmiştir?

Cevap

Aynişems’te Bizanslılarla yapılan savaşta Bizans mağlubiyete uğradı ve Stratejik açıdan çok önemli olan Babilon Kalesi’nin fethiyle de Müslümanlara direnemeyeceklerini anlayan Bizans kuvvetleri Eylül 642’de iskenderiye teslim ettiler. Ardından Feyyûm ve buradan hareketle Asvan’a kadar Yukarı Mısır ele geçirildi. Böylece üç yıl gibi kısa bir sürede Mısır’ın fethi tamamlandı.


21. Soru

Hz. Ömer ne zaman Müslüman olmuştur?

Cevap

Hz. Ömer bi’setin 6. yılında (616) Müslüman oldu.


22. Soru

Nüfus sayımı ve defterler düzenleme işini Hz. Ömer kimlere vermiştir?

Cevap

Daha fazla vergi almak amacıyla yapılan nüfus sayımı ve defterler düzenleme işini Hz. Ömer, fey gelirlerini hakları olduğuna inandığı Müslümanlara vermek için bu orijinal teşkilatı kurarak bizzat kendisi Medine’de, taşrada ise valiler veya görevlendirdikleri amiller, yıllık atıyyeleri ve aylık yiyecekleri dağıtım işini üstlendiler.


23. Soru

Arabistan ile Sâsânî ve Bizans imparatorlukları arasında kalan Irak topraklarını hedef alan Hz. Ebû Bekir hangi şehirleri fethetmiştir?

Cevap

Basra körfezindeki önemli yerleşim merkezlerini fethetti. barış yoluyla teslim Hîre’yi teslim aldı. Aynüttemr’i savaşarak fethetti.


24. Soru

Hz. Ebû Bekir’in fiziksel özellikleri nasıl ifade edilebilir?

Cevap

Hz. Ebû Bekir, kaynaklarda orta boylu, zayıf yapılı, seyrek sakallı, keskin bakışlı, gür saçlı, sarıya çalan beyazlıkta güzel ve ince yüzlü olarak tasvir edilir.


25. Soru

Hulefâ ve Râşidîn kavramlarının anlamları nedir?

Cevap

Hulefâ “bir kimsenin yerine geçen, onu temsil eden kimse” anlamında olup devlet başkanı için kullanılan halife kelimesinin çoğuludur. Râşidîn ise “doğru yolda olan, doğruya ve hakka sımsıkı sarılan, kemale ermiş” anlamındaki râşid kelimesinin çoğuludur.


26. Soru

Hz.Ömer’in fiziksel özellikleri nasıl sıralanabilir?

Cevap

Kaynaklarda Hz. Ömer uzun boylu, koyu buğday benizli, elleri ve ayakları güçlü, iki elini de kullandığından solak diye bilinen, yürürken adımlarını hızlı atan, gür sesli ve etkileyici bir kişi olarak tasvir edilir.


27. Soru

Müseylimetülkezzâb ile nasıl baş edilmiştir?

Cevap

Hz. Ebû Bekir’in sevk ettiği birliklerin bir başarı sağlayamadığı Müseylimetülkezzâb ile savaşmak için Yemâme’ye hareket etti. Halid Bin Velid Yemâme’de her iki tarafın çok ağır kayıplar verdiği şiddetli bir savaştan sonra Müseylime’yi ortadan kaldırdı.


28. Soru

Hz. Ebû Bekir’in yönetim anlayışı nasıl ifade edilebilir?

Cevap

Hz. Ebû Bekir’in kumandan ve valilerine verdiği emirler İslâmiyet’in ve Kur’an’ın evrensel esaslarına dayanırdı


29. Soru

Tebük Seferi’nin amacı nedir?

Cevap

Doğu Roma ile yapılan bu savaşların hedefi bölgenin güvenliğini sağlamak, orada yaşayanların uğradığı haksızlık ve zulme son vermekti.


30. Soru

Uşûr vergisi kimlerden alınmıştır?

Cevap

Hz. Ömer, fetihlerden sonraki bazı gelişmeler üzerine yine İslâm Tarihi’nde ilk defa zimmîlerden ve İslâm toprakları dışında yaşayanlar harbîlerden ticaret malları vergisi olan ‘uşûr’ alınmasını kararlaştırdı.


31. Soru

Hz. Ebû Bekir, Ridde olaylarını bastırdıktan sonra İslâm dinini tebliğ etme konusunda neler yapmıştır?

Cevap

Hz. Peygamberin başlattığı stratejiyi devam ettirerek Bizans ve Sâsânîlerle mücadeleye girişti.


32. Soru

Hz. Ömer döneminde Suriye cephesinde yaşananlar nasıl özetlenebilir?

Cevap

Hz. Ömer, Bizans İmparatorluğu’na karşı Suriye cephesindeki savaşlara da ara verilmeden devam edilmesini emretti. Fihl Savaşı’nda Müslümanlar Bizans kuvvetlerine ağır kayıplar verdirdiler. Ba’lebek, Humus, Hama ve Dımaşk’ fethedildi.


33. Soru

Muvâfakât-ı Ömer nedir?

Cevap

Medine döneminde Hz. Peygamber’in yanında çok aktif olarak yer alan Hz. Ömer’in başka konularda da görüşlerini ifade ettiğini ve bunların bir kısmının da nazil olan Kur’an ayetleriyle teyit edilmiştir ki, buna Muvâfakât-ı Ömer denir.


