Açıköğretim Ders Notları

Belediye, İmar ve Gayrimenkul Mevzuatı Dersi 2. Ünite Sorularla Öğrenelim

Açıköğretim ders notları öğrenciler tarafından ders çalışma esnasında hazırlanmakta olup diğer ders çalışacak öğrenciler için paylaşılmaktadır. Sizlerde hazırladığınız ders notlarını paylaşmak istiyorsanız bizlere iletebilirsiniz.

Açıköğretim derslerinden Belediye, İmar ve Gayrimenkul Mevzuatı Dersi 2. Ünite Sorularla Öğrenelim için hazırlanan  ders çalışma dokümanına (ders özeti / sorularla öğrenelim) aşağıdan erişebilirsiniz. AÖF Ders Notları ile sınavlara çok daha etkili bir şekilde çalışabilirsiniz. Sınavlarınızda başarılar dileriz.

Planlar, Hazırlanması Ve Yürürlüğe Girmesi

1. Soru

Planların kullanım amaçları nelerdir?

Cevap

Planlar, planlama amaç ve hedeflerine uygun olarak planlama sürecinde varılmış olan kararların anlatımında, gerçekleştirilmesinde ve gerçekleştirilme biçiminde bir araç olarak kullanılmaktadır.


2. Soru

İmar Yasası niteliğindeki ilk yasal süreç neleri kapsamaktadır?

Cevap

Günümüzdeki İmar Yasası niteliğindeki ilk yasal süreç teknik ve sosyal anlamda 1956 tarihli 6785 sayılı Yasa ile başlamıştır. Bu yasada Arazi ve Arsa Düzenlemesi ile ilgili konulara yer verilmiş, kentlerin ihtiyacı olan imarlı arsa temini ile sosyal donatı alanlarının kamuya kazandırılması hedeflenmiştir.


3. Soru

Planlama sürecinin kurumsal yönü hangi içerikleri kapsamaktadır?

Cevap

Planlama süreci, geri beslemelerle dinamizm kazanan bir eylemdir. Ana hedef ve politikaların, bu hedef ve politikalara uygun düşen seçeneklerin araştırılması ve bunlar içinden daha önceden belirlenmiş ilkelere en uyumlu olanının belirlenmesi bu sürecin kuramsal yönü kapsamındadır.


4. Soru

Ülke düzeyinde plan türleri nelerdir?

Cevap

Ülke Düzeyinde Planlar; 

  • Sosyo Ekonomik Planlar ve
  • Fiziki Planlar olarak ikiye ayrılmaktadır.

5. Soru

Sosyo ekonomik planlar kısaca nasıl açıklanabilir?

Cevap

1963 yılından günümüze kadar uzanan planlı dönem, ülke düzeyinde beş yıllık bir gelecek için öngörülen sosyoekonomik kararları kapsamaktadır.


6. Soru

Fiziki plan türleri nelerdir?

Cevap

Fiziki Planlar; 

  • Üst Düzey Fiziki Planlar,
  • Yerel Fiziki Planlar ya da Ana Plan Türü Olan Fiziki Planlar,
  • Özel Amaçlı Fiziki Planlar ve
  • Tamamlayıcı Planlar olarak dört gruba ayrılmaktadır.

7. Soru

Sosyo ekonomik plan türleri nelerdir?

Cevap

Sosyo Ekonomik Planlar;

  • Ülke Kalkınma Planı,
  • Bölge Planı ve
  • Stratejik Plan olarak üç gruba ayrılmaktadır.

8. Soru

Ülke kalkınma planı nasıl tanımlanmaktadır?

Cevap

Ülke kalkınma planı, uzun dönemli kalkınma politikasının belli kurallara göre düzenlendiği planlardır. En geniş anlamıyla kalkınma planlaması, bir ülkede geçerli ekonomik, sosyal ve siyasal değer yargıları ışığında, belirli bir dönemde toplumun ulaşmak istediği sosyo-ekonomik amaçlara ve sayısal olarak belirlenmiş hedeflere en uygun bir biçimde varmak için, kaynakların belirli organlar tarafından yönetilmesi süreci olarak ifade edilebilir.


9. Soru

Bölge planı nasıl tanımlanmaktadır?

Cevap

Bölge planı, ülke kalkınma planı kararlarının bölgesel yorumunun yapıldığı, ülke fiziksel ve kalkınma planlarındaki ilkeler doğrultusunda hazırlanan; seçilmiş sınırlar içerisinde bölgesel kademelenme, bölgesel alan kullanımı ve altyapıya ilişkin kararları ve yatırımları zaman ve mekân boyutu ile belirleyerek, ilgili kuruluşların sektörel uygulama plan ve programlarına yansıtmalarını, yatırımların koordinasyon ve yönlendirilmesini sağlayan; çevre düzeni ve nazım imar planlarını yönlendiren plandır.


10. Soru

Ülke mekânsal strateji planı nasıl tanımlanmaktadır?

Cevap

Ülke mekânsal strateji planı, ülke kalkınma politikaları ve bölgesel gelişme stratejilerini mekânsal düzeyde ilişkilendiren, bölge planlarının ekonomik ve sosyal potansiyel, hedef ve stratejileri ile ulaşım ilişkileri ve fiziksel eşiklerini de dikkate alarak değerlendiren, yer altı ve yer üstü kaynakların ekonomiye kazandırılmasına, doğal, tarihi ve kültürel değerlerin korunmasına ve geliştirilmesine, yerleşmeler, ulaşım sistemi ile kentsel, sosyal ve teknik altyapının yönlendirilmesine dair mekânsal stratejileri belirleyen, sektörlere ilişkin mekânsal politika ve stratejiler arasında ilişkiyi kuran, 1/250.000, 1/500.000 veya daha üst ölçek haritalar üzerinde şematik ve grafik dil kullanılarak hazırlanan, ülke bütününde ve gerekli görülen bölgelerde yapılabilen, sektörel ve tematik paftalar ve raporu ile bütün olan plandır.


11. Soru

Üst düzey fiziki plan türleri nelerdir?

Cevap

Üst Düzey Fiziki Planlar;

  • Çevre Düzeni Planı ve
  • Metropoliten Nazım İmar Planı olarak ikiye ayrılmaktadır. 

12. Soru

Çevre düzeni planı nasıl tanımlanmaktadır?

Cevap

Çevre düzeni planı, varsa mekânsal strateji planlarının hedef ve strateji kararlarına uygun olarak orman, akarsu, göl ve tarım arazileri gibi temel coğrafi verilerin gösterildiği, kentsel ve kırsal yerleşim, gelişme alanları, sanayi, tarım, turizm, ulaşım, enerji gibi sektörlere ilişkin genel arazi kullanım kararlarını belirleyen, yerleşme ve sektörler arasında ilişkiler ile koruma-kullanma dengesini sağlayan 1/50.000 veya 1/100.000 ölçekteki haritalar üzerinde ölçeğine uygun gösterim kullanılarak bölge, havza veya il düzeyinde hazırlanabilen, plan notları ve raporuyla bir bütün olarak yapılan plandır.


13. Soru

Metropoliten alan planı nasıl tanımlanmaktadır?

Cevap

Metropoliten alan planı, metropoliten alan sınırı belirlenmiş olan bölgenin gelecekteki nüfus yoğunluğu, çeşitli fonksiyondaki yerleşme alanlarını ve gelişme yön ve büyüklük ilkelerini, ana ulaşım sistemlerini, sosyoekonomik problemlerin çözümü gibi hususları gösteren diğer imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, detaylı bir raporla açıklanan ve bu raporla beraber bir bütün olan ve gereğinde uygulama hükümlerini ihtiva eden plandır. 


14. Soru

Yerel fiziki plan türleri nelerdir?

