Çevre Sosyolojisi Dersi 6. Ünite Sorularla Öğrenelim

Hava kirliliğini nasıl tanımlayabiliriz? 

Hava kirliliği: Hava kirliliği, bina dışı acık havada bir veya daha fazla türden kirleticinin insan, bitki ve hayvan yaşamına; ticari veya kişisel eşyalara ve yaşamaktan zevk duyulabilecek bir çevre kalitesine zarar veren miktarda belli bir sürenin üstünde bulunmasıdır.

Yoksulluk Batı’da 17 yüzyıla kadar nasıl görülmüştür?

Tarihsel olarak kökleri eskilere dayanan yoksulluk, Batı’da 17. yüzyıla kadar toplumsal bir sorun ve kamusal bir sorumluluk olarak görülmemiştir. Daha çok bireyin doğasının ya da kendi tutum ve davranışlarının bir sonucu olarak değerlendirilmiştir.

Çevre sağlığını nasıl tanımlarız?

Çevre sağlığı: İnsanı ve diğer canlıları, canlılıklarını sağlıklı sürdürme yönünde etkileyecek çevre koşullarını sağlama çalışmalarıdır.

Yoksulluğun en somut biçimde göz önünde olan yerler nerelerdir?

Yoksulluğun yoğun olduğu bölgeler ya da en somut biçimde göz önünde olduğu mekanlar, Latin ve Kuzey Amerika, Somali, Etiyopya, Bangladeş, Hindistan gibi ülkeler.

Yoksulluğun tanımı nedir?

Yoksulluk: İnsanların kabul edilebilir yaşam koşullarına özgür ve insana yakışır, kendine ve başkalarına saygılı, uzun, sağlıklı ve yaratıcı bir hayat sürebilmeleri için gerekli insani, en temel öğe olan fırsat ve öğelerden yoksun olmasıdır.

Tarihsel olarak yoksulun kim olduğu sorusuna verilen ilk yanıt nedir?

Tarihsel olarak yoksulun kim olduğu sorusuna verilen ilk yanıt 17. Yüzyılda 1601 yılında İngiltere’de çıkarılan ve 230 yıl yürürlükte kalan Elizabeth Yoksulluk Yasası ile olmuştur.

Günümüzde yoksulluğa verilen anlam nasıl değişmiştir?

Günümüzde yoksul süreksiz, güvencesiz ve marjinal işlerle geçinmekte olan, kötü ve çökmüş kentsel mekânlarda yaşayan ve dışlanan çevresel ve diğer risk içinde yaşayan cinsel, ırksal, etnik ve dinsel kimliklerle örtüşen kişiler de yoksul kabul edilmektedir.

Dünya Bankası’nın 2000 yılında yayınladığı raporda yoksulluğun iki düzeyini nasıl tanımlar?

İlk olarak, yoksulluk bireyin (ya da ailenin) yaşamını asgari düzeyde sürdürebilmesi için gerekli, yeterli gıdaya, barınmaya ve giysiye olan ihtiyaçları ile evde gerekli temel eşya ve araçlara sahip olması olarak tanımlanmaktadır. İkinci olarak, ilk ihtiyaçlara ek olarak içme suyu, toplu taşım, sağlık, eğitim, refah ve kültürel etkinlikler gibi yaşadığı toplumsal çevrede ihtiyacı olan temel alt yapı hizmetleri olarak belirlenmektedir.

Mutlak yoksulluk nedir?

Mutlak Yoksulluk: İnsanın biyolojik olarak kendisini üretebilmesi için gerekli kaloriyi ve gerekli diğer besin bileşenlerini sağlayacak beslenmeyi gerçekleştirememesi durumudur.

UNDP’nin gelişmekte olan ülkelerdeki mutlak yoksulluğu ölçmek için kullandığı İnsani Yoksulluk İndeksi’ndeki temel ölçütler nelerdir?

• Doğumdan 40 yaşına kadar yaşamama olasılığı ile ölçülen erken yaşta ölüm;
• Yetişkinler arasında okuryazar olmayanların oranı ile ölçülen ve kişilerin
iletişim ve okuma dünyasından kopukluk düzeyini gösteren bilgi;
• Eşit olarak hesaba katılan yaşına göre normal kilosunun altında olan çocukların oranı ve sağlıklı içme suyuna erişimi olmayanların oranı ile ölçülen insanca bir yaşam kalitesi.

Dünya Bankası kalori temelindeki yoksulluk sınırını ne olarak belirlemiştir?

Dünya Bankası’nın 1990 tarihli çalışmasında mutlak yoksulluk bir insanın hayatta kalabilmesi için günlük gerekli kalori miktarı olan 2400 k/cal hesaplanmasına dayanmaktadır. Tıbben normal bir erişkinin yeterli kalori alabilmesi için gerekli kalori 2800-3000, ağır işlerde çalışanlar için ise 3200-3800 k/cal ihtiyacı esas alınmaktadır.