34. Soru

Hz. Ömer beytülmal gelirlerinden zekâtı nasıl dağıtmıştır?

Cevap

Hz. Ömer beytülmal gelirlerinden zekâtı Tevbe suresi 60, ganimetleri de Enfâl suresi 41. ayetlerine göre dağıtmıştır.


35. Soru

Hz. Ebû Bekir’in kişiliği nasıl özetlenebilir?

Cevap

Güzel ahlâkı, merhameti, doğruluğu ve cömetliğiyle gerek Mekke, gerekse Medine dönemlerinde dost düşman herkesin takdir ve saygısını kazanmıştır. Şahsiyetinin merkezinde İslâm’a samimi inancı ve Hz. Peygamber’e derin sadakati olan Hz. Ebû Bekir halifeliği sırasında mütevazı kişiliğinin yanı sıra gerektiğinde cesaretin de en canlı örneklerini vermiştir.


36. Soru

Hz.Ömer’in en meşhur lakabı nedir?

Cevap

Hz. Ömer’in en meşhur lakabı hak ile batılı birbirinden ayıran anlamındaki “Fârûk”tur.


37. Soru

Sâsânîlerin başşehri Medâin’in fethi nasıl gerçekleşmiştir?

Cevap

İslâm ordusu yaklaşık 9.000-10.000 iken Müslümanlar için ciddi bir tehlike teşkil eden otuz civarında file sahip Sâsânîler ise 70-80.000 kişilik bir kuvvetten oluşuyordu. Üç gün sü- ren çok şiddetli çarpışmaların cereyan ettiği Kâdisiye Savaşı’nın kazanılması, Müslümanlara büyük bir moral ve üstünlük hissi vermiş, Irak’ın kapıları açılmış, iran’ın düşüşünün başlangıcı hazırlanmış, Sâsânîlerin başşehri Medâin’in fethi gerçekleşmişti (Mart 637).


38. Soru

Hz. Ebû Bekir’in tarihi bilgisi hakkında neler söylenmiştir?

Cevap

Hz. Ebû Bekir Arap soy bilimi ‘Ensâb’ hakkında zamanının otoritesiydi. Arap kabilelerinin savaş tarihi Eyyâmü’l-Arab’ı da en iyi bilenlerdendi.


39. Soru

Hz. Ebû Bekir’in halife olduktan sonraki ilk icraatı nedir?

Cevap

Üsâme b. Zeyd’in kumandasında sefere hazırlanan orduyu göndermektir.


40. Soru

Filistin ve Suriye kapıları Müslümanlara nasıl açılmıştır?

Cevap

Halid bin Velid komutasındaki orduyla Bizans imparatoru Herakleios’un kardeşi Theodoros kumandasındaki 80.000 kişilik orduya karşı kazanılan Ecnâdeyn Savaşı’yla ile Müslümanlara Filistin ve Suriye kapıları açıldı (30 Temmuz 634).


41. Soru

Hz. Ebû Bekir’in vasiyeti nedir?

Cevap

Maaşının geri kalan kısmını beytülmale iade etmesini ve Hz. Peygamber’in kabrinin yanına defnedilmesini vasiyet etti.


42. Soru

Filistin’in fethi nasıl gerçekleşmiştir?

Cevap

Müslümanlar Ebû Ubeyde b. Cerrâh kumandasında Kudüs’e ulaşarak şehri kuşattılar. Patrik Sophronios şehrin anahtarlarını Hz. Ömer’e teslim etti. Daha sonra da Filistin’in sahil şehirleri Askalân ile Trablusşam ve Kaysâriye başta olmak üzere diğer yerleşim birimleri İslâm’a açıldı


43. Soru

Hulefâ-yi Râşidîn nedir?

Cevap

İslâm tarihinde Hz. Peygamber’in vefatından sonra Hz. Ebû Bekir’e biat edilmesiyle başlayan (632), daha sonra Hz. Ömer ve Hz. Osman’ın hilafetleriyle sürüp, Hz, Ali ile sona eren döneme Hulefâ-yi Râşidîn dönemi denilir.


44. Soru

Hz. Ebubekir’in en meşhur lakabı nedir?

Cevap

Başka lakapları da olan Hz. Ebû Bekir’in en meşhur lakabı Mi’rac olayı başta olmak üzere geleceğe dair haberleri hiç tereddütsüz kabul ettiği için bizzat Hz. Peygamber tarafından verilen, çok samimi ve çok sadık anlamına gelen Sıddîk’tir.


45. Soru

Hz. Ebû Bekir hangi özel durumu sebebiyle Türk ve İran edebiyatlarında mağara dostu, can yoldaşı anlamında ‘yâr-ı gâr’ şeklinde nitelendirilmiştir?

Cevap

Medine’ye hicret başlayınca Hz. Ebû Bekir de göç için Hz. Peygamber’den izin
istedi. Resûl-i Ekrem ona acele etmemesini, Allah’ın kendisine bir arkadaş bulacağını söylemesi üzerine, Hz. Peygamber ile birlikte hicret etme şerefine nail olacağını anlayarak beklemeye başladı. Kureyşliler kendisini öldürmeye karar verince Hz. Peygamber bu konuşmadan dört ay sonra Hz. Ebû Bekir’e gelerek birlikte hicret edeceklerini müjdelemesinden sonra birlikte Sevr mağarasına doğru hareket ettiler.


46. Soru

Hz. Ebû Bekir’in Medine’deki ilk faaliyeti nedir?