Cevap

Yerel Fiziki Planlar ya da Ana Plan Türü Olan Fiziki Planlar;

  • Nazım (Düzenleyici) İmar Planı ve
  • Uygulama İmar Planı olarak ikiye ayrılırlar.

15. Soru

Nazım (düzenleyici) imar planı nasıl açıklanabilir?

Cevap

Nazım (Düzenleyici) imar planı, onaylı halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olan, mevcut ise bölge ve çevre düzeni planının genel ilke, hedef ve kararlarına uygun olarak hazırlanan arazi parçalarının;

  • Genel kullanış biçimlerini,
  • Başlıca bölge tiplerini,
  • Bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını,
  • Çeşitli kentsel ve kırsal yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini,
  • Kentsel, sosyal ve teknik altyapı alanlarını,
  • Ulaşım sistemlerini gösteren ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere, varsa kadastral durumu işlenmiş olarak 1/5000 ölçekte, büyükşehir belediyelerinde 1/5000 ile 1/25.000 arasındaki her ölçekte, onaylı halihazır haritalar üzerine, plan notları ve ayrıntılı raporuyla bir bütün olarak hazırlanan plandır.

16. Soru

Halihazır harita nedir?

Cevap

Halihazır harita, herhangi bir bölgede yapılacak imar planlarına altlık olacak şekilde üretilen ve arazi üzerinde mevcut olan eş yükselti eğrileri, binalar, yollar, doğal su kaynakları, akarsular, denizler, ormanlar, alt ve üst yapı projeleri, müştemilatlar, kadastral parseller gibi çevresel elemanların ölçekli olarak düzlemsele aktarıldığı haritalardır.


17. Soru

Kadastral durum nedir?

Cevap

Kadastral durum, her çeşit arazi ve mülk yerinin, alanının, sınırlarının ve değerlerinin devlet eliyle belirlenip plana bağlanması durumudur.


18. Soru

Uygulama imar planı nasıl açıklanabilir?

Cevap

Uygulama imar planı, nazım imar planı ilke ve esaslarına uygun olarak yörenin koşulları ve planlama alanının genel özellikleri, yapının kullanım amacı ve ihtiyacı, erişilebilirlik, sürdürülebilirlik ve çevreye etkisi dikkate alınarak; yapılaşmaya ilişkin yapı adaları, kullanımları, yapı nizamı, bina yüksekliği, taban alanı katsayısı, kat alanı kat sayısı veya emsal, yapı yaklaşma mesafesi, ön cephe hattı, ifraz hattı, kademe hattı, ada ayrım çizgisi, taşıt, yaya ve bisiklet yolları, ulaşım ilişkileri, parkları, meydanları, kentsel, sosyal ve teknik altyapı alanlarını, gerektiğinde; parsel büyüklükleri, parsel cephesi ve derinliği, arka cephe hattı, yol kotu ve bu kotun altındaki kat adedi, bağımsız bölüm sayısı gibi yapılaşma ve uygulamaya ilişkin kararları, uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren ve varsa kadastral durumu işlenmiş olarak 1/1.000 ölçekte onaylı halihazır haritalar üzerinde, plan notları ve ayrıntılı raporuyla bir bütün olarak hazırlanan plandır.


19. Soru

Özel amaçlı fiziki plan nasıl tanımlanmaktadır? 

Cevap

Özel amaçlı fiziki planlar; farklılaştıkları alanlar ve amaçlar açısından Nazım İmar Planları ya da Uygulama İmar Planları olabilen, Koruma Amaçlı İmar Planı, Turizm Amaçlı İmar Planı, Özel Çevre Koruma Bölgeleri, Islah İmar Planı ve Köy Yerleşim Planı gibi ölçeklerine ve planlama yetkilerine göre çeşitlilik gösteren planlardır.


20. Soru

Tamamlayıcı plan türleri nelerdir?

Cevap

Tamamlayıcı Planlar;

  • Revizyon (Yenileme) İmar Planı,
  • İlave (Ek) İmar Planı ve
  • Mevzii (Ayrık Alan) İmar Planı olarak üç gruba ayrılmaktadır.

21. Soru

Revizyon (yenileme) imar planı nasıl tanımlanmaktadır?

Cevap

Revizyon (yenileme) imar planı, mevcut Nazım ve Uygulama İmar Planlarının ihtiyaca cevap vermediği ve uygulamasının mümkün olmadığı veya sorun yarattığı durumlar ile üst ölçek plan kararlarına uygunluğun sağlanması amacıyla planın tamamının veya plan ana kararlarını etkileyecek bir kısmının plan yapım tekniklerine uyularak yenilenmesi sonucu elde edilen plandır.


22. Soru

İlave (ek) imar planı nasıl tanımlanmaktadır?

Cevap

İlave (ek) imar planı, mevcut imar planında planlama için ayrılan alanın yeteriz kaldığı, planın gelişme alanları açısından ihtiyaca cevap vermediği durumlarda, mevcut imar planına bitişik ve mevcut imar planının genel arazi kullanış kararları ile tutarlı ve yine mevcut imar planı ile ulaşım açısından süreklilik, bütünlük ve uyum sağlayacak biçimde hazırlanan plandır.


23. Soru

Mevzii (ayrık alan) imar planı nasıl tanımlanmaktadır?

Cevap

Mevzii (ayrık alan) imar planı, mevcut planların yerleşmiş nüfusa yetersiz kalması veya yeni yerleşim alanlarının kullanımına açılması gereğinin ve sınırlarının ilgili idarece belirlenmesi halinde, ilgili yönetmeliğin plan yapım kurallarına uyulmak üzere yapımı mümkün olan, yürürlükteki her tür ve ölçekteki plan sınırları dışında planla bütünleşmeyen konumdaki, sosyal ve teknik alt yapı ihtiyaçlarını kendi bünyesinde sağlayan, raporuyla bir bütün olan imar planıdır.


24. Soru

Mekânsal planlama kademeleri ne şekildedir?

Cevap

Mekânsal planlama kademeleri ve ilişkileri şu şekildedir:

  • Mekânsal planlar kapsadıkları alan ve amaçları açısından Mekânsal Strateji Planları, Çevre Düzeni Planları ve İmar Planları olarak hazırlanır.
  • Mekânsal planlar, plan kademelenmesine uygun olarak hazırlanır. Her plan, planlar arası kademeli birliktelik ilkesi uyarınca yürürlükteki üst kademe planların kararlarına uygun olmak, raporu ile bütün oluşturmak ve bir alt kademedeki planı yönlendirmek zorundadır. 
  • Arazi kullanım ve yapılaşmada sadece mekânsal strateji planları, çevre düzeni planları ve imar planları kararlarına uyulur.
  • Çevre düzeni planları, yürürlükteki bölge veya havza düzeyindeki çevre düzeni planının genel kararlarına aykırı olmamak kaydıyla hazırlanır.
  • Mekânsal strateji planları ve çevre düzeni planları hazırlanırken kalkınma planı, bölge planları, bölgesel gelişme stratejileri ve diğer strateji belgeleri ile ortaya konulan hedefler dikkate alınır.
  • Bütünleşik kıyı alanları planı, mekânsal planlama kademelenmesinde yer almayan, kıyı ve etkileşim alanına özgü stratejik yaklaşımla hazırlanan ve imar planlarını yönlendiren plandır.
  • Uzun devreli gelişme planı, ulaşım ana planı ve diğer özel amaçlı plan ve projeler; mekânsal planlama kademelenmesinde yer almayan, planlara girdi sağlayan ve imar planı kararlarına veri oluşturan veya gerektiğinde mekânsal planların uygulanmasına yönelik araç ve ayrıntıları da içerebilen, stratejik plan yaklaşımı ile gerektiğinde şematik ve grafik planlama dili kullanılarak yapılan, plan paftası, eylem planı ve planlama raporu ile bütün olan çalışmalardır.

