Engellilerle Sosyal Hizmet Dersi 3. Ünite Sorularla Öğrenelim

Mesleki rehabilitasyon hizmetlerinin kapsadığı aşamalar nelerdir? 

Engellilere yönelik mesleki rehabilitasyon hizmetleri Türkiye İş Kurumu ve Millî Eğitim Bakanlığı tarafından sunulmaktadır.

Engelli bireylerin kamu sektöründe istihdam edilebilmeleri için ne gereklidir?

Engelli bireylerin kamu sektöründe istihdam edilebilmeleri için engelli memur seçme sınavına katılmaları ve sağlık kurulundan alacakları en az % 40 oranında engelli olduklarını belgeleyen bir rapora sahip olmaları gerekmektedir.

Damgalama, bazı birey ve gruplara karşı toplumun tavır alması, onları toplumdan dışlamasına kadar giden davranışlar bütünüdür. Damgalama veya yaftalama (stigmatizasyon) bir kişinin belli bir sağlık sorunu nedeniyle toplumun geneli tarafından dışlanmasını, ötelenmesini veya yokmuş gibi davranılmasını ifade eder.

Tıbbi rehabilitasyon neyi amaçlar?

Tıbbi rehabilitasyon, tıbbi bakım ve tedavi süresince kişinin fonksiyonel ve psikolojik yeteneklerini geliştirmeyi ve onu aktif hayata yönlendirmeyi amaçlar.

Sosyal rehabilitasyonun amaçları nelerdir?

Aile hayatına ve daha geniş sosyal bir çevreye engelli bireylerin uyumunu sağlamak; engelli bireylere yönelik olarak bazı teknik modifikasyonların organizasyonunu sağlamak; tıbbi rehabilitasyon sürecinde, engelli bireylerin hastanede bulundukları süre içinde çeşitli hizmetlerden faydalanmalarını sağlamak; engelli bireyleri aile yaşamına hazırlama ve bu bireylerin işten-eve evden-işe ulaşım olanaklarını organize etmektir.

Rehabilitasyon ne anlama gelir? 

Rehabilitasyon, doğuştan ya da sonradan hastalık, kaza ve yaralanmalar nedeniyle bedensel, zihinsel ve ruhsal sağlığı geçici ya da devamlı bozulmuş, kendi kendini idare, davranış ve çalışma yeteneklerini kaybetmiş bir kişinin yeniden fonksiyonel yeteneklerini tıbbi, psikolojik, ekonomik, sosyal ve mesleki yönden en yüksek seviyeye kadar yükseltilmesini ve bu durumdaki hastanın yeniden yaşama adaptasyonunu sağlamasını amaçlayan çok amaçlı tedavi ve koordine tedbirlere yönelik çalışmalardır.

Ortaya çıkış biçimine göre ayrımcılık türleri nelerdir? 

Ülkemizde, engellilere yönelik rehabilitasyon hizmetleri nelerdir?

1. Sağlık Bakanlığına bağlı hastanelerin Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon servislerinde,
2. Sağlık Bakanlığı’na bağlı rehabilitasyon merkezlerinde,
3. Üniversite hastaneleri ve özel hastanelerde
4. Özel ve resmî rehabilitasyon merkezlerinde verilmektedir.

Sosyal dışlanma kavramı ne anlama gelmektedir? 

Sosyal dışlanma kavramı, toplumla bütünleşme sağlayacak ekonomik ve sosyal birtakım haklardan ve kaynaklardan yoksun olmak anlamına gelmektedir.

Toplumsal bütünleşme ne ifade eder?

Toplumsal bütünleşme, bireyin hangi statüde olduğuna bakılmaksızın bütün sosyal gruplarla sosyal hayatın temel alanlarında birlikte, iç içe yaşamalarını ifade eder.

ABD’de yer alan zihinsel engelliler için üreme sağlığı programında, kliniğe müracaat nedenlerinin çoğunlukla neler olduğu belirtilmektedir? 

• Zihinsel engellilerin bakıcı, anne-baba, eğitmen veya öğretmenlerinin, bireyin seksüel davranış bozukluğu içinde olduğuna hükmetmeleri
• Cinsel istismar
• Kısırlaştırma
• Cinsel ve sosyal eğitim isteği
• Evlilik sorunlar
• Gebelik bakımı ve doğum yardımı
• Gebelik sonlandırılması
• Ailevi sorunlar

Mesleki rehabilitasyon ne anlama gelir? 