Cevap

Hz. Ebû Bekir’in Medine’deki ilk faaliyeti Mescid-i Nebevî’nin arsasını satın almasıdır.


47. Soru

Sakîfetü Benî Sâide nedir?

Cevap

Gölgelik ve çardak anlamındaki sakîfe kelimesi Medine’de islâmiyet öncesinden beri kabile mensuplarının hurma kurutmak başta olmak üzere çeşitli işlerde ortaklaşa kullandıkları ve toplantılar için bir araya geldikleri mekânları ifade eder.
Sakîfetü Benî Sâide, Hazrec kabilesinin kollarından Sâideoğulları’na ait gölgeliktir. İslâm tarihi ve kültüründe Hz. Ebû Bekir’in halife seçildiği yer olması bakımından önemlidir.


48. Soru

Hz. Ebû Bekir, takip edeceği siyasetin genel esaslarını ortaya koyan meşhur hutbesinde Müslümanlardan ne istemiştir?

Cevap

Hz. Ebû Bekir, takip edeceği siyasetin genel esaslarını ortaya koyan meşhur hutbesinde Müslümanların en iyisi olmadığı halde onlara başkan seçildiğini, doğru hareket ederse kendisine yardım etmelerini, yanlış davranırsa doğrultmalarını, Allah’a ve Resulü’ne itaat ettiği müddetçe kendisine itaat etmelerini istedi.


49. Soru

Ridde olayları ne zaman başlamıştır?

Cevap

Hz. Peygamber’in Vedâ Haccı’ndan dönüp Medine’de rahatsızlandığı günlerde bazı yalancı kimselerin peygamberlik iddiasıyla ortaya çıkmasıyla ridde olayları başladı.


50. Soru

İrtidat ne demektir?

Cevap

Aynı kökten gelen ridde ve irtidat terimleri Müslüman bir kişinin kendi iradesiyle
islâm dininden çıkması demektir.


51. Soru

Dinden dönen kimselere ne denir?

Cevap

Mürted


52. Soru

Mütenebbî kimlere denir?

Cevap

Peygamberlik iddiasında bulunan yalanı kimselerin unvanı ise mütenebbîdir.


53. Soru

Peygamberlik iddiasında bulunan Müseylime’nin lakabı nedir?

Cevap

Müseylimetü’l-kezzâb


54. Soru

İrtidat hareketlerinde etkin olan yalancı peygamberler birer manevî önder olmaktan çok Medine’nin siyasî egemenliğine baş kaldıran maceraperest kabile reisleriydi. Onları bu anlayışa iten en önemli iki sebep nedir?

Cevap

Onları bu anlayışa iten en önemli iki sebepten biri kendilerini siyasî açıdan Hz. Peygamber’e alternatif olarak görerek taklit etmek istemeleri, diğeri ise kabile asabiyetiydi.


55. Soru

Hz. Ebubekir’in halife olduktan sonraki önemli icraatları nelerdir?

Cevap

*Hz. Ebû Bekir’in halife olduktan sonraki ilk icraatı, Üsâme b. Zeyd’in kumandasında sefere hazırlanan orduyu göndermek oldu.

*Hz. Ebû Bekir’in ikinci önemli icraatı yalancı peygamberlerle savaş ve zekât vermeyenlerin cezalandırılması olmuştur.


56. Soru

İslam fetihlerinde Hz. Ebubekir’in ilk hedefi neresi olmuştur?

Cevap

Fetihler için ilk önce Arabistan ile Sâsânî ve Bizans imparatorlukları arasında
kalan Irak toprakları hedef alınmıştır.


57. Soru

Hz. Ebubekir kimi veliahtı olarak bırakmıştır?

Cevap

Hz. Ömer’i


58. Soru

Muvâfakât-ı Ömer nedir?

Cevap

Medine döneminde Hz. Peygamber’in yanında çok aktif olarak yer alan Hz.
Ömer’in başka konularda da görüfllerini ifade ettiğini ve bunların bir kısmının da nazil olan Kur’an ayetleriyle teyit edilmiştir ki, buna Muvâfakât-ı Ömer denir.


59. Soru

Filistin’in Müslümanlar tarafından ele geçirilmesi neyi kolaylaştırmıştır?

Cevap

Filistin’in Müslümanlar tarafından ele geçirilmesi Bizans ile karadan bağlantısı
kalmayan Mısır’ın fethini kolaylaştırdı.


60. Soru

Hz. Ömer ne zaman vefat etmiştir?

Cevap

3 Kasım 644 Çarşamba günü vefat etti.


61. Soru

Evail nedir?

Cevap

Hz. Ömer’in devlet idaresindeki becerisini gösteren ilk uygulamalarIna evâil adlı kaynaklarda yer verilmiştir.


62. Soru

Hz. Ömer zamanında nereler İslam ülkelerine katılmıştır?

Cevap

Hz. Ömer zamanında Sâsânî imparatorluğu’na tabi Irak, İran ve Azerbaycan
ile Bizans imparatorluğu’na tabi Suriye, el-Cezîre, Filistin ve Mısır islâm ülkesine
katıldı.


1. Soru

Hz. Ebû Bekir’in babasının Müslüman olmasının önemi nedir?

Cevap

Sağlığında annesi, babası ve bütün çocukları İslâmiyet’i kabul eden yegâne sahabe oldu

2. Soru

Divan Teşkilatı kaç yılında kurulmuştur?