25. Soru

Mekânsal planların hazırlanması ve yürürlüğe konma aşamaları nelerdir?

Cevap

Mekânsal planların hazırlanması ve yürürlüğe konulması süreci şu şekildedir:

  • Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin 1985 yılından beri revizyon görmemesi,
  • Yönetmeliğin sistematik olmayışı,
  • Güncelliğini yitirmesi (644 sayılı KHK, 3194 ve diğer yasalarda yeni değişiklikler),
  • Yönetmeliğin eki standartların uygulanamaması,
  • Planlamada yeni yaklaşımlar, yeni teknolojilerin gelişmesi,
  • 1985 yılından beri değişen ülke koşulları,
  • Plan kademelenmesinin değişmesi ve yeni tanımlara yer verilmemesidir.

26. Soru

Mekânsal planlar yönetmeliği ne zaman yürürlüğe girmiştir?

Cevap

Yeni yönetmelik olan Mekânsal Planlar Yapım Yönetmeliği 14.06. 2014 tarih ve 29030 sayılı Resmi Gazete ’de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.


27. Soru

Mekânsal planlar yönetmeliği hangi amaçla yayınlanmıştır?

Cevap

Mekânsal planlar yönetmeliğin amacı; fiziki, doğal, tarihi ve kültürel değerleri korumak ve geliştirmek, koruma ve kullanma dengesini sağlamak, ülke, bölge ve şehir düzeyinde sürdürülebilir kalkınmayı desteklemek, yaşam kalitesi yüksek, sağlıklı ve güvenli çevreler oluşturmak üzere hazırlanan, arazi kullanım ve yapılaşma kararları getiren mekânsal planların yapımına ve uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemektir. Mekânsal Planlar Yapım Yönetmeliği, her tür ve ölçekteki mekânsal planlar ile bu planlara ilişkin revizyon, ilave, değişikliklerin yapılmasına ve incelenmesine, mekânsal planlar ile özel amaçlı plan ve projelere yönelik usul ve esasları kapsamaktadır.


28. Soru

Çevre düzeni planının yürürlüğe girmesinde hangi esaslar dikkate alınmaktadır?

Cevap

Çevre düzeni planı, Nazım imar planı ve Uygulama imar planlarının onayı ve yürürlüğe girmesinde aşağıdaki esaslar dikkate alınır:

  • Çevre düzeni planı, nazım imar planı ve uygulama imar planı ile bu planlara ilişkin revizyon, ilave ve değişiklikler idarelerin karar mercilerince onaylanarak yürürlüğe girer.
  • Mekânsal planlar ile bu planlara ilişkin revizyon, ilave ve değişiklikleri ilgili mevzuatı doğrultusunda karar almaya yetkili mercilerce onaylanmadan önce Bakanlık sistemi üzerinden Plan İşlem Numarası alınması zorunludur.
  • Çevre düzeni planlarının kesinleşmeyen kısımlarını kapsayan imar planları onaylanmaz.
  • Uygun görülmeyen imar planı teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle idarelerce otuz gün içinde ilgilisine yazı ile bildirilir.
  • Planlar plan notları, plan raporları ve ekleriyle birlikte onaylanır.
  • Kesinleşen planların her bir paftasının önyüzüne Plan İşlem Numarası ile onay tarih ve sayısının yazılarak mühürlenmesi zorunludur.

29. Soru

Planlara itiraz edilmesi durumunda işlenen prosedür nedir?

Cevap

Planlara itiraz edilmesi durumunda üç durum söz konusudur:

  • Plana itiraz edilen idarenin cevap verme süresi içinde itiraza cevap vermesi ve itirazı reddetmesi durumunda dava açma süresi itirazın reddi yazısının tebliği tarihinden itibaren başlamakta ve altmışıncı günün sonunda sona ermektedir.
  • Plana yapılan itiraz üzerine İlgili idarenin cevap verme süresi içerisinde itiraza cevap vermemesi ya da ileri bir tarihte cevap vermesi durumunda itiraz reddedilmiş sayılır ve dava açma süresi cevap verme süresinin son gününden sonraki tarihten itibaren başlar ve altmışıncı günün sonunda sona erer.
  • Askı süresinde yapılan itirazlar nedeniyle planlarda değişiklik yapılması halinde idarelerce planın değişen kısımlarına ilişkin olarak yeniden ilan süreci başlatılır. İdarenin yapılan itirazı halen görüştüğü ve henüz karara varmadığı yönünde cevap vermesi durumunda itiraz sahibi kesin cevabı bekleyebileceği gibi beklemeden de dava yoluna gidebilir.

30. Soru

İmar planlarının askıda kalma süresi ne kadardır?

Cevap

İmar planları 30 gün askıda kalır ve kesinleşir.


31. Soru

İmar planlarına karşı idari mahkemede ne kadar sürede dava açabilir? 

Cevap

60 gün içinde imar planlarına karşı idari mahkemede dava açılabilir.


32. Soru

Ebniye Nizamnamesi nedir?

Cevap

Ebniye Nizamnamesi, ilk olarak 1848
yılında çıkarılan ve Osmanlı Devleti’nde
ulaşımdan yapısal faaliyetlere değin imar
hareketlerini belirli kurallara göre düzenleyen
bir tüzüktür.


33. Soru

Günümüzdeki İmar Yasası niteliğindeki ilk yasal süreç teknik ve sosyal anlamda hangi yıl hangi yasa ile başlamıştır?

Cevap

Günümüzdeki İmar Yasası niteliğindeki
ilk yasal süreç teknik ve sosyal anlamda 1956
tarihli 6785 sayılı Yasa ile başlamıştır.


34. Soru

Ülke düzeyinde planlar kaça ayrılır?

Cevap

Ülke düzeyinde planlar; Sosyo Ekonomik Planlar
ve Fiziki Planlar olarak ikiye ayrılmaktadır.


35. Soru

Ülke kalkınma planının yapılış amacı nedir?

Cevap

Ülke Kalkınma Planı, uzun dönemli kalkınma
politikasının belli kurallara göre düzenlendiği planlardır.
Bu kapsamda en geniş anlamıyla kalkınma
planlaması, bir ülkede geçerli ekonomik, sosyal ve
siyasal değer yargıları ışığında, belirli bir dönemde
toplumun ulaşmak istediği sosyo-ekonomik
amaçlara ve sayısal olarak belirlenmiş hedeflere en
uygun bir biçimde varmak için, kaynakların belirli
organlar tarafından yönetilmesi süreci olarak ifade
edilebilir.


36. Soru

Devlet Planlama Teşkilatının kurulduğu tarihten bu yana kaç adet beş yıllık kalkınma planı uygulamaya konmuştur?

Cevap

Devlet Planlama Teşkilatının kurulduğu tarihten
bugüne kadar 10 adet Beş Yıllık Kalkınma
Planı uygulamaya konulmuştur.


37. Soru

Ülke Mekansal Strateji Planı nedir?

Cevap

Ülke Mekânsal Strateji Planı, ülke kalkınma politikaları
ve bölgesel gelişme stratejilerini mekânsal
düzeyde ilişkilendiren, bölge planlarının ekonomik
ve sosyal potansiyel, hedef ve stratejileri ile ulaşım
ilişkileri ve fiziksel eşiklerini de dikkate alarak değerlendiren,
yer altı ve yer üstü kaynakların ekonomiye
kazandırılmasına, doğal, tarihi ve kültürel değerlerin
korunmasına ve geliştirilmesine, yerleşmeler, ulaşım sistemi ile kentsel, sosyal ve teknik altyapının yönlendirilmesine
dair mekânsal stratejileri belirleyen,
sektörlere ilişkin mekânsal politika ve stratejiler
arasında ilişkiyi kuran, 1/250.000, 1/500.000 veya
daha üst ölçek haritalar üzerinde şematik ve grafik
dil kullanılarak hazırlanan, ülke bütününde ve gerekli
görülen bölgelerde yapılabilen, sektörel ve tematik
paftalar ve raporu ile bütün olan plandır.