Göreli yoksulluk tanımı nedir?

Göreli Yoksulluk: Maddi kaynakların, toplumda adet haline gelmiş veya en azından özendirilen ve onaylanan normal etkinliklere katılımın, konfora ve yaşam koşullarına sahip olmanın olanaksız veya son derece kısıtlı hale gelecek kadar yetersiz olmasıdır.

Tüketememe durumu olarak yoksulluk ne anlama gelmektedir?

Tüketememe Durumu Olarak Yoksulluk: 20. yüzyılın son çeyreğinden itibaren yoksulluk kavramını tarihin diğer dönemlerinden ayıran en önemli özelliği, gelir azlığından kaynaklanan tüketememek ve sosyal çevreden, toplumdan dışlanma duygusudur.

Bauman kimler için “defolu tüketici” demektedir?

Bugünün yoksulları öncelikle “işsiz” değil, “tüketici olmayan”lardır; onların yerine getiremedikleri sosyal yükümlülüklerin en önemlisi pazarın sunduğu mal ve hizmetlerin aktif ve etkili alıcısı olmak olduğundan, onları öncelikle tanımlayan şey defolu tüketici olmalarıdır.

Eski yoksulluk ne anlama gelmektedir?

Eski yoksulluk: Doğaya bağlılıktan, çalışamamaktan ve kıtlıktan kaynaklanan muhtaç olma durumudur.

Yeni yoksulluk ne anlama gelmektedir?

Yeni yoksulluk: ekonomik yoksunlukların yanında toplumsal, kültürel ve çevresel risklerin dolaşımını içeren yoksulluktur.

Kent yoksulluğunu kapsayan ana değişkenler nelerdir?

Gelir ve işte sınırlı kabul, enformelleşme, işsizlik ve kayıt dışılık; yetersiz ve güvensiz yaşam koşulları; zayıf kentsel altyapı ve hizmetler; kolaylıkla risk altında olmak, örneğin doğal kaynaklar, çevresel tehlike ve sağlık riskleri; mekânsal sorunlar ve bu sorunların dolaşımı ve sosyal dışlama ile ilgili sorunlar.

Dünyada günlük kişi başı su kullanımı oranlarının nasıl bir dağılımı vardır?

Mozambik’teki su kullanım oranı ise kişi başına günlük 10 litreden azdır. Bu oran Avrupa’nın birçok ülkesinde kişi başına düşen su kullanımı 200-300, Türkiye’de 111 ve Amerika’da 575 litredir.

Latin Amerika ve Afrika’da kanalizasyon hizmetlerine sahiplik oranları nelerdir?

Günümüzde 2,6 milyar insan, gelişmekte olan ülke nüfusun toplamının yarısı, yeterli kanalizasyon hizmetlerine erişememektedir. Örneğin kanalizasyon hizmelerine sahiplik oranı dünya ortalaması %86 iken, Latin Amerika’da oran %35 ve Afrika’da sadece %18’dir.

WHO, 2007 raporları hava kirliliği hakkında neler göstermektedir?

WHO, 2007 raporunda Afganistan, Angola, Bangladeş, Burkina Faso, Çin, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Etiyopya, Hindistan, Nijerya, Pakistan ve Birleşik Tanzanya Cumhuriyeti, 11 ülkede iç mekân hava kirliliğinden 1,2 milyon kişinin öldüğü belirtilmiştir.

2001 ekonomik krizi Türkiye’deki istihdam için nasıl sonuçları olmuştur?

İş gücü piyasasındaki istikrarsızlıklar, sınırlılıklar ve kadın istihdamındaki olumsuz tablonun yanı sıra, ekonomik büyümeye koşut olarak devam eden yüksek işsizlik ve kayıt dışı istihdam oranları, düşük ücretler ve işgücü piyasasındaki diğer riskler…

Türkiye için UNDP, Çokboyutlu Yoksulluk Endeksi verileri ne göstermektedir?

UNDP, Çokboyutlu Yoksulluk Endeksi verilerine göre de 2009 yılında Türkiye’de yoksulluk oranı %27 iken, 1.25$’ın altında yaşayan nüfusun oranı ise %2,6’dır. Nüfusun %15.4’ü eğitim hizmetlerine ulaşamıyorken, %16.0’sı ise sağlık hizmetlerine erişememektedir.

Su kirliliği tanımını nasıl yapabiliriz?

Su kirliliği: Su kaynağının fiziksel, kimyasal, bakteriyolojik, radyoaktif ve ekolojik özelliklerinin olumsuz yönde değişmesidir.