Cevap

Kaynaklarda 636 yılı zikredilirse de güvenilir otoritelerin 641’de kurulduğunu ifade edilir.

3. Soru

Bütçe geleneği nasıl başlatılmıştır?

Cevap

Divan teşkilatı ile başta muharip güçler olmak üzere, Medine’den başlanarak Kûfe, Basra, Şam ve Mısır’da yaşayan bütün Müslümanlar divan defterlerine, Arapların nesebini çok iyi bilen üç kişiden oluşan bir heyet tarafından, başta Hz. Peygamber’in mensup olduğu Kureyş kabilesinin Benî Haşim kolundan başlanmak suretiyle kaydedildi. Böylece beytülmal gelirlerinin harcama yerleri belli bir düzene bağlanarak adeta bir bütçe geleneği başlatıldı.

4. Soru

Hz. Ömer’in ilk defa hayata geçirdiği faaliyetler arasında neler gösterilebilir?

Cevap

Yeni fethedilen yerlere fatih askerlerin yerleştirilmesi, camiler yapılması, okullar yapılması, vali ve kadıların atanması, atanan görevlilerin teftiş edilmesi, ticaretin canlandırılması için misafir haneler yapılması, kuyular açılması gibi birçok yeniliklerin yanında Hz. Ömer’in ilkler denebilecek faaliyetleri şu şekilde sıralanabilir: • Suçlular için ilk defa hapishane kurdurmuştur. • Merkezden gönderilen mektup ve emirnamelerden birer nüshanın saklanmasını istediğinden Dîvânü’l-inşâ’nın kurucusu kabul edilir. • Hicrî Takvim kullanılmaya başlanmıştır. • “Halîcü emîri’l-mü’minîn” adı verilen su yoluyla Mısır-Medine arasında karayolu yanında deniz yolu bağlantısı kurulmuştur. • Divan teşkilatını kurmuştur.

5. Soru

Fey gelirleri arasında neler vardır?

Cevap

Fey gelirleri; cizye, haraç ve ticaret malları vergilerinden oluşur.

6. Soru

Bazı kaynaklarda Hz. Ebû Bekir’in ‘Peygamber’in veziri’ şeklinde tasvir edilmesinin nedeni nedir?

Cevap

Müslümanları ilgilendiren bütün gelişmelerde Hz. Peygamber’in fikirlerine en çok başvurduğu ve çoğunlukla tekliflerini uygun bulduğu kişilerdendir.

7. Soru

İslâm tarihinde ‘halife’ tabiri ilk defa kim için kulanılmıştır?

Cevap

İslâm tarihinde ‘halife’ tabiri ilk defa Hz. Ebû Bekir hakkında kullanılmıştır.

8. Soru

Hz. Ebû Bekir yalancı peygamber Tuleyha b. Huveylid elEsedî’nin isyanını nasıl bastırmıştır?

Cevap

Peygamberlik iddiasında bulunan Tuleyha b. Huveylid elEsedî’nin üzerine yürümeye karar verdi. 4000 kişilik ordunun başına Halid b. Velid’i getirdi. Halid b. Velid, 19 Eylül 632 tarihinde Zülkassa’dan Tuleyha’nın karargâhını kurduğu Büzâha’ya doğru harekete geçti. Yolda Adî kabilesi ve kollarının irtidat etmesini önleyerek bu kabileden 1000 kişilik bir birliğin kendisine katılmasını sağladı. Ardından Benî Fezâre’den Uyeyne b. Hısn 700 kişiyle desteklediği Tuleyha’nın ordusuyla karşılaştı. Yapılan savaşta isyancıların bir kısmı öldürüldü; Tuleyha karısıyla birlikte Suriye taraflarına gidip Kelb kabilesine sığındı. Uyeyne esir alınıp Medine’ye gönderildi. Savaştan sonra Esed ve Gatafân kabileleri tekrar İslâm’a döndüler.

9. Soru

Savaş ganimetlerinin kullanımı nasıl düzenlenmiştir?

Cevap

Sasânî ve Bizans imparatorluklarıyla yapılan savaşlar ve gerçekleştirilen fetihler sonucu ele geçen ganimetlerde büyük bir artış oldu. Ganimetlerin taksiminde, ordu mensuplarına beşte dört (% 80) hissenin dağıtılmasına, geriye kalan humus yani beşte bir (% 20) hissenin ise Medine’ye beytülmâle gönderilmesi uygulanmıştır.

10. Soru

Hz. Ebû Bekir nasıl ilk halife olmuştur?

Cevap

İslâm birliğini sağlamak için tek lider etrafında toplanmak gerektiğini söyleyen Hz. Ebû Bekir, Hz. Ömer ile Ebû Ubeyde b. Cerrâh’ı halifeliğe aday gösterdi. Ancak onlar, “Allah’a andolsun ki sen sağken bu görevi üzerimize alamayız. Çünkü sen ilk muhacirlerin en meziyetlisi, hicret sırasında mağarada bulunan iki kişiden birisi ve namaz kıldırmakta Resûlullah’ın halifesisin; uzat elini sana biat edeceğiz” diyerek ona doğru yürüdüler. Bu sırada ensardan Beşîr b. Sa. d onlardan önce davranarak Hz. Ebû Bekir’e biat etti. Onun arkasından Sa’d b. Ubâde hariç orada bulunanların hepsi, ertesi gün de Mescid-i Nebevî’de Medine’deki Müslümanların büyük bir kısmı biat etti. Hz. Ali ile diğer bazı sahabeler ise daha sonra biat ettiler. Medine’deki Müslümanların büyük bir çoğunluğunun biat etmesiyle Hz. Ebû Bekir ilk halife seçildi.