38. Soru

Fiziki planlar kaça ayrılır?

Cevap

Fiziki Planlar; Üst Düzey Fiziki Planlar,
Yerel Fiziki Planlar ya da Ana Plan Türü Olan Fiziki
Planlar, Özel Amaçlı Fiziki Planlar ve Tamamlayıcı
Planlar olarak dört gruba ayrılmaktadır.


39. Soru

Üst düzey fiziki planlar kaça ayrılır?

Cevap

Üst Düzey Fiziki Planlar, Çevre Düzeni Planı ve
Metropoliten Nazım İmar Planı olarak ikiye ayrılmaktadır.


40. Soru

Çevre düzeni planının oluşturulma amacı nedir?

Cevap

Çevre Düzeni Planı, varsa mekânsal strateji
planlarının hedef ve strateji kararlarına uygun olarak
orman, akarsu, göl ve tarım arazileri gibi temel
coğrafi verilerin gösterildiği, kentsel ve kırsal yerleşim,
gelişme alanları, sanayi, tarım, turizm, ulaşım,
enerji gibi sektörlere ilişkin genel arazi kullanım
kararlarını belirleyen, yerleşme ve sektörler arasında
ilişkiler ile koruma-kullanma dengesini sağlayan
1/50.000 veya 1/100.000 ölçekteki haritalar üzerinde
ölçeğine uygun gösterim kullanılarak bölge,
havza veya il düzeyinde hazırlanabilen, plan notları
ve raporuyla bir bütün olarak yapılan plandır.


41. Soru

Metropoliten Alan Planı nedir?

Cevap

Metropoliten Alan Planı, metropoliten alan sınırı
belirlenmiş olan bölgenin gelecekteki nüfus yoğunluğu,
çeşitli fonksiyondaki yerleşme alanlarını
ve gelişme yön ve büyüklük ilkelerini, ana ulaşım
sistemlerini, sosyo-ekonomik problemlerin çözümü
gibi hususları gösteren diğer imar planlarının
hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, detaylı
bir raporla açıklanan ve bu raporla beraber bir
bütün olan ve gereğinde uygulama hükümlerini ihtiva
eden plandır. Dolayısıyla, Metropoliten Alan
Planları kentlerin gelişme strateji ve politikalarının
belirlendiği belgeler olup, bu planlarla alınan kararlar
daha sonra yapılacak tüm alt ölçek planları
yönlendiren ve alt ölçek planlarda esas alınması gereken
temel unsurlardır.


42. Soru

Yerel Fiziki Planlar nelerdir?

Cevap

Fiziki Planlar kategorisinde yer alan Yerel Fiziki
Planlar ya da Ana Plan Türü Olan Fiziki Planlar
Nazım İmar Planı ve Uygulama İmar Planı olarak
ikiye ayrılırlar.


43. Soru

Yerel Fiziki Planların yapılış amacı nedir?

Cevap

Belde halkının sosyal ve kültürel
gereksinimlerini karşılaması, sağlıklı ve güvenli
bir çevre oluşturması, yaşam kalitesini artırması
Yerel Fiziki Planların temel hedefleri arasındadır.
Bu amaçla beldenin ekonomik, demografik, sosyal,
kültürel, tarihsel, fiziksel özelliklerine ilişkin
araştırmalara ve verilere dayalı olarak hazırlanan,
kentsel yerleşme ve gelişme eğilimlerini alternatif
çözümler oluşturmak suretiyle belirleyen, arazi
kullanımı, koruma, kısıtlama kararları, örgütlenme
ve uygulama ilkelerini içeren pafta, rapor ve
notlardan oluşan belgelerdir.


44. Soru

Nazım imar planı nedir?

Cevap

Nazım (Düzenleyici) İmar Planı, onaylı halihazır
haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş
olan, mevcut ise bölge ve çevre düzeni planının
genel ilke, hedef ve kararlarına uygun olarak hazırlanan
arazi parçalarının;
• Genel kullanış biçimlerini,
• Başlıca bölge tiplerini,
• Bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını,
• Çeşitli kentsel ve kırsal yerleşme alanlarının
gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini,
• Kentsel, sosyal ve teknik altyapı alanlarını,
• Ulaşım sistemlerini
gösteren ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına
esas olmak üzere, varsa kadastral durumu
işlenmiş olarak 1/5000 ölçekte, büyükşehir belediyelerinde
1/5000 ile 1/25.000 arasındaki her ölçekte,
onaylı halihazır haritalar üzerine, plan notları
ve ayrıntılı raporuyla bir bütün olarak hazırlanan
plandır.


46. Soru

Uygulama İmar Planı nedir?

Cevap

Uygulama İmar Planı, nazım imar planı ilke ve esaslarına
uygun olarak yörenin koşulları ve planlama alanının genel
özellikleri, yapının kullanım amacı ve ihtiyacı, erişilebilirlik,
sürdürülebilirlik ve çevreye etkisi dikkate alınarak; yapılaşmaya ilişkin yapı adaları, kullanımları, yapı nizamı, bina yüksekliği, taban alanı katsayısı, kat alanı kat sayısı veya emsal, yapı yaklaşma mesafesi, ön cephe hattı, ifraz hattı, kademe hattı, ada ayrım çizgisi, taşıt, yaya ve bisiklet yolları, ulaşım ilişkileri, parkları, meydanları, kentsel, sosyal ve teknik altyapı alanlarını, gerektiğinde; parsel büyüklükleri, parsel cephesi ve derinliği, arka cephe hattı, yol kotu ve bu kotun altındaki kat adedi, bağımsız bölüm sayısı gibi yapılaşma ve uygulamaya ilişkin kararları, uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile
gösteren ve varsa kadastral durumu işlenmiş olarak 1/1.000 ölçekte onaylı halihazır haritalar üzerinde, plan notları ve ayrıntılı raporuyla bir bütün olarak hazırlanan plandır.


48. Soru

Özel amaçlı fiziki planların hazırlanış amacı nedir?

Cevap

Fiziki Planlar içinde yer alan Özel Amaçlı Fiziki
Planlar, farklılaştıkları alanlar ve amaçlar açısından
Nazım İmar Planları ya da Uygulama İmar Planları
olabilen, Koruma Amaçlı İmar Planı, Turizm Amaçlı
İmar Planı, Özel Çevre Koruma Bölgeleri, Islah İmar
Planı ve Köy Yerleşim Planı gibi ölçeklerine ve planlama
yetkilerine göre çeşitlilik gösteren planlardır.


49. Soru

Koruma Amaçlı İmar Planının yapılış amacı nedir?

Cevap

Koruma Amaçlı İmar Planı, belirlenen sit alanlarında,
varsa alanın etkileşim geçiş sahasını da göz
önünde bulundurarak, sit alanının bütününü kapsayacak
şekilde veya uygun görülen etaplar halinde,
içinde bulunduğu yerleşme ile ilişkileri kurularak
korunacak değerlerin sürdürülebilirlik ilkesi doğrultusunda
korunması amacıyla hazırlanan plandır.


50. Soru

Sit alanı nedir?

Cevap

Sit, tarih öncesinden günümüze kadar
ulaşan, çeşitli medeniyetlerin ürünü olup
insanlık için tarihsel ve çevresel değer olarak
görülen, döneminin sosyal, ekonomik,
mimari ve benzeri özelliklerini yansıtan
doğal ya da insan eliyle yapılmış, korunmasında
kamu yararı bulunan doğal, arkeolojik,
tarihi, kentsel ve kırsal çevrelerdir.


51. Soru

Revizyon İmar Planının yapılış amacı nedir?