Mesleki rehabilitasyon, fiziksel ya da zihinsel engeli olan kişilerin yararlı bir iş yapabilmeleri, kendi kendilerine daha yeterli olmaları ve parasal yardıma daha az ihtiyaç duymaları amacıyla eğitilmeleridir.

Engellilere götürülecek rehabilitasyon hizmetlerinin özellikleri nelerdir?

• Engelliye, kendine yeterli olması, toplumla kaynaşması, insan haysiyetine yaraşır hayat şartlarına sahip olması konusunda kendisine imkânlar sağlamak.
• Engellinin kendine karşı olan güvenin sağlanmasına, engeli ile birlikte yaşamasına, toplumun sosyal ve ekonomik hayatına katılmasına yardımcı olmak.
• Tıbbi yardımlar yapmak, mesleki eğitim ve işe yerleştirme bakımından, engellilerin engelleri sebebiyle uğradıkları eşitsizliği düzeltmek, fırsat eşitliği çerçevesinde kendilerine uygun çalışma ortamını hazırlamak.

Toplum temelli rehabilitasyon nedir? 

Toplum temelli rehabilitasyon, engelli bireylerin, ailelerinin ve çevrelerinin yararlanabilecekleri kaynaklar oluşturmayı ve toplum düzeyinde önlemler almayı içeren bir süreçtir.

Rehabilitasyon hizmetleri çeşitleri nelerdir?

Rehabilitasyon hizmetleri tıbbi, mesleki ve sosyal olmak üzere üç çeşittir ve rehabilitasyon süreci içinde safhalar hâlinde engelliye uygulanır.

Engellilerin toplumla bütünleşmelerini engelleyen konular; ayrımcılık, damgalanma, ruh sağlığı ve cinsel sağlık sorunları kapsamında yer almaktadır. 

Toplam rehabilitasyon sürecini zora sokabilen ekonomik ve sosyal yükümlülükleri azaltmak; engelli bireyin ailesinin, toplumun ve mesleğinin taleplerinin engelli bireye göre ayarlanmasına yardımcı olmak yoluyla topluma katılımını amaçlayan rehabilitasyon sürecinin bir parçasıdır.

Engellilerin toplumsal yaşama katılmalarını engelleyen faktörler ve etkileri nelerdir? 

Engellilerin toplumsal yaşama katılmalarını engelleyen faktörler olarak; yeterli hizmet sağlanamaması, sağlanan hizmetlerin iletimi konusunda yaşanan sorunlar, yetersiz finansman, yetersiz erişilebilirlik, danışma ve katılım sorunlarının varlığı ile veri ve bulgu yetersizliklerinin olması, engelli insanların yaşamlarını olumsuz etkilemekte ve engelsiz insanlarla kıyaslandığında ortaya daha kötü sağlık durumları, daha düşük eğitim başarısı, daha az ekonomik katılım hatta yoksulluğa neden olabilmekte, kendi yaşayabilir şartların sağlanamaması dolayısıyla kurumsal çözümlere bel bağlanması, kısıtlanan bir toplumsal hayatı beraberinde getirerek engelli bireyleri başkalarına daha çok bağımlı hâle getirebilmektedir.

İnsan hakları komitesi ayrımcılığı nasıl tanımlamaktadır?

İnsan hakları komitesinin ayrımcılık tanımı, özellikle ırk, renk, cinsiyet dil, din, siyasal veya başka görüşler, ulusal veya siyasal köken, servet, doğum veya başka her tür durum temeline dayanan ve insan haklarının ve temel özgürlüklerinin tümünün herkes için eşitlik koşulları içinde tanınmasını, yararlanılmasını veya kullanılmasını tehlikeye sokan veya ortadan kaldırma sonucu doğuran ve amacı taşıyan her türlü farklılık dışlama, kısıtlama veya yeğlemeyi kapsamalıdır.

Engelli bireylerin yaşadığı bazı ruhsal sorunlar nelerdir?

Anksiyeteye bağlı sıkıntılar ve depresyon şikayetleri altında yer alana sorunlardır.  

Engelli çocukta problem sayılabilecek bir cinsel davranış oması durumunda ne yapılması önerilmektedir? 

Engelli çocukta problem sayılabilecek bir cinsel davranış varsa gizlemek, görmezden gelmek yerine profesyonel yardıma başvurmak, tedbirler almak gereklidir. Cinsel eğitimin problemleri önleyebileceği, azaltabileceği, çözümlere yardımcı olabileceği unutulmamalıdır.