11. Soru

Hulefâ-yi Râşidîn dönemi nedir?

Cevap

İslâm tarihinde Hz. Peygamber’in vefatından sonra Hz. Ebû Bekir’e biat edilmesiyle başlayan (632), daha sonra Hz. Ömer ve Hz. Osman’ın hilafetleriyle sürüp, Hz, Ali ile sona eren döneme Hulefâ-yi Râşidîn dönemi denilir.

12. Soru

Ridde olayları nedir?

Cevap

Hz. Peygamber’in Veda Haccından dönüp Medine’de rahatsızlandığı günlerde bazı yalancı kimselerin peygamberlik iddiasıyla ortaya çıkmasıyla Ridde olayları başlar.

13. Soru

Hz. Ömer nasıl halife olmuştur?

Cevap

Hz. Ebû Bekir vefatından önce “sizin için halife seçtiğim kişiye razı olur musunuz? Bir yakınımı tayin etmedim. Allah’a andolsun ki bütün gücümle düşünüp taşındım ve Ömer b. Hattâb’ı uygun buldum; onu dinleyin ve ona uyun” diyerek veliaht olarak Hz. Ömer’i halife ilan etmiştir.

14. Soru

Ridde olaylarının siyasi yönü nasıl açıklanabilir?

Cevap

İrtidat hareketlerinde etkin olan yalancı peygamberler birer manevî önder olmaktan çok Medine’nin siyasî egemenliğine başkaldıran maceraperest kabile reisleriydi. Onları bu anlayışa iten en önemli iki sebepten biri kendilerini siyasî açıdan Hz. Peygamber’e alternatif olarak görerek taklit etmek istemeleri, diğeri ise kabile asabiyetiydi.

15. Soru

Hz. Ebû Bekir’in Medine’deki ilk faaliyeti nedir?

Cevap

Hz. Ebû Bekir’in Medine’deki ilk faaliyeti Mescid-i Nebevî’nin arsasını satın almasıdır.

16. Soru

Hz. Ömer’in yönetim anlayışındaki en belirgin özellikler nasıl sıralanabilir?

Cevap

Hz. Ömer devlet idaresinde büyük başarı göstermiş, yalnızca İslâm tarihine değil, dünya tarihine de damgasını vuran ölümsüz şahsiyetlerden birisi olduğunu kabul ettirmiştir. Yönetim anlayışındaki bazı belirgin özellikler şöyle sıralanabilir: • Hz. Ömer toplumu ilgilendiren bir konu ortaya çıkınca halkı Mescid-i Nebevî’ye çağırarak minberden onları bilgilendirirdi. • Teşkilatçı bir yönetime sahipti. • Halkın soru sormasına ve haklarını aramasına imkân tanır, kendisinin de eleştirilmesini isterdi. • İyiliği emredip kötülükten vazgeçirmeyi prensip edinen Hz. Ömer bütün emir ve yasakları önce kendi şahsında uygular, halka verdiği emirlerin uygulamasına aile mensuplarından başlardı. • Divan defterlerini yanına alarak Medine çevresindeki insanların atıyyelerini evlerine gidip bizzat kendisi dağıtırdı. • Gündüzleri çarşı pazarda, geceleri de Medine sokaklarında dolaşıp asayişi kontrol eder, ihtiyaç sahiplerini gördüğünde kendisi beytülmâlden yiyecek taşırdı. • Her cumartesi günü Medine’nin dışında Âliye yöresine gider, güç yetiremeyecekleri işlerde çalıştırılan kölelerin yükünün hafifletilmesini sağlardı. Aynı şekilde hayvanlara fazla yük yükletilmesine de müdahale ederdi. • Adalet işlerine önceleri valiler bakarken zamanla Hz. Ömer, Küfe, Basra, Dımaşk, Filistin, Humus, Ürdün, Mısır ve Bahreyn’e kendisine bağlı kadılar tayin etmişti. • Vali seçmeyi düşündüğü kişilerin durumlarını iyice inceleyip sahabelerle istişare etmeye, adayları ehil kimseler arasından seçmeye itina gösterirdi.

17. Soru

Halife seçilen Hz. Ebû Bekir, takip edeceği siyasetin genel esaslarını ortaya koyan meşhur hutbesi nasıl sıralanabilir?

Cevap

İlgili hutbe şöyle sıralanabilir: • Müslümanların en iyisi olmadığı halde onlara başkan seçildiğini, • Doğru hareket ederse kendisine yardım etmelerini, • Yanlış davranırsa doğrultmalarını, • Allah’a ve Resulü’ne itaat ettiği müddetçe kendisine itaat etmelerini istemiştir.

18. Soru

Hz. Peygamber mizacıyla ilgili Hz. Ömer için ne demiştir?

Cevap

Sert mizaçlı olan Hz. Ömer’in bu özelliğini Hz. Peygamber, ‘’Ümmetimin içinde onlara en merhametli olan Ebû Bekir, Allah’ın emri konusunda en şiddetli olan da Ömer’dir’’ sözüyle dile getirmiştir.

19. Soru

Mekke’nin fethinde İslâm ordusu şehre girdiği zaman Hz. Ebû Bekir ne yapmıştır?