Cevap

Revizyon (Yenileme) İmar Planı, mevcut Nazım ve Uygulama İmar Planları’nın ihtiyaca cevap vermediği
ve uygulamasının mümkün olmadığı veya sorun yarattığı durumlar ile üst ölçek plan kararlarına uygunluğun
sağlanması amacıyla planın tamamının veya plan ana kararlarını etkileyecek bir kısmının plan yapım
tekniklerine uyularak yenilenmesi sonucu elde edilen plandır.


1. Soru

Planların kullanım amaçları nelerdir?

Cevap

Planlar, planlama amaç ve hedeflerine uygun olarak planlama sürecinde varılmış olan kararların anlatımında, gerçekleştirilmesinde ve gerçekleştirilme biçiminde bir araç olarak kullanılmaktadır.

2. Soru

İmar Yasası niteliğindeki ilk yasal süreç neleri kapsamaktadır?

Cevap

Günümüzdeki İmar Yasası niteliğindeki ilk yasal süreç teknik ve sosyal anlamda 1956 tarihli 6785 sayılı Yasa ile başlamıştır. Bu yasada Arazi ve Arsa Düzenlemesi ile ilgili konulara yer verilmiş, kentlerin ihtiyacı olan imarlı arsa temini ile sosyal donatı alanlarının kamuya kazandırılması hedeflenmiştir.

3. Soru

Planlama sürecinin kurumsal yönü hangi içerikleri kapsamaktadır?

Cevap

Planlama süreci, geri beslemelerle dinamizm kazanan bir eylemdir. Ana hedef ve politikaların, bu hedef ve politikalara uygun düşen seçeneklerin araştırılması ve bunlar içinden daha önceden belirlenmiş ilkelere en uyumlu olanının belirlenmesi bu sürecin kuramsal yönü kapsamındadır.

4. Soru

Ülke düzeyinde plan türleri nelerdir?

Cevap

Ülke Düzeyinde Planlar; 

  • Sosyo Ekonomik Planlar ve
  • Fiziki Planlar olarak ikiye ayrılmaktadır.
5. Soru

Sosyo ekonomik planlar kısaca nasıl açıklanabilir?

Cevap

1963 yılından günümüze kadar uzanan planlı dönem, ülke düzeyinde beş yıllık bir gelecek için öngörülen sosyoekonomik kararları kapsamaktadır.

6. Soru

Fiziki plan türleri nelerdir?

Cevap

Fiziki Planlar; 

  • Üst Düzey Fiziki Planlar,
  • Yerel Fiziki Planlar ya da Ana Plan Türü Olan Fiziki Planlar,
  • Özel Amaçlı Fiziki Planlar ve
  • Tamamlayıcı Planlar olarak dört gruba ayrılmaktadır.
7. Soru

Sosyo ekonomik plan türleri nelerdir?

Cevap

Sosyo Ekonomik Planlar;

  • Ülke Kalkınma Planı,
  • Bölge Planı ve
  • Stratejik Plan olarak üç gruba ayrılmaktadır.
8. Soru

Ülke kalkınma planı nasıl tanımlanmaktadır?

Cevap

Ülke kalkınma planı, uzun dönemli kalkınma politikasının belli kurallara göre düzenlendiği planlardır. En geniş anlamıyla kalkınma planlaması, bir ülkede geçerli ekonomik, sosyal ve siyasal değer yargıları ışığında, belirli bir dönemde toplumun ulaşmak istediği sosyo-ekonomik amaçlara ve sayısal olarak belirlenmiş hedeflere en uygun bir biçimde varmak için, kaynakların belirli organlar tarafından yönetilmesi süreci olarak ifade edilebilir.

9. Soru

Bölge planı nasıl tanımlanmaktadır?

Cevap

Bölge planı, ülke kalkınma planı kararlarının bölgesel yorumunun yapıldığı, ülke fiziksel ve kalkınma planlarındaki ilkeler doğrultusunda hazırlanan; seçilmiş sınırlar içerisinde bölgesel kademelenme, bölgesel alan kullanımı ve altyapıya ilişkin kararları ve yatırımları zaman ve mekân boyutu ile belirleyerek, ilgili kuruluşların sektörel uygulama plan ve programlarına yansıtmalarını, yatırımların koordinasyon ve yönlendirilmesini sağlayan; çevre düzeni ve nazım imar planlarını yönlendiren plandır.

10. Soru

Ülke mekânsal strateji planı nasıl tanımlanmaktadır?

Cevap

Ülke mekânsal strateji planı, ülke kalkınma politikaları ve bölgesel gelişme stratejilerini mekânsal düzeyde ilişkilendiren, bölge planlarının ekonomik ve sosyal potansiyel, hedef ve stratejileri ile ulaşım ilişkileri ve fiziksel eşiklerini de dikkate alarak değerlendiren, yer altı ve yer üstü kaynakların ekonomiye kazandırılmasına, doğal, tarihi ve kültürel değerlerin korunmasına ve geliştirilmesine, yerleşmeler, ulaşım sistemi ile kentsel, sosyal ve teknik altyapının yönlendirilmesine dair mekânsal stratejileri belirleyen, sektörlere ilişkin mekânsal politika ve stratejiler arasında ilişkiyi kuran, 1/250.000, 1/500.000 veya daha üst ölçek haritalar üzerinde şematik ve grafik dil kullanılarak hazırlanan, ülke bütününde ve gerekli görülen bölgelerde yapılabilen, sektörel ve tematik paftalar ve raporu ile bütün olan plandır.

11. Soru

Üst düzey fiziki plan türleri nelerdir?

Cevap

Üst Düzey Fiziki Planlar;

  • Çevre Düzeni Planı ve
  • Metropoliten Nazım İmar Planı olarak ikiye ayrılmaktadır. 
12. Soru

Çevre düzeni planı nasıl tanımlanmaktadır?

Cevap

Çevre düzeni planı, varsa mekânsal strateji planlarının hedef ve strateji kararlarına uygun olarak orman, akarsu, göl ve tarım arazileri gibi temel coğrafi verilerin gösterildiği, kentsel ve kırsal yerleşim, gelişme alanları, sanayi, tarım, turizm, ulaşım, enerji gibi sektörlere ilişkin genel arazi kullanım kararlarını belirleyen, yerleşme ve sektörler arasında ilişkiler ile koruma-kullanma dengesini sağlayan 1/50.000 veya 1/100.000 ölçekteki haritalar üzerinde ölçeğine uygun gösterim kullanılarak bölge, havza veya il düzeyinde hazırlanabilen, plan notları ve raporuyla bir bütün olarak yapılan plandır.

13. Soru

Metropoliten alan planı nasıl tanımlanmaktadır?

Cevap

Metropoliten alan planı, metropoliten alan sınırı belirlenmiş olan bölgenin gelecekteki nüfus yoğunluğu, çeşitli fonksiyondaki yerleşme alanlarını ve gelişme yön ve büyüklük ilkelerini, ana ulaşım sistemlerini, sosyoekonomik problemlerin çözümü gibi hususları gösteren diğer imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, detaylı bir raporla açıklanan ve bu raporla beraber bir bütün olan ve gereğinde uygulama hükümlerini ihtiva eden plandır. 

14. Soru

Yerel fiziki plan türleri nelerdir?

Cevap

Yerel Fiziki Planlar ya da Ana Plan Türü Olan Fiziki Planlar;

  • Nazım (Düzenleyici) İmar Planı ve
  • Uygulama İmar Planı olarak ikiye ayrılırlar.
15. Soru

Nazım (düzenleyici) imar planı nasıl açıklanabilir?

Cevap

Nazım (Düzenleyici) imar planı, onaylı halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olan, mevcut ise bölge ve çevre düzeni planının genel ilke, hedef ve kararlarına uygun olarak hazırlanan arazi parçalarının;

  • Genel kullanış biçimlerini,
  • Başlıca bölge tiplerini,
  • Bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını,
  • Çeşitli kentsel ve kırsal yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini,
  • Kentsel, sosyal ve teknik altyapı alanlarını,
  • Ulaşım sistemlerini gösteren ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere, varsa kadastral durumu işlenmiş olarak 1/5000 ölçekte, büyükşehir belediyelerinde 1/5000 ile 1/25.000 arasındaki her ölçekte, onaylı halihazır haritalar üzerine, plan notları ve ayrıntılı raporuyla bir bütün olarak hazırlanan plandır.
16. Soru

Halihazır harita nedir?

Cevap

Halihazır harita, herhangi bir bölgede yapılacak imar planlarına altlık olacak şekilde üretilen ve arazi üzerinde mevcut olan eş yükselti eğrileri, binalar, yollar, doğal su kaynakları, akarsular, denizler, ormanlar, alt ve üst yapı projeleri, müştemilatlar, kadastral parseller gibi çevresel elemanların ölçekli olarak düzlemsele aktarıldığı haritalardır.

17. Soru

Kadastral durum nedir?

Cevap

Kadastral durum, her çeşit arazi ve mülk yerinin, alanının, sınırlarının ve değerlerinin devlet eliyle belirlenip plana bağlanması durumudur.

18. Soru

Uygulama imar planı nasıl açıklanabilir?

Cevap

Uygulama imar planı, nazım imar planı ilke ve esaslarına uygun olarak yörenin koşulları ve planlama alanının genel özellikleri, yapının kullanım amacı ve ihtiyacı, erişilebilirlik, sürdürülebilirlik ve çevreye etkisi dikkate alınarak; yapılaşmaya ilişkin yapı adaları, kullanımları, yapı nizamı, bina yüksekliği, taban alanı katsayısı, kat alanı kat sayısı veya emsal, yapı yaklaşma mesafesi, ön cephe hattı, ifraz hattı, kademe hattı, ada ayrım çizgisi, taşıt, yaya ve bisiklet yolları, ulaşım ilişkileri, parkları, meydanları, kentsel, sosyal ve teknik altyapı alanlarını, gerektiğinde; parsel büyüklükleri, parsel cephesi ve derinliği, arka cephe hattı, yol kotu ve bu kotun altındaki kat adedi, bağımsız bölüm sayısı gibi yapılaşma ve uygulamaya ilişkin kararları, uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren ve varsa kadastral durumu işlenmiş olarak 1/1.000 ölçekte onaylı halihazır haritalar üzerinde, plan notları ve ayrıntılı raporuyla bir bütün olarak hazırlanan plandır.

19. Soru

Özel amaçlı fiziki plan nasıl tanımlanmaktadır? 

Cevap

Özel amaçlı fiziki planlar; farklılaştıkları alanlar ve amaçlar açısından Nazım İmar Planları ya da Uygulama İmar Planları olabilen, Koruma Amaçlı İmar Planı, Turizm Amaçlı İmar Planı, Özel Çevre Koruma Bölgeleri, Islah İmar Planı ve Köy Yerleşim Planı gibi ölçeklerine ve planlama yetkilerine göre çeşitlilik gösteren planlardır.

20. Soru

Tamamlayıcı plan türleri nelerdir?

Cevap

Tamamlayıcı Planlar;

  • Revizyon (Yenileme) İmar Planı,
  • İlave (Ek) İmar Planı ve
  • Mevzii (Ayrık Alan) İmar Planı olarak üç gruba ayrılmaktadır.
21. Soru

Revizyon (yenileme) imar planı nasıl tanımlanmaktadır?

Cevap

Revizyon (yenileme) imar planı, mevcut Nazım ve Uygulama İmar Planlarının ihtiyaca cevap vermediği ve uygulamasının mümkün olmadığı veya sorun yarattığı durumlar ile üst ölçek plan kararlarına uygunluğun sağlanması amacıyla planın tamamının veya plan ana kararlarını etkileyecek bir kısmının plan yapım tekniklerine uyularak yenilenmesi sonucu elde edilen plandır.

22. Soru

İlave (ek) imar planı nasıl tanımlanmaktadır?

Cevap

İlave (ek) imar planı, mevcut imar planında planlama için ayrılan alanın yeteriz kaldığı, planın gelişme alanları açısından ihtiyaca cevap vermediği durumlarda, mevcut imar planına bitişik ve mevcut imar planının genel arazi kullanış kararları ile tutarlı ve yine mevcut imar planı ile ulaşım açısından süreklilik, bütünlük ve uyum sağlayacak biçimde hazırlanan plandır.

23. Soru

Mevzii (ayrık alan) imar planı nasıl tanımlanmaktadır?

Cevap

Mevzii (ayrık alan) imar planı, mevcut planların yerleşmiş nüfusa yetersiz kalması veya yeni yerleşim alanlarının kullanımına açılması gereğinin ve sınırlarının ilgili idarece belirlenmesi halinde, ilgili yönetmeliğin plan yapım kurallarına uyulmak üzere yapımı mümkün olan, yürürlükteki her tür ve ölçekteki plan sınırları dışında planla bütünleşmeyen konumdaki, sosyal ve teknik alt yapı ihtiyaçlarını kendi bünyesinde sağlayan, raporuyla bir bütün olan imar planıdır.

24. Soru

Mekânsal planlama kademeleri ne şekildedir?

Cevap

Mekânsal planlama kademeleri ve ilişkileri şu şekildedir:

  • Mekânsal planlar kapsadıkları alan ve amaçları açısından Mekânsal Strateji Planları, Çevre Düzeni Planları ve İmar Planları olarak hazırlanır.
  • Mekânsal planlar, plan kademelenmesine uygun olarak hazırlanır. Her plan, planlar arası kademeli birliktelik ilkesi uyarınca yürürlükteki üst kademe planların kararlarına uygun olmak, raporu ile bütün oluşturmak ve bir alt kademedeki planı yönlendirmek zorundadır. 
  • Arazi kullanım ve yapılaşmada sadece mekânsal strateji planları, çevre düzeni planları ve imar planları kararlarına uyulur.
  • Çevre düzeni planları, yürürlükteki bölge veya havza düzeyindeki çevre düzeni planının genel kararlarına aykırı olmamak kaydıyla hazırlanır.
  • Mekânsal strateji planları ve çevre düzeni planları hazırlanırken kalkınma planı, bölge planları, bölgesel gelişme stratejileri ve diğer strateji belgeleri ile ortaya konulan hedefler dikkate alınır.
  • Bütünleşik kıyı alanları planı, mekânsal planlama kademelenmesinde yer almayan, kıyı ve etkileşim alanına özgü stratejik yaklaşımla hazırlanan ve imar planlarını yönlendiren plandır.
  • Uzun devreli gelişme planı, ulaşım ana planı ve diğer özel amaçlı plan ve projeler; mekânsal planlama kademelenmesinde yer almayan, planlara girdi sağlayan ve imar planı kararlarına veri oluşturan veya gerektiğinde mekânsal planların uygulanmasına yönelik araç ve ayrıntıları da içerebilen, stratejik plan yaklaşımı ile gerektiğinde şematik ve grafik planlama dili kullanılarak yapılan, plan paftası, eylem planı ve planlama raporu ile bütün olan çalışmalardır.
25. Soru

Mekânsal planların hazırlanması ve yürürlüğe konma aşamaları nelerdir?

Cevap

Mekânsal planların hazırlanması ve yürürlüğe konulması süreci şu şekildedir:

  • Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin 1985 yılından beri revizyon görmemesi,
  • Yönetmeliğin sistematik olmayışı,
  • Güncelliğini yitirmesi (644 sayılı KHK, 3194 ve diğer yasalarda yeni değişiklikler),
  • Yönetmeliğin eki standartların uygulanamaması,
  • Planlamada yeni yaklaşımlar, yeni teknolojilerin gelişmesi,
  • 1985 yılından beri değişen ülke koşulları,
  • Plan kademelenmesinin değişmesi ve yeni tanımlara yer verilmemesidir.
26. Soru

Mekânsal planlar yönetmeliği ne zaman yürürlüğe girmiştir?