Cevap

Mekke’nin fethinde İslâm ordusu şehre girdiği zaman doğruca babasının yanına gitti, onu Hz. Peygamber’in huzuruna getirerek Müslüman olmasını sağladı.

20. Soru

Mısır’ın fethi nasıl gerçekleşmiştir?

Cevap

Aynişems’te Bizanslılarla yapılan savaşta Bizans mağlubiyete uğradı ve Stratejik açıdan çok önemli olan Babilon Kalesi’nin fethiyle de Müslümanlara direnemeyeceklerini anlayan Bizans kuvvetleri Eylül 642’de iskenderiye teslim ettiler. Ardından Feyyûm ve buradan hareketle Asvan’a kadar Yukarı Mısır ele geçirildi. Böylece üç yıl gibi kısa bir sürede Mısır’ın fethi tamamlandı.

21. Soru

Hz. Ömer ne zaman Müslüman olmuştur?

Cevap

Hz. Ömer bi’setin 6. yılında (616) Müslüman oldu.

22. Soru

Nüfus sayımı ve defterler düzenleme işini Hz. Ömer kimlere vermiştir?

Cevap

Daha fazla vergi almak amacıyla yapılan nüfus sayımı ve defterler düzenleme işini Hz. Ömer, fey gelirlerini hakları olduğuna inandığı Müslümanlara vermek için bu orijinal teşkilatı kurarak bizzat kendisi Medine’de, taşrada ise valiler veya görevlendirdikleri amiller, yıllık atıyyeleri ve aylık yiyecekleri dağıtım işini üstlendiler.

23. Soru

Arabistan ile Sâsânî ve Bizans imparatorlukları arasında kalan Irak topraklarını hedef alan Hz. Ebû Bekir hangi şehirleri fethetmiştir?

Cevap

Basra körfezindeki önemli yerleşim merkezlerini fethetti. barış yoluyla teslim Hîre’yi teslim aldı. Aynüttemr’i savaşarak fethetti.

24. Soru

Hz. Ebû Bekir’in fiziksel özellikleri nasıl ifade edilebilir?

Cevap

Hz. Ebû Bekir, kaynaklarda orta boylu, zayıf yapılı, seyrek sakallı, keskin bakışlı, gür saçlı, sarıya çalan beyazlıkta güzel ve ince yüzlü olarak tasvir edilir.

25. Soru

Hulefâ ve Râşidîn kavramlarının anlamları nedir?

Cevap

Hulefâ “bir kimsenin yerine geçen, onu temsil eden kimse” anlamında olup devlet başkanı için kullanılan halife kelimesinin çoğuludur. Râşidîn ise “doğru yolda olan, doğruya ve hakka sımsıkı sarılan, kemale ermiş” anlamındaki râşid kelimesinin çoğuludur.

26. Soru

Hz.Ömer’in fiziksel özellikleri nasıl sıralanabilir?

Cevap

Kaynaklarda Hz. Ömer uzun boylu, koyu buğday benizli, elleri ve ayakları güçlü, iki elini de kullandığından solak diye bilinen, yürürken adımlarını hızlı atan, gür sesli ve etkileyici bir kişi olarak tasvir edilir.

27. Soru

Müseylimetülkezzâb ile nasıl baş edilmiştir?

Cevap

Hz. Ebû Bekir’in sevk ettiği birliklerin bir başarı sağlayamadığı Müseylimetülkezzâb ile savaşmak için Yemâme’ye hareket etti. Halid Bin Velid Yemâme’de her iki tarafın çok ağır kayıplar verdiği şiddetli bir savaştan sonra Müseylime’yi ortadan kaldırdı.

28. Soru

Hz. Ebû Bekir’in yönetim anlayışı nasıl ifade edilebilir?

Cevap

Hz. Ebû Bekir’in kumandan ve valilerine verdiği emirler İslâmiyet’in ve Kur’an’ın evrensel esaslarına dayanırdı

29. Soru

Tebük Seferi’nin amacı nedir?

Cevap

Doğu Roma ile yapılan bu savaşların hedefi bölgenin güvenliğini sağlamak, orada yaşayanların uğradığı haksızlık ve zulme son vermekti.

30. Soru

Uşûr vergisi kimlerden alınmıştır?

Cevap

Hz. Ömer, fetihlerden sonraki bazı gelişmeler üzerine yine İslâm Tarihi’nde ilk defa zimmîlerden ve İslâm toprakları dışında yaşayanlar harbîlerden ticaret malları vergisi olan ‘uşûr’ alınmasını kararlaştırdı.

31. Soru

Hz. Ebû Bekir, Ridde olaylarını bastırdıktan sonra İslâm dinini tebliğ etme konusunda neler yapmıştır?

Cevap

Hz. Peygamberin başlattığı stratejiyi devam ettirerek Bizans ve Sâsânîlerle mücadeleye girişti.

32. Soru

Hz. Ömer döneminde Suriye cephesinde yaşananlar nasıl özetlenebilir?

Cevap

Hz. Ömer, Bizans İmparatorluğu’na karşı Suriye cephesindeki savaşlara da ara verilmeden devam edilmesini emretti. Fihl Savaşı’nda Müslümanlar Bizans kuvvetlerine ağır kayıplar verdirdiler. Ba’lebek, Humus, Hama ve Dımaşk’ fethedildi.

33. Soru

Muvâfakât-ı Ömer nedir?