Cevap

Yeni yönetmelik olan Mekânsal Planlar Yapım Yönetmeliği 14.06. 2014 tarih ve 29030 sayılı Resmi Gazete ’de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.

27. Soru

Mekânsal planlar yönetmeliği hangi amaçla yayınlanmıştır?

Cevap

Mekânsal planlar yönetmeliğin amacı; fiziki, doğal, tarihi ve kültürel değerleri korumak ve geliştirmek, koruma ve kullanma dengesini sağlamak, ülke, bölge ve şehir düzeyinde sürdürülebilir kalkınmayı desteklemek, yaşam kalitesi yüksek, sağlıklı ve güvenli çevreler oluşturmak üzere hazırlanan, arazi kullanım ve yapılaşma kararları getiren mekânsal planların yapımına ve uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemektir. Mekânsal Planlar Yapım Yönetmeliği, her tür ve ölçekteki mekânsal planlar ile bu planlara ilişkin revizyon, ilave, değişikliklerin yapılmasına ve incelenmesine, mekânsal planlar ile özel amaçlı plan ve projelere yönelik usul ve esasları kapsamaktadır.

28. Soru

Çevre düzeni planının yürürlüğe girmesinde hangi esaslar dikkate alınmaktadır?

Cevap

Çevre düzeni planı, Nazım imar planı ve Uygulama imar planlarının onayı ve yürürlüğe girmesinde aşağıdaki esaslar dikkate alınır:

  • Çevre düzeni planı, nazım imar planı ve uygulama imar planı ile bu planlara ilişkin revizyon, ilave ve değişiklikler idarelerin karar mercilerince onaylanarak yürürlüğe girer.
  • Mekânsal planlar ile bu planlara ilişkin revizyon, ilave ve değişiklikleri ilgili mevzuatı doğrultusunda karar almaya yetkili mercilerce onaylanmadan önce Bakanlık sistemi üzerinden Plan İşlem Numarası alınması zorunludur.
  • Çevre düzeni planlarının kesinleşmeyen kısımlarını kapsayan imar planları onaylanmaz.
  • Uygun görülmeyen imar planı teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle idarelerce otuz gün içinde ilgilisine yazı ile bildirilir.
  • Planlar plan notları, plan raporları ve ekleriyle birlikte onaylanır.
  • Kesinleşen planların her bir paftasının önyüzüne Plan İşlem Numarası ile onay tarih ve sayısının yazılarak mühürlenmesi zorunludur.
29. Soru

Planlara itiraz edilmesi durumunda işlenen prosedür nedir?

Cevap

Planlara itiraz edilmesi durumunda üç durum söz konusudur:

  • Plana itiraz edilen idarenin cevap verme süresi içinde itiraza cevap vermesi ve itirazı reddetmesi durumunda dava açma süresi itirazın reddi yazısının tebliği tarihinden itibaren başlamakta ve altmışıncı günün sonunda sona ermektedir.
  • Plana yapılan itiraz üzerine İlgili idarenin cevap verme süresi içerisinde itiraza cevap vermemesi ya da ileri bir tarihte cevap vermesi durumunda itiraz reddedilmiş sayılır ve dava açma süresi cevap verme süresinin son gününden sonraki tarihten itibaren başlar ve altmışıncı günün sonunda sona erer.
  • Askı süresinde yapılan itirazlar nedeniyle planlarda değişiklik yapılması halinde idarelerce planın değişen kısımlarına ilişkin olarak yeniden ilan süreci başlatılır. İdarenin yapılan itirazı halen görüştüğü ve henüz karara varmadığı yönünde cevap vermesi durumunda itiraz sahibi kesin cevabı bekleyebileceği gibi beklemeden de dava yoluna gidebilir.
30. Soru

İmar planlarının askıda kalma süresi ne kadardır?

Cevap

İmar planları 30 gün askıda kalır ve kesinleşir.

31. Soru

İmar planlarına karşı idari mahkemede ne kadar sürede dava açabilir? 

Cevap

60 gün içinde imar planlarına karşı idari mahkemede dava açılabilir.

32. Soru

Ebniye Nizamnamesi nedir?

Cevap

Ebniye Nizamnamesi, ilk olarak 1848
yılında çıkarılan ve Osmanlı Devleti’nde
ulaşımdan yapısal faaliyetlere değin imar
hareketlerini belirli kurallara göre düzenleyen
bir tüzüktür.

33. Soru

Günümüzdeki İmar Yasası niteliğindeki ilk yasal süreç teknik ve sosyal anlamda hangi yıl hangi yasa ile başlamıştır?

Cevap

Günümüzdeki İmar Yasası niteliğindeki
ilk yasal süreç teknik ve sosyal anlamda 1956
tarihli 6785 sayılı Yasa ile başlamıştır.

34. Soru

Ülke düzeyinde planlar kaça ayrılır?

Cevap

Ülke düzeyinde planlar; Sosyo Ekonomik Planlar
ve Fiziki Planlar olarak ikiye ayrılmaktadır.

35. Soru

Ülke kalkınma planının yapılış amacı nedir?

Cevap

Ülke Kalkınma Planı, uzun dönemli kalkınma
politikasının belli kurallara göre düzenlendiği planlardır.
Bu kapsamda en geniş anlamıyla kalkınma
planlaması, bir ülkede geçerli ekonomik, sosyal ve
siyasal değer yargıları ışığında, belirli bir dönemde
toplumun ulaşmak istediği sosyo-ekonomik
amaçlara ve sayısal olarak belirlenmiş hedeflere en
uygun bir biçimde varmak için, kaynakların belirli
organlar tarafından yönetilmesi süreci olarak ifade
edilebilir.

36. Soru

Devlet Planlama Teşkilatının kurulduğu tarihten bu yana kaç adet beş yıllık kalkınma planı uygulamaya konmuştur?

Cevap

Devlet Planlama Teşkilatının kurulduğu tarihten
bugüne kadar 10 adet Beş Yıllık Kalkınma
Planı uygulamaya konulmuştur.

37. Soru

Ülke Mekansal Strateji Planı nedir?

Cevap

Ülke Mekânsal Strateji Planı, ülke kalkınma politikaları
ve bölgesel gelişme stratejilerini mekânsal
düzeyde ilişkilendiren, bölge planlarının ekonomik
ve sosyal potansiyel, hedef ve stratejileri ile ulaşım
ilişkileri ve fiziksel eşiklerini de dikkate alarak değerlendiren,
yer altı ve yer üstü kaynakların ekonomiye
kazandırılmasına, doğal, tarihi ve kültürel değerlerin
korunmasına ve geliştirilmesine, yerleşmeler, ulaşım sistemi ile kentsel, sosyal ve teknik altyapının yönlendirilmesine
dair mekânsal stratejileri belirleyen,
sektörlere ilişkin mekânsal politika ve stratejiler
arasında ilişkiyi kuran, 1/250.000, 1/500.000 veya
daha üst ölçek haritalar üzerinde şematik ve grafik
dil kullanılarak hazırlanan, ülke bütününde ve gerekli
görülen bölgelerde yapılabilen, sektörel ve tematik
paftalar ve raporu ile bütün olan plandır.

38. Soru

Fiziki planlar kaça ayrılır?

Cevap

Fiziki Planlar; Üst Düzey Fiziki Planlar,
Yerel Fiziki Planlar ya da Ana Plan Türü Olan Fiziki
Planlar, Özel Amaçlı Fiziki Planlar ve Tamamlayıcı
Planlar olarak dört gruba ayrılmaktadır.