Cevap

Medine döneminde Hz. Peygamber’in yanında çok aktif olarak yer alan Hz. Ömer’in başka konularda da görüşlerini ifade ettiğini ve bunların bir kısmının da nazil olan Kur’an ayetleriyle teyit edilmiştir ki, buna Muvâfakât-ı Ömer denir.

34. Soru

Hz. Ömer beytülmal gelirlerinden zekâtı nasıl dağıtmıştır?

Cevap

Hz. Ömer beytülmal gelirlerinden zekâtı Tevbe suresi 60, ganimetleri de Enfâl suresi 41. ayetlerine göre dağıtmıştır.

35. Soru

Hz. Ebû Bekir’in kişiliği nasıl özetlenebilir?

Cevap

Güzel ahlâkı, merhameti, doğruluğu ve cömetliğiyle gerek Mekke, gerekse Medine dönemlerinde dost düşman herkesin takdir ve saygısını kazanmıştır. Şahsiyetinin merkezinde İslâm’a samimi inancı ve Hz. Peygamber’e derin sadakati olan Hz. Ebû Bekir halifeliği sırasında mütevazı kişiliğinin yanı sıra gerektiğinde cesaretin de en canlı örneklerini vermiştir.

36. Soru

Hz.Ömer’in en meşhur lakabı nedir?

Cevap

Hz. Ömer’in en meşhur lakabı hak ile batılı birbirinden ayıran anlamındaki “Fârûk”tur.

37. Soru

Sâsânîlerin başşehri Medâin’in fethi nasıl gerçekleşmiştir?

Cevap

İslâm ordusu yaklaşık 9.000-10.000 iken Müslümanlar için ciddi bir tehlike teşkil eden otuz civarında file sahip Sâsânîler ise 70-80.000 kişilik bir kuvvetten oluşuyordu. Üç gün sü- ren çok şiddetli çarpışmaların cereyan ettiği Kâdisiye Savaşı’nın kazanılması, Müslümanlara büyük bir moral ve üstünlük hissi vermiş, Irak’ın kapıları açılmış, iran’ın düşüşünün başlangıcı hazırlanmış, Sâsânîlerin başşehri Medâin’in fethi gerçekleşmişti (Mart 637).

38. Soru

Hz. Ebû Bekir’in tarihi bilgisi hakkında neler söylenmiştir?

Cevap

Hz. Ebû Bekir Arap soy bilimi ‘Ensâb’ hakkında zamanının otoritesiydi. Arap kabilelerinin savaş tarihi Eyyâmü’l-Arab’ı da en iyi bilenlerdendi.

39. Soru

Hz. Ebû Bekir’in halife olduktan sonraki ilk icraatı nedir?

Cevap

Üsâme b. Zeyd’in kumandasında sefere hazırlanan orduyu göndermektir.

40. Soru

Filistin ve Suriye kapıları Müslümanlara nasıl açılmıştır?

Cevap

Halid bin Velid komutasındaki orduyla Bizans imparatoru Herakleios’un kardeşi Theodoros kumandasındaki 80.000 kişilik orduya karşı kazanılan Ecnâdeyn Savaşı’yla ile Müslümanlara Filistin ve Suriye kapıları açıldı (30 Temmuz 634).

41. Soru

Hz. Ebû Bekir’in vasiyeti nedir?

Cevap

Maaşının geri kalan kısmını beytülmale iade etmesini ve Hz. Peygamber’in kabrinin yanına defnedilmesini vasiyet etti.

42. Soru

Filistin’in fethi nasıl gerçekleşmiştir?

Cevap

Müslümanlar Ebû Ubeyde b. Cerrâh kumandasında Kudüs’e ulaşarak şehri kuşattılar. Patrik Sophronios şehrin anahtarlarını Hz. Ömer’e teslim etti. Daha sonra da Filistin’in sahil şehirleri Askalân ile Trablusşam ve Kaysâriye başta olmak üzere diğer yerleşim birimleri İslâm’a açıldı

43. Soru

Hulefâ-yi Râşidîn nedir?

Cevap

İslâm tarihinde Hz. Peygamber’in vefatından sonra Hz. Ebû Bekir’e biat edilmesiyle başlayan (632), daha sonra Hz. Ömer ve Hz. Osman’ın hilafetleriyle sürüp, Hz, Ali ile sona eren döneme Hulefâ-yi Râşidîn dönemi denilir.

44. Soru

Hz. Ebubekir’in en meşhur lakabı nedir?

Cevap

Başka lakapları da olan Hz. Ebû Bekir’in en meşhur lakabı Mi’rac olayı başta olmak üzere geleceğe dair haberleri hiç tereddütsüz kabul ettiği için bizzat Hz. Peygamber tarafından verilen, çok samimi ve çok sadık anlamına gelen Sıddîk’tir.

45. Soru

Hz. Ebû Bekir hangi özel durumu sebebiyle Türk ve İran edebiyatlarında mağara dostu, can yoldaşı anlamında ‘yâr-ı gâr’ şeklinde nitelendirilmiştir?

Cevap

Medine’ye hicret başlayınca Hz. Ebû Bekir de göç için Hz. Peygamber’den izin
istedi. Resûl-i Ekrem ona acele etmemesini, Allah’ın kendisine bir arkadaş bulacağını söylemesi üzerine, Hz. Peygamber ile birlikte hicret etme şerefine nail olacağını anlayarak beklemeye başladı. Kureyşliler kendisini öldürmeye karar verince Hz. Peygamber bu konuşmadan dört ay sonra Hz. Ebû Bekir’e gelerek birlikte hicret edeceklerini müjdelemesinden sonra birlikte Sevr mağarasına doğru hareket ettiler.

46. Soru

Hz. Ebû Bekir’in Medine’deki ilk faaliyeti nedir?

Cevap

Hz. Ebû Bekir’in Medine’deki ilk faaliyeti Mescid-i Nebevî’nin arsasını satın almasıdır.

47. Soru

Sakîfetü Benî Sâide nedir?

Cevap

Gölgelik ve çardak anlamındaki sakîfe kelimesi Medine’de islâmiyet öncesinden beri kabile mensuplarının hurma kurutmak başta olmak üzere çeşitli işlerde ortaklaşa kullandıkları ve toplantılar için bir araya geldikleri mekânları ifade eder.
Sakîfetü Benî Sâide, Hazrec kabilesinin kollarından Sâideoğulları’na ait gölgeliktir. İslâm tarihi ve kültüründe Hz. Ebû Bekir’in halife seçildiği yer olması bakımından önemlidir.

48. Soru

Hz. Ebû Bekir, takip edeceği siyasetin genel esaslarını ortaya koyan meşhur hutbesinde Müslümanlardan ne istemiştir?

Cevap

Hz. Ebû Bekir, takip edeceği siyasetin genel esaslarını ortaya koyan meşhur hutbesinde Müslümanların en iyisi olmadığı halde onlara başkan seçildiğini, doğru hareket ederse kendisine yardım etmelerini, yanlış davranırsa doğrultmalarını, Allah’a ve Resulü’ne itaat ettiği müddetçe kendisine itaat etmelerini istedi.

49. Soru

Ridde olayları ne zaman başlamıştır?

Cevap

Hz. Peygamber’in Vedâ Haccı’ndan dönüp Medine’de rahatsızlandığı günlerde bazı yalancı kimselerin peygamberlik iddiasıyla ortaya çıkmasıyla ridde olayları başladı.

50. Soru

İrtidat ne demektir?

Cevap

Aynı kökten gelen ridde ve irtidat terimleri Müslüman bir kişinin kendi iradesiyle
islâm dininden çıkması demektir.

51. Soru

Dinden dönen kimselere ne denir?

Cevap

Mürted

52. Soru

Mütenebbî kimlere denir?

Cevap

Peygamberlik iddiasında bulunan yalanı kimselerin unvanı ise mütenebbîdir.

53. Soru

Peygamberlik iddiasında bulunan Müseylime’nin lakabı nedir?

Cevap

Müseylimetü’l-kezzâb

54. Soru

İrtidat hareketlerinde etkin olan yalancı peygamberler birer manevî önder olmaktan çok Medine’nin siyasî egemenliğine baş kaldıran maceraperest kabile reisleriydi. Onları bu anlayışa iten en önemli iki sebep nedir?

Cevap

Onları bu anlayışa iten en önemli iki sebepten biri kendilerini siyasî açıdan Hz. Peygamber’e alternatif olarak görerek taklit etmek istemeleri, diğeri ise kabile asabiyetiydi.

55. Soru

Hz. Ebubekir’in halife olduktan sonraki önemli icraatları nelerdir?

Cevap

*Hz. Ebû Bekir’in halife olduktan sonraki ilk icraatı, Üsâme b. Zeyd’in kumandasında sefere hazırlanan orduyu göndermek oldu.

*Hz. Ebû Bekir’in ikinci önemli icraatı yalancı peygamberlerle savaş ve zekât vermeyenlerin cezalandırılması olmuştur.

56. Soru

İslam fetihlerinde Hz. Ebubekir’in ilk hedefi neresi olmuştur?

Cevap

Fetihler için ilk önce Arabistan ile Sâsânî ve Bizans imparatorlukları arasında
kalan Irak toprakları hedef alınmıştır.

57. Soru

Hz. Ebubekir kimi veliahtı olarak bırakmıştır?

Cevap

Hz. Ömer’i

58. Soru

Muvâfakât-ı Ömer nedir?

Cevap

Medine döneminde Hz. Peygamber’in yanında çok aktif olarak yer alan Hz.
Ömer’in başka konularda da görüfllerini ifade ettiğini ve bunların bir kısmının da nazil olan Kur’an ayetleriyle teyit edilmiştir ki, buna Muvâfakât-ı Ömer denir.

59. Soru

Filistin’in Müslümanlar tarafından ele geçirilmesi neyi kolaylaştırmıştır?

Cevap

Filistin’in Müslümanlar tarafından ele geçirilmesi Bizans ile karadan bağlantısı
kalmayan Mısır’ın fethini kolaylaştırdı.

60. Soru

Hz. Ömer ne zaman vefat etmiştir?

Cevap

3 Kasım 644 Çarşamba günü vefat etti.

61. Soru

Evail nedir?

Cevap

Hz. Ömer’in devlet idaresindeki becerisini gösteren ilk uygulamalarIna evâil adlı kaynaklarda yer verilmiştir.

62. Soru

Hz. Ömer zamanında nereler İslam ülkelerine katılmıştır?

Cevap

Hz. Ömer zamanında Sâsânî imparatorluğu’na tabi Irak, İran ve Azerbaycan
ile Bizans imparatorluğu’na tabi Suriye, el-Cezîre, Filistin ve Mısır islâm ülkesine
katıldı.

İlgili Makaleler

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.