39. Soru

Üst düzey fiziki planlar kaça ayrılır?

Cevap

Üst Düzey Fiziki Planlar, Çevre Düzeni Planı ve
Metropoliten Nazım İmar Planı olarak ikiye ayrılmaktadır.

40. Soru

Çevre düzeni planının oluşturulma amacı nedir?

Cevap

Çevre Düzeni Planı, varsa mekânsal strateji
planlarının hedef ve strateji kararlarına uygun olarak
orman, akarsu, göl ve tarım arazileri gibi temel
coğrafi verilerin gösterildiği, kentsel ve kırsal yerleşim,
gelişme alanları, sanayi, tarım, turizm, ulaşım,
enerji gibi sektörlere ilişkin genel arazi kullanım
kararlarını belirleyen, yerleşme ve sektörler arasında
ilişkiler ile koruma-kullanma dengesini sağlayan
1/50.000 veya 1/100.000 ölçekteki haritalar üzerinde
ölçeğine uygun gösterim kullanılarak bölge,
havza veya il düzeyinde hazırlanabilen, plan notları
ve raporuyla bir bütün olarak yapılan plandır.

41. Soru

Metropoliten Alan Planı nedir?

Cevap

Metropoliten Alan Planı, metropoliten alan sınırı
belirlenmiş olan bölgenin gelecekteki nüfus yoğunluğu,
çeşitli fonksiyondaki yerleşme alanlarını
ve gelişme yön ve büyüklük ilkelerini, ana ulaşım
sistemlerini, sosyo-ekonomik problemlerin çözümü
gibi hususları gösteren diğer imar planlarının
hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, detaylı
bir raporla açıklanan ve bu raporla beraber bir
bütün olan ve gereğinde uygulama hükümlerini ihtiva
eden plandır. Dolayısıyla, Metropoliten Alan
Planları kentlerin gelişme strateji ve politikalarının
belirlendiği belgeler olup, bu planlarla alınan kararlar
daha sonra yapılacak tüm alt ölçek planları
yönlendiren ve alt ölçek planlarda esas alınması gereken
temel unsurlardır.

42. Soru

Yerel Fiziki Planlar nelerdir?

Cevap

Fiziki Planlar kategorisinde yer alan Yerel Fiziki
Planlar ya da Ana Plan Türü Olan Fiziki Planlar
Nazım İmar Planı ve Uygulama İmar Planı olarak
ikiye ayrılırlar.

43. Soru

Yerel Fiziki Planların yapılış amacı nedir?

Cevap

Belde halkının sosyal ve kültürel
gereksinimlerini karşılaması, sağlıklı ve güvenli
bir çevre oluşturması, yaşam kalitesini artırması
Yerel Fiziki Planların temel hedefleri arasındadır.
Bu amaçla beldenin ekonomik, demografik, sosyal,
kültürel, tarihsel, fiziksel özelliklerine ilişkin
araştırmalara ve verilere dayalı olarak hazırlanan,
kentsel yerleşme ve gelişme eğilimlerini alternatif
çözümler oluşturmak suretiyle belirleyen, arazi
kullanımı, koruma, kısıtlama kararları, örgütlenme
ve uygulama ilkelerini içeren pafta, rapor ve
notlardan oluşan belgelerdir.

44. Soru

Nazım imar planı nedir?

Cevap

Nazım (Düzenleyici) İmar Planı, onaylı halihazır
haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş
olan, mevcut ise bölge ve çevre düzeni planının
genel ilke, hedef ve kararlarına uygun olarak hazırlanan
arazi parçalarının;
• Genel kullanış biçimlerini,
• Başlıca bölge tiplerini,
• Bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını,
• Çeşitli kentsel ve kırsal yerleşme alanlarının
gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini,
• Kentsel, sosyal ve teknik altyapı alanlarını,
• Ulaşım sistemlerini
gösteren ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına
esas olmak üzere, varsa kadastral durumu
işlenmiş olarak 1/5000 ölçekte, büyükşehir belediyelerinde
1/5000 ile 1/25.000 arasındaki her ölçekte,
onaylı halihazır haritalar üzerine, plan notları
ve ayrıntılı raporuyla bir bütün olarak hazırlanan
plandır.

46. Soru

Uygulama İmar Planı nedir?

Cevap

Uygulama İmar Planı, nazım imar planı ilke ve esaslarına
uygun olarak yörenin koşulları ve planlama alanının genel
özellikleri, yapının kullanım amacı ve ihtiyacı, erişilebilirlik,
sürdürülebilirlik ve çevreye etkisi dikkate alınarak; yapılaşmaya ilişkin yapı adaları, kullanımları, yapı nizamı, bina yüksekliği, taban alanı katsayısı, kat alanı kat sayısı veya emsal, yapı yaklaşma mesafesi, ön cephe hattı, ifraz hattı, kademe hattı, ada ayrım çizgisi, taşıt, yaya ve bisiklet yolları, ulaşım ilişkileri, parkları, meydanları, kentsel, sosyal ve teknik altyapı alanlarını, gerektiğinde; parsel büyüklükleri, parsel cephesi ve derinliği, arka cephe hattı, yol kotu ve bu kotun altındaki kat adedi, bağımsız bölüm sayısı gibi yapılaşma ve uygulamaya ilişkin kararları, uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile
gösteren ve varsa kadastral durumu işlenmiş olarak 1/1.000 ölçekte onaylı halihazır haritalar üzerinde, plan notları ve ayrıntılı raporuyla bir bütün olarak hazırlanan plandır.

48. Soru

Özel amaçlı fiziki planların hazırlanış amacı nedir?

Cevap

Fiziki Planlar içinde yer alan Özel Amaçlı Fiziki
Planlar, farklılaştıkları alanlar ve amaçlar açısından
Nazım İmar Planları ya da Uygulama İmar Planları
olabilen, Koruma Amaçlı İmar Planı, Turizm Amaçlı
İmar Planı, Özel Çevre Koruma Bölgeleri, Islah İmar
Planı ve Köy Yerleşim Planı gibi ölçeklerine ve planlama
yetkilerine göre çeşitlilik gösteren planlardır.

49. Soru

Koruma Amaçlı İmar Planının yapılış amacı nedir?

Cevap

Koruma Amaçlı İmar Planı, belirlenen sit alanlarında,
varsa alanın etkileşim geçiş sahasını da göz
önünde bulundurarak, sit alanının bütününü kapsayacak
şekilde veya uygun görülen etaplar halinde,
içinde bulunduğu yerleşme ile ilişkileri kurularak
korunacak değerlerin sürdürülebilirlik ilkesi doğrultusunda
korunması amacıyla hazırlanan plandır.

50. Soru

Sit alanı nedir?

Cevap

Sit, tarih öncesinden günümüze kadar
ulaşan, çeşitli medeniyetlerin ürünü olup
insanlık için tarihsel ve çevresel değer olarak
görülen, döneminin sosyal, ekonomik,
mimari ve benzeri özelliklerini yansıtan
doğal ya da insan eliyle yapılmış, korunmasında
kamu yararı bulunan doğal, arkeolojik,
tarihi, kentsel ve kırsal çevrelerdir.

51. Soru

Revizyon İmar Planının yapılış amacı nedir?

Cevap

Revizyon (Yenileme) İmar Planı, mevcut Nazım ve Uygulama İmar Planları’nın ihtiyaca cevap vermediği
ve uygulamasının mümkün olmadığı veya sorun yarattığı durumlar ile üst ölçek plan kararlarına uygunluğun
sağlanması amacıyla planın tamamının veya plan ana kararlarını etkileyecek bir kısmının plan yapım
tekniklerine uyularak yenilenmesi sonucu elde edilen plandır.

İlgili Makaleler